Skip to main content

Full text of "Ad D. Iacobi Andreae suggestionem, responsio"

See other formats 


o  ., 


*/  m^ . 


ikdVJiqf^    ^ 


t^-f) 


y^^'-'^ 


8  feo^t^ 


s-i  i^ «,. Vww^[A>  /  /  H  ^  WviiA.  l/VvOAAUWV 


m  iTcfeij 


HEiNRYCHI 

B  VLLINGER  I    A  D 

D^IACOBI    ANDREAE 
aVGGBSTlONBM, 

RESPONSXO.  * 


I  H  oaa  calumoljs,  Srabaduernirio  a<Iro* 
ties  noois  inceniarum  crimcninendacii,re^ 
Jpondecui*,  fimul&  fynccricasdo^lrinaein» 
Bocencisec]-  noftrar  aflcricur  ,  ac  B.Thcodo. 
recus  non  Neftorianusjfed  orchodoxuj  fuiC 
fe  &  efic  oftendicur.  Scd  Sc  alia  nobis  fug* 
yfta  &  obic^a  dilttuntur  ac  coarmaamr# 


X    B    S    V    9. 

l/iVeJ?  Filiui  mcit4  dilc^H(tinquofU<AUt^ 
Mnima  mia  >  Ijfjitm  Mtditc.     Mattb*  2.17. 


HEINRYCHf 

BVLLINGERI  AD 

D*   lACOBI    ANTDREAE 
Suggeftioncm,  Rcfponfio, 

y  I  lacobutn  An Jrctm  ,  anta* 

gonifiam  cncuin,inihi  dcfcribur» 

idem  dc  co  diccrc  folcnc,  quod  /juw/yfn^f 

plurcs  alij,  qui  cu  propiut  nouc^ 

ru  nt;  hornincm  fciliccccnrc  arro*  ^ 

gdntein,ambitiofum,protcruum,garrulum,nie  '"BrsAt^Tif'^^  > 
^onoTum  vei  jJptuis  curiofum  rcrun}  nihil  ad  fe  ^**^  1^*^^' 
pcrtincntium  infpcfiorcm.  E^go  vcro  etfi  nuni 
iTUTTcfehabcant  non  multum  morcr,ex  cius 
tamen  fcriptis  abundcconflarc  puto,tnquieft 
ingenijhomincthcirc,  quidcfcipfo  magnific^/ 
rcntiaA<SCtnexhau(lo  fua!  loquacitacis  proflu^^V 
uiofcfuaquc  omniaia^et,  nonnhcttiiquadC 
(k6\idi  corum,  quos  (Ibi  aducrfarifcncic  ^  diffa«j 
fnaribnc. 

Na  vt  de  cius  Suggcf^ionc,  qua  apud  mc  mi<* 
nime  opus  erat,in  pra^fcnti  dicam,  eam  in  hanc 
fere  fcncentiam  exorfus  cft  :I  nterjliosjquos  mci 
Memmingag  habiti  fertnones  in  rabicm  cgerut^, 
boiiijs^uoquc  iHe  fcnccio^ieinnc^^ 
rus^fc  audiri  voIuit.Bonum  (enecionem  mc  di« 
cic,fucaca  nimirum  commiferacionis  fpecic  dc/ 

T    I 


BVLLINGERT    RE5P0N» 

lirium  fenile  mihi  exprobrans  ,  qno  decepruf' 

iam  prouc^at  a?tatis  homo  meam  quoque  voa 

cem  in  hoc  contentionis  Sacramenraria?  theat^ 

f    rQ*iferum  aiidiri  voluerim.Sed  agnofco  Sophi.»' 

jiiis  v'^t_atum  rtratagema.quo  caura*  quam  aguc 

TdiffidenteSjadjerrarium  apud  le^ores  (lueaudi 

l  tores  in  conrcmptum  adduccre  (tudent. 

laco.  An-         At  hapc  dic«ndo,  ftmul  mirificis  verbornin 

114,  ampaliis  luas  virtutes  lactat , Tc eum  virum  clte ' 

'        li  di^itans»  qni  Zuinglianoru  venas  re^c  Tecare, 

2,  ^Cfccandoadviuum  vfq^peneirarcnorit.  Noj 

iprosenim  n6abrq;querimon>)sfateri,  multot 

pios  SC  botkos  fuis  illis,quos  apud  Memmingcn 

Tes  habmr^Scrmonibus,6Cquos  nos  garrulitaris 

«fiotntne  baptizemus  (  voluit  nimirum  magnus 

illcSacramentorum  propugnator,nenonrcmc 

per  fibi  fimiljs  efTec ,  S^cramentario  tropo  in  re^ 

ieria  rcurnlitcr  vti)furbari:ltaque  fpem  bonam 

efre ,  noflros  quoquc  bomincs  tandem  apenis 

oculis  abominabilesnoRrgdoflrinarerroc^sin: 

JL  tclle^uros  eircAddit  prgterea^fc  reuera  AegOA 

tijs  mulcis  df{>ineri,(5C  quidem  piuribut ,  qilsini 

4-*  quibus  obeundis  fufficiar.Gloriarur  irem,(enft 

jbis  nimium  garrulu  fuifiTe,  vt  qui  no(>r«  fcholg 

jmyfleria  cfTufivicrit ,  noftrofq;  iampridem  dann 

I  nntos  errores  ita  detexerKt  vc  ad  eorum  mencio 

1  tiem  pij  omnes  iam  procul  dubio  cxhorrefcant. 

1»  Minarurdenique^fe  ne  iri  pofterum  quidcm  cef 

farevelle,neque  pafTurum  vtpace  ^Coriofrua^ 

tnur.Quo  ioco  Chri  (ti  admonitionem  adducit,, 

qui 


AD    D^ANDR,    SVGGZSr.      $ 

^ut  dtabolum  exfua  fecfeexpuirumhinc  ii«de 
circuire  dixK,6C  quieris  locum  quzererCf  eo  auce 
non  inuenco ,  illuc  vndc  eie<fius  eft^reuerci»  Sed  Sf 
QC  cx  Theologo  _v^ator  faftus  ^  Te  vulpiuin 
caucrnas  ruftumigarc  porTc  gloriatur.vt  no9  ex 
biscxtra^os  infcholam  noilris  moribut  dig« 
nam  deducac. 

Qiiaaimego  Icgerem. planc  mihi  videba^y rRefponfl» 
agyrcam  guendam  circumforancu ,  qualcs  Wc*).^ ...     ,       , 
nettjsCerccani,^Francoforriinnundinis  vide»     *  «^  * 
Kur,qMi  thcriaca  &  prius  ignora  femina  fiud    ^^^  - 
pharmaca  vcnum  cxponunc ,  quorum  vires  BiQ 
mirificos  in  eijciendis  vermibusalijrquemor» 
bis  curandis  cffet^us  magna  vocis  conrencion^ 
^indefcffa  lingua?  volubiliratc  pr«dicant,vc 
rei  nouitaceaironicosSChijnres  fimpliciumru» 
(liVorum  animos  fallrinr,  SC^ordem  pecunii^ 
^mungant. 

V^  ejni!ILll'_iJ^_yi!15ni^  mcd^cagjgnari  6Cva« 
ni(fimi  2mpo(^orcs  finr ,  dc  fuis  tamen pharfna^^Trr^-,- 

— T"— '-rr-xT *-— — "X ji.-z--..  ^  ^ 5 —r; *- — .      '  ■    *        V  f  TCn49 

ctsmnn  noncum  iibi)pfis  tum  alijs  poUicen^  fecarc&: 
fur.Itanoftcrillefciprum  vanifilma  pcrruafioe  *<''^"»«« 

,  ,    j.         j  ^r  -  «r  pcmtrarc 

ncdeiuait,    dum  ie  m vensrum  rectione  tam  nohtlac. 

'pcritum  chirurgum  efirearbitratur,  vt  iam  pri-  An4rcac. 

dem  ad  viuum  vfquepenctrarit.  FeIix,fiDiJs 

placec,  dum  hacfiiapcrruafione  penes  fcin  t\'^ 

hu  fuo  gau det.  j\tjios  cius  rcfiiones  adcD-CuhiJ 

latferunr,  vt  anim_u snofieradhuc  inChriftoIy 

lus  exulrer^inquo  vno  nobis  vitam  veramat<- 

^ue  perfc^lamrcimus  ^  crcdimus  rcpofitam 

T     4 


€4it 


h 


icfre,6C  (vt  PauliHai()icaabfconditam,vcperi> 
cii^umnullumfic,  nc  hancagyrcaide  impudct 
fcalpello  fuo  hebeti  ^Cobtufo  ahp  deriuarc  auc 
quQcunqtie  rpodo  nobis  furripere  pQffit, 
Olim  lan*^  paulus  mirabarurt  Galatas  tain 


fUOin  anudEuangcliumafefta^  Veritatjs  vta^ 
frarRatos  ii|i(re.E><  eo  tamen  nemo  cordatus  Si 
Vere  pius  colligebaf ,  rcdu^lorc?  iHos ,  quorurn 
loqucnna  iHi  decepti  fueranc ,  Veritatis  caufam 
|i|en.<3f  pcr  iHqs  Pauli  errores  dete^os,  audito^ 

'  f  es  vei  0  po Ahac  aperris  oculis  PauHn^e  do^i-* 
.fiasaboininationefn  intellc^lurps  cfre*  Quoa<| 

jYerdnoOros  homincs,  qqinos  doccntes  quQ 

ifidieaudMintiiiocuiosiarnpridefnaperuerufir» 
^  f^cile  perfpiciunt^tetro^  iilos  errorcs^qui  no« 
|>is  j  rn^ieuolis  iipputancgr,  nunquamcxno« 
'^isprodiiiTe,^  prpinde  nonnQAros/edcorufn 
pocius  foecus  aborciuos  efTe,  qut  illos  ex  ruoces 
I  ttbroconfi^os  nobismalitioreaffipgunc.Qua 
proptcr  n  quam  fidcm  di  ex: AimatiQnem  apud 
fioflrQsaducrrariusiUcnoner  obrincrc  vetit,a« 
)itcr  res  fuas  in^icuar,&  longe  aiij&  atq;  folidio- 
fibus  fcriptjs  qu-iin  ha^f^enus  abipfo  prodie^ 
f  Jnt,eam  fibi  parcr  neceiTe  efl:. 

Cum  ycrp  ipfe  faceatur .  fc  piufibus  negociit 
jiftitien ,  quam  vc  omnibus  obeundis  fufficiaf^ 
immerjioitiiuriam  fibt  ab?  me  faftam  cfTc  quc 
rirur,  qui  ipfum  homine  dixerim  negociofum» 
(SCrcrum  alienaruminfpe^orem.  Eccnim  vuU 
CQ  fcrturillum  ccu  Vifiwtorc  dC  Inquifitoren^ 


generalchincindcper  EcvlcdaJ  pi-ocul  dirfitas 
Vagari;  Qaodcjuanrocunr»fru<flufaciat,altoru 
t(to  iiidicnini,  quibus  cius  profc<5tioncs  mcliut 
fjuam  nobi«  coenits^  Sc  pcrfpc^^  Tunr,  -^ 

Gi«rTu>^m  vcro  homincmefrciii  quo  plus  "CfairulosH 
fitloquemispouam  clQquenria.rcsipialoqui»  «flyft<nor« 
lur,  cC  (  quod  prouerbio  dicirur^  opus  probac  (iijeprgco. 
cpificem.  Arreanobisgarruluniidcodici  rcri"  ^    ^"    ^ 
bir,qu6dnoftr»  Schola?  myftcria  (tuearcana 
detexeritjd  vcro  pro  fuo  morc  finxit^Ncccnim 
Schojasjiabcmus  ciufmodi ^y ni^u tBuf^rca riij 
autmyileria  csetcntur^ quorum  nospudcat,ne*  ^ 
quejacra  collmus  E|eunna,qu2e  in  vu[gus  effa» 
ri  ncfasfir.  Schola?  ucm  nottrag  funt  RccIcTTa?^ 
qu£t  ofitnibus  parcnt*  Scd  6C  ad  Scholas  no»  ' 
Aras  |ibcrc(l  omriibus  acccrTus.vt  qu:^  veritatis 
(chol^  ^CEcclefiaf  fum.Ncqucahcuinoflriini 
graucvidctur^n  qua?intllistradimus,publiccn 
tur.  Hoc  foium  monegius  noftrum  Antagoni«  -sCnT '^ 
i^am^neproinnatagarriendi  libidinc/  quice 
quamquaficx  noQri^SchoIispctitum  cfTutiar, 
quod  ncque  a  nobis  vnquam  di^um  aut  fcnpe 
fumed,  nequeexorcnoftroaquoquamaudi*  _ 

tum :  fed  vt  veritati  fandem  afTucfcat ,  ncquc  cx 
fuo  ccrcbro  mcndacia  affmgat:  nedcniquero^ 
|>hifticisfuisfallaciisc?(nonra  do^rina  confcsi 

2uemias  impudentcr  colligat  non  minus  abfur 
asquam  f^tra«,qu^c?c  ilU  colligi  nulla  cum 
facione  pofruncNcccnim  pro  noftrisagnofoaj. 
fcpodumus.quti;  qo flra nQu Jtjn t~7Tedcx  eiut 


Mfi^tm 


r 


B^^fLt-TNGERI  RE5P0JT* 

efficina  ^qiiemtocum  odij  8C  inuidia;  (pirituf 
fjifcinauitjprodierunr,  6C  ad  quorum  midam 
mencionem  piorum  aures  atque animi  cxhor« 
refcunc, 
l^      Ar  quantum  coiicere  poflTum ,  minis  fuis  nos. 
iMTperrerr^Fcri  pofTefperac»qus)ndo  belliimnobis- 
denunctat  iaropAtiit^dC  (e  nunauam  pafTurum  aic, 
VI  per  ipfum  pace ec  quiete  fruamur. Acqui  tam' 
ridem  arHjeiiimus  Thrafonum  «iufmodi  8C 
/rgopoh*ntcum  minas  audire,  qulbus  cum  fas, 
pius  cercamina  fuflinuimus^Mulcos  quoque  ex 
flloru  ordine,  cum  quiefcere  non  pofrent,Deu8 
noflervei  iquicos  quiefccrc  cocgic.  Vipttis5C 
regoat  nunc  quoquc ,  <5C  in  arternum  re^nabic. 
Huic  fic  laus  8C  gloria  in  arcernum. 
DfaSottTf        Ncceft»qnodnobi$hr>cIoco  Domininortri, 
expuifjtr»  lcfuChrifti  doftrinam  obijciac  dcdiabolo ,  qui 
J^tOkTi^  ficpulfusredirc  cogitac.  Nam'licetja£anag_mai< 
■''chinationes(vcPauIu«ait)tionignoremus,ct»d^ 
tierfus  illas  pijs  omnibus  pei^pecuo  vigilanduni' 
SCorandum  c(Te  fateamur,  ne  is  pofftfdonem 
amirTam  recuperec ,  in  Deo  tamcn  Opc,  Max. 
npbis  fpcs  cft  inconcufTa  ,  quem  affiduis  preci- 
bus  oracnus, vt  qui  iam^inde  ab  initio  reforma^ 
tioni?  Ecclefiam  no(lram  pro  immenfa  fua  bo' 
n*tate 6Cmif^ricordia  feruauicvt  aui  olim  pcr 
Vcrbum  cius  inde  ctc£li  8C  fugaci  rucrunc  dap« 
mones ,  in  hunc  vfque dicm  cum  fuis  fuperfti* 
nonibus  ^  abuHbus  procul  a  nobrs  exulcnt  jHC 
j^«co  (rnquam  rciNrccutpedemapudnositc' 
*  rum 


iJPecf. 


AD  D.  ANDR*  SVGGS^n       ^ 

fum  figcrc  ponierint:  nos  in  poftcrum  quoquci 
o^ncra  infidiofas  communis  noftri  hoftis  ,  dia*  i 
boli,  machinarioncs  atque  miuftam  vim  clemc j 
ter  cu(lodiacad  fui  nommis  gloriam  dC  anima4 
r^imnoRrarum  falutem  fempiternam.  Amen,-' 

At  fi  catas>  iras  Venerabilis  hic  nofter  Do6lor 
fcrio  conccpit,  pugna?quc  tam  auidus  eft,vr  pa* 
cem  folcreaut  q>iiercercnonporsitjnonpotcric 
ccrtc  hinc  indc  difcurrenti  occafio  decffe^qua  ca 
ucat,ne  diaboUis  in  ea  loca,  ex  quibus  iam  olim 
piorum  Chridi  feruorum  opcra  eieftus  cft,rur# 
fu!»  trrepat:qua  dcniq;  illum  ex  illis  locis  cijciac^ 
quse  in  hunc  vfque  diem  quietus  tenuir.  Curet 
autem,  dum  hoc  agerc  vidcri  vult,vt  Ecclefiaru 
paci  ex  animo  dC  vere  confulat ,  eafdem  in  pacc 
retineat.neue  noua  do6}rinJ«  aut  rituum  porre- 
ta  inuehendo  lices  ferat,  SC  irfj^lices  magis  tur« 
bct,  n«  dcnique  turbas  det  viris  bonis  8C  innoce 
Ctbus.  Videtenima^iones  omnes,im6hominu 
cogitationes  nouic  Dcus  iudcx  iuftus,6Cdoli  fcc 
lerumque  vlror  accrrimusjcuius  o/umo^ XK^iitos/  efPc 
gcncium  quoiguc  poeta;  non  ignorauerunc« 

Quanraautem  cum  laude&gloria  ingenio^  Zufnglfa- 
fusillefiCindcfefriJs  pajdagogus  noflcr  Sacra-^io»'"  fcha 
gncntarios  SC  Zuinglianos  in  Scholnm  ipfis  dig  h,^Aadi?* 
naperrraxeric ,  iampride  quanrumuis  ftupidus  " 

fcnfifTeCtfi  quis  fenfus  veritatis.aur  faltem  pudor 
aliquis  inipfi»  t(Tet  rcliquus,  ex  vlrima  frarrum 
noftrorum  obferuandorum,  qui  Heidclbergag 
4occnc,refpQnfiocie:  qui  ycnatorem  ifluip  ,  du 


BlArfttt  ftr 


BVLtlNGERI  ^BSPOrr* 

Tw^h  vulpiumZuinglianorum  cauernasplu«  quaot 
- — '^^  fulphureiii  calumnijs  ruffumigare  conacur,ica 
ira^aruntjVc  ignc„quem  ex  humemibus  6C  ma 
Jedirpcrfis  Sibylla?foiiJ6  excicarat,per  faluber' 
rimos  Scripturarumlaticesexcin^o',  illiusre« 
tia  6C  cafres  vna  cum  venabulis  omnibusque 
alijs  tnflrumentis  venacorijsinfumuabierinr» 
quiftmul6Cinfelici$illiusoculo3  prorfusexca» 
cauic,6C  nares  paculas  oppleuit,  vc  ne  nunc  qui 
^jciem  {iernutare  definat. 

Ccecerum  no  mulcopo(l,quo(lad  mefoluni 
fpe^abac  crimen,pro  ruo  more  rophidico  ad  c6 
tnunem  nodrarum  Eccienarum  doflrinatranl''' 
ferc  Cum  cnim  anno  fupenori  ad  Sepccm  aceu 
lationiscapita,qua?nobis  imputantur,  rcfpon' 
derem,inceraiia  fcripniEfTe  quendam  negocio« 
fum,garrulum  8C  inquietum  hominemv  qut 
magaa  cum  grauitatis  oflentatione  Alcoranu 
Machumeticum  protulerit  6Cc:iHe  ira  percitus» 
fiuncferpentis  morfum  effe  ait^exquoomnis 
bus  conflet,  quam  letale  virus  fub  ZuinglianO'* 
rum  do^rina  laceat. 

Ac  fi  quid  ego  peccaui  dum  ifta  fcriberem^id 
cerce  mihifoli  imputari  ^  non  ad  communem 
omnium  noflrum  do^rinam  excendi,  neque 
barcpropcermeum  deli^um  virus  rerpencmu 
dici  debebac.cum  iam  indeabinictorana&fa-* 
lucifera  fuerit.  Num  verq  tam  grajLtJtjerabs  mc, 
peccatufneft  ,  quod, nomeiiJLiAis junc  eonful'* 
to  («lauerimf  qiiod  abfque  f>cgocio  6C  pmni  ver 

boruoi 


Cttrnomf 
«tvs  nS  cz^ 

|rcfliua. 


AD  D.    ANDR.  5VGGE5T,       < 

borum  circuitiotic  vno  diAocxpriinipocerat/ 
Atqut  ifta  non  de a]io,qnam  fc  vro  6'i&A  tuifTcs 
apfcf^cileiutellcjcit :  ncqucpericuhimcrat,  n« 
quod  ilic  iri  pub  ico  feccrai,  cuiquam  ali)  imme 
tcnti  imputarcuir«  Perifidc  ergo  hoc  fuic»  ac  (• 
«ius  noincn  cjfiprciTilT^jnri.Q^ijid,  quod  rilij  quo« 
queidcm  fj<^it4rui.r,q'ji  cummcprajilent,  ad 
cius  tamtn  fcripta ,  non  erjprclTo  cius  nominc, 
rcrponderimt.Qf^od  qua  rationc  illj  fcceri^nt,3C 
num  indignu  purariat,  quTnoimnarctur  ab  ip^ 
(is,nolQ  dicerc> 

.    Athanc  fubdolam  ftmulat»  manructudinis  m..^^,,- 
Ipccicm  fuiric  aic,Tiequis  mc  vindKta?  cupidica  fuemdineni 
tc acccniumcfTc dicerct« Atqui rcsipfa foquttur^  ^T''d!ffA 
fne  ctim  illa  rcribcrcm^nihil  nmutautfTc,  quan.^  mari». 
do  quod  rc9  crat  fimpMcitcr  5f  pcrfpicoc  fum  c- 
locucus.  Ncqucidco  calumniacordici  merecr^l 
qui  quod  multi  ali)  mc  priorcs  dc  illo  prsedica' 
runc  dCquodctusfa^aabundetcnantur^dixc^ 
vim  homincm  cflc  ncgotiofum,  garruIum^SC  in 
quictum, 

Quod  n  vero  hoc  ci  dolet ,  quod  non  foltjm  /Tftufcrwn 
«ius  nomcn  proprium  verumctiam  magnificos  {^°"^^^: 

illos  ^  ampullofo  ambitionis  faftu  turgcntcsi • 

DOMlHl  PRAEPOSITI6C  CAN 
C  B  1«  L-  A  B  1 1  titulos  pr^ccrierim,quibus  ilk 
in  fuorum  fcripcorum  frontifpicio  Oudiofe vci 
folcc,nolim  hoc  mihia  quoquam  vicio  vcrci^i 
^jtijctj(i_de  tituliscMjnncminemqrtalium  con 
i«odtf«  libcactiamca  adulari  guoguc  ncfcAoTo» 


Maah.ij. 


-^  BVLLINGERt  RESPONTr 
queimprobareporrum  bonorum  virorum  Cct% 
tentiam,  qui  rubinitium  reformata;  religtonit 
Chri{iian%primoshuiusin{>atiratoresrceVecio 
cu  1  fTe  aiu  nt  ^^jccUnarumjniniftros  humtliiaf 
6C  modcitia  feipfos  commendare.  non  aurcn»' 
Pontiticiorumprgfulum  pornpas^jC  filTuti» 


ambinofum  imitari  debcre.Ct  fuerunt  runc tc-' 


KMfion 


poris,  quiium  antea  titulis  magnificis  6C  digni 
tatibus  ampUnimis  elTent  ornaii,  fponte  rame 
{c(€  ad  exempU  Chrifii  imitationem  demiferut, 
procul  abieAa  ambitioforum  titulorum  6C  dig«^ 
nitatum  foli  fa(tui  fcruienrium  fupelle6^ile,  qua 
hodie  quidam  Euangelica;  veritatis  profeUoW 
J  res,vt  milices  nimia  prardor auiditate acccnf»,fiaf 
abfque  fcandaio  colligunr,  6C  tantumnon  fcortt 
illius  Babylonici  fpolijs  fefc  o(lentant,Nolo  ta^ 
men  in  pr«efenri  de  hac  re  plura  dicere. 

Vemmtamen,n  hanc  fui  nominis  fupprefTio 

cffeaocMa  nem,qua:  nuiia  cum  crimine  coniunchi  hm» 

jwn^ManO  Antagoniftanoflcrtantimomenriefrearbirra'- 

cur,vr  mihi  implacabiliterirafci  dcbeat,qualem 

obfecronos  %llimaredebemusab.ilIo  nobis  fii 

'^aminiuriam^qua  nulla  Chriftianis  homini"-" 

1  busatrociorfieri  poterar;  qua  nimirum  nos  in* 

ui co s  6C  reluc^a ntes  ex  Chriftianis  Turcas  face*»- 

rc  ia  r  a  gi  r/  C^i  d^  ni  m  eft  viros  bonos  &  innoc» 

tesca1umniari,fi  hocnon  efl/Ar  nemincquidc- 

cefTarimprobu?  ille^quin  nos,quoad  fide,Tur* 

cis  dercriores  efft  dicu,  vr  qui  Chnfto  non  plu»- 

quam  Mahumec  tribuamus,qui  in  fuo  Alkora« 

UQ 


AD  t)*  AJilDR,  SVGGBSr.  7 
tio  ffriprerit,  Deum  ahimam  fuafn  Chrino  pro 
'priam  donauine.  EiJ^ncjmiroL^  cjrciilator^ 
if^um  prarfiigiarum  ciufmodi,  quibusfimplitf 
cium  oculos Tafcinat  non  puderc.  Etenirn  vtfaT»^^;^:^ 
ciat  quod  nobisjnalc  fit,  impij  Mahumctis  vcr^ 
iba  tam  benigncTnterpreta7ur,quafi  i<  de  Chrij^ 
Aonon  miniibhononhce,quamnos,renrerit: 
fiiipirum  vt(qiiod  modo  diKimus)pr%nigi)s  v6 
rt'  circulatohj»  impcritorum  Ricmes  dectpiat» 
V t  cnim  pr«{>igiatores  fpecics  rerum  fingunt, 
quas  fpe^ancTum  oculis  fafciiiatis  obi)ciunt:ltj| 
sducrfarius  ifte  nofter  cx  Alkorano ,  ccu  circu** 
lateriamantica.,nercioquidprofcrt,quoru^caii 
lumnia?  hdem  faciat ,  eaquc  nos  traderc  fingir, 
qutt  nobis  ne  per  fomnium  quidcm  vnquam 
in menre vcticrunt.  Qiii^ cnjinadnosjquod  inji 
pius  Mahuxnci  in  fuo  Alkorano  deanima  Dtj 
Jixii*'  Aut  quid  nam  nouus  iftc  impoOorcx  ea 
aduerfusnos  vultcolligere/Namquicquidtan''^ 
dem  Mahumct  de  anima  Dei  in  fuo  Alkorano,^ 
^ cx  hoc prs^fti^iorus illeDo^or nugctur. nqa 


famch  illa  abrurde,ifTipie  &  abrqueomni  Vcrt-' 
tatis  Scripturarum  facrarum  auihoritate  dici  in 
genuctcfiamur. 

Enimucr6,fidcMahumetedlccndnmfir,ex« 
tanc  \ti  Alkorano  eius  ali)  non  obfcure loci,  qui 
bus  hoc  ipCum ,  quod  Idcobus  Andrea  contra 
pos  adduxitjpforfus  negatur,aur  faltcm  alio  feii 
fu  ab  illo  fcdn^^ore  di6^iim  fuirTe,  docetiif.  Nafn 
D«o  fiiium  dTcjdifcric  ncgat^  ncquc  Dci  filiuia 


B  vr 1 1 N  G  B  R  r     KBSP  O  N. 
cfT; ait  eum,qui  ex  M<jri;i  naiiis c{^:iin6  tecru^ 
cxecrabilem  crrorem  cffe  rcriUit ,  fi  quisdicaff 
Deum  haberc  filmm,  AzQaras.in  quibusiftalii 
giintur,in  mea  de  feptem  accufattotitsClapicib. 
rcTp6none  affjgnaui.  Qiia;igituriniquirase(l| 
tio&i)saccenrere,qui  tam  horrenda.taniimpt^ 
tamblafphemaproferut^f  Qua  frontc  '^5"^  q» j 
druplator  iile  Mahunictis  cauQm  tam  plauftDp 
lcm  facerc  fludet.quafi  i$  Chritlo^quem  alibi  t| 
impie  profciniSitjniagnuni  SC  diiiinum  quid  itk 
|)uai<fQuo  ore  dedique.n.o^Tufcarum  (imilcsi 
aut  ctiam  his  detti  iores  e(Tedicit,qui  a  Turcarii 
portenrofis  tra^Jitionibus  tam  lofge  abiumusi 
quam  procul  Oriens  ab  Ouidcntc  diOai^Qui* 
Vero  non  dicat ,  impudentcm  illum  SophiOam 
rion  r^^inusmahiiofe  quam  impudcnicr  cuft| 
iDco  &  hominibus  ludtre/ 
Tigtnrinl  Cogir  rrinc  hic  nos  fua  improbitate,yt  vel  in« 

mti  tftri  c5  ^.^j  ^g  jijjg  glortemur,  quJt  maricmiis  dirfimuU 
casfipcr-  /rc«btenim  1  i^uringebccleli^emininn^norvmt 
Hitiones^      nori Oud:o  ,  quam  vlh  ali)  nolVo  ia^culojauf  [j 
-  -f  "°'\  cciamplusali)b,inconfutandis  Mahumctuisd^  1 
Turcicis  sbominationibus  laborarunt.  Narrf    - 
antio  Chriili  1542.  Schola?  noina?  proftiTol^  <}, 
Theoiogus,  Theodorus  Bibhandf  r  P  r^.mag-  jf 
nis  impenfis  &laboribus  Alkoranum  Turcivu  !j, 
yna  cum  huius  confuta  ionibus  dC  plunbui  iijj 
falijs^^^riptisadcuertcndos  Turcicsere^^Stcrroat'  \f^ 
res  Vtilirfimis ,  pro  Chnftiance  fidei  dcfenfion^  !|jj 
cuulgauic,  Eodc_tepdrc  collcsa  no^tt  diU^u9|  L 

^odoi 


Thcbd.  Bi 


AD   D.   ANDR*    SVGGEST^  8 

Rodolphus  Gualthcrus  Canracuzcni  Cohftari  ^  .>, 
tindpolitaniregislibrosex  manuicnpto  Ora:^  thcrus. 
c6  excmplari  in  Latinum  fermoncm  tranRulit.  * 
Cum  ergo  toti  mundo  conftet ,  nos  toto  noftri 
ftiiniftenj  temporc  Mahutncticae  (eflx  8C  Tur« 
ticarumabominationumaducrrariosfuirnrjfiC 
eafdem  ctiamnum  hodi«  a  nobis  pro  virili  op- 
pugnari,pudcre  profetflo  debebai^fiqmdcrnm 
perfri^a frontealiquis pudofi locus  efler')  Mng 
tuTTcumiftum  Doaorciti  ram  flagitiofi  m e r» d a 
eijjC^uo  noftram  innocentiam,qu«  lam  priderrt 
toti  orbi  perfps^la  eil,rophjifticis  fuis  prceftigijs 
obfurcariautcoiiraminavi  pofTe  arbitratur ,  fi 
iple  nos  co«^  efre  Hicat  ,qui  nec  futmus  vnquam^ 
tiec  fumus ,  neque  vnquam  erimus.  Atquia  ad 
impudcutem  iltiiis  hominis  audaciam  <?C  cfire'» 
ticmcalumnfandi  hbidine  nuper,vti  par  erat, 
rcfponderunf  d«!e6ls  (3Cobferuandi  fratres  no- 
ftriHeidclbergtnfesTheologi ,  vna  ciim  lofijl 
SimleronoftrafScholsB  Thcologo  profefTorc^ 
hxc  modo  dfxiffc  fuffjciat. 

Tranfeamus  nunc  ad  fpe^andum  triiJttl-  _    . 
phuni,  quem  Magnificij^sJDoaorJ?r«po(^ 
Memmin^^  de  M.  Eufebio  Klebero  egit,qU€m  Mem  jiiiyi: 
inhacTuaSuggeftiolle^vt^nteaquoqUeinfuisl**^!' 
apudMcmmingcnfeshabitisSermonibusinon        .  ^ 
(inefaftu  dC  infolcntia  iaftat.  Eft^lutem  Kkhe^f^^ferf 
rus,vtboni  quJqueteftantur^vii^pius^eruditus,  , 
fidcljsjidcmquc   Memmingenfi  Ecclcfiae  nori 
minusfideliccr  quam  piepcrannosaliquocfe^ 


SVLLINGERI  REJPOJT* 
uierattquadolacobi  Andrese  inndiofisarcibuf 
inde  eie^us,6Cciim  vxorc  dile^la  dulcifflfnilqufl  < 
libsris  rolum  vertere  coa^us  eft.  Quo  loco  n5 
abfque  ratione  aliquis  miretur  lacobnm  An^ 
dref.in  quo  tantus  cjSjQhriftian^  fympathig^ar 
dor,  tamque  egrcgium  pacis  foucndag  ftudiu^> 
vt  cum  bfaTphcmo  facrofan^sc  Trinitatis  con^ 
culcatore,Serueto,aliter,quam  diuinar^C  Impe 
ratorise  kges  iubenr,  agendum  £uine  rcntiat,n6 
potuifTe,  aut  falcem  voiuiffe aliquam  rationem 
^  cxcogicare,qua  Klcbero,viro  pio  dC  orthodoxo 
Vcreq;  Chrifiiano  prorpicerctur ,  ne  in  cxiiium 
ab irec.  Vcr^imtamcn  caufamjuam  Kleberus  ip 
feager^qucm  abundcinnruSum  cire  audimus. 


vt  npTFaaas  calumnias  diluat  dC  confutctjnte* 
rim  non  dubito,  eandem  huius  viri  fortem  fuif 
/i>4  ./r*yy.fc,quap  D.IoannisFnrij  fuit,BretranaBinPalaTi<« 
natu  Ecclefia;  nunc  miniOri :  qui  anno  1570.(1« 
fniliinhumanitnte,tefnporcfrKommodi(Timo, 
cum  vxorc  6C  liberis  Goppinga, vbi  ChriAum 
fyncere  docucratjn  exilium  eie6^us  fuit;  idque 
non  alia  ob  cauram,quam  quod  viro  pio  dC  cni 
dito  portentofum  Vbiquarise  Thcologiae  fig«: 
fnencum  cum  fuis  connexis  squeabfurdis  notlj 
p^sflet  probari,  ideoquc  Zuinglianus  6C  proim 
de  exilio  dignus  efCc  iudicaretunSedftatfuaeui 
quc  dies,<SC  cefTent  licct  homines^non  dormit»! 
camen  Dci  iudicium* 
Tig.«inl  Non  ramcn  rufficerc  videntur,quar  hurufqiif 
^foht^'  diximus  noftro  Antagoniftap,  nifi  totui  ira  cx«i 

candefccm 


AD    D.    ANDR*    SVGGUST,      9 

eandcfccs  fnribfi  apri  inftar  fuTmineos  dcres  iti 
nos,  qui  Tii^urina?  Ecclcfi^  miniftri  rnmus,acu 
ar,  Nam  nos  hanc  qnoque  blaphcmiam  tucfi 
fcribit ,  Vt  Chriftum,  quoad  afTumpram  bomia> 
ftis  naturam,cum  T)ei  omnipotcntia  vere  8C  rc« 
alitercommunicarenegemus.  Ethuiu^blafphc 
miscprimum  authorcm  fuifTeclamat  Zuingliu 
cuffi  (uaAlIoeofi,qua  negct  vcre  dC  propric  dici, 
Deum  mortuum ,  ant  Hominem  omniporente 
cfTcfai^um  '.fediriapernominum  permuratio^ 
ncm  dcbere  cxponi.  Atqui  Zuinghum  tale  qnid 


vnquam  docuifTeautlcripfifTcTnos  conftantcr 
negamus.Etenim  nota  fatis  funt,  qu£(  in  fua  C6 
feffionead  Imp.Carolum  V.  diferte  itarcipfitt, 
FiliusjDei  moritur, i s  ccrte  qui  pro  perfongc  vni 
tare  6C  fimpiicitate^ClDeus  oC  homo  cfl/ed  pro 
Kumanitatis  tantummodo  ratione  moritur .  I  tc; 
ProptcrpeTfonae  vnitate  ver^ dicitur,£tfiTiU8 
Dci  paffus  eft,  Et  Filius  hominis  dimitcit  pecc4 
tatnamSCisqui  FiliusDei  6Chominisvna  per- 
fona  e(t,  pro  humana;  naturse  proprietate  pal^ 
fus  eft:  8C  is  qui  Filius  Dei  dC  horninis  vna  perfo 
fiaefl,prodiuin%  natur^  proprietate  peccata 
dimittir.  Quomododicimus  homincmcfrcra- 
pientc,  cum  tamen  ex  corpore  no  mtnus  quam 
animo  conflct,6C  corpus  a  fapientia  fit  alienini'  ' 
fnum)  imo  fcientia?6C  intelligentia;  venenutn 
acremora.  EtrurruscurtdemdicimusefTcvul* 
neribus  confcifrumjcum  folum  corpusrecipert 
vulnera  poflit.animus  oiinim^.Htc  nemo  diciu 

V    * 


F.|{us  Dcl 
pro  mdrtuni. 


itl 


ti!utnuate 
cac. 


BVLLINGERI    RE5P0N» 

cx homine  duas  pcrfonas  fieri,cum  vtriquc  par 

ti  fuum  tribuitur :  6C  rurfus  nemo  dicir,naturas 

onfundi ,  cum  de  toto  homine  id  prsedicatur,  , 

fs»  propfcr  perfonar  quide  vnitate  totius  cft,  fcd 

Ipropter  partium  proprictatem  vnius    tantum« 

j^Cc.Et  tandem  huc  locum  concludes  Zuinghus 

addit:  Ad  hunc  ergo  modum  no  folus  fentio,  fcd 

ficfenferunttamde  ipfo  numinequamdeper« 

fonis,deque  afTumpta  natura,orthodoxi  omncs 

flucprirci  nueneoterici;ncfentiunt,quiverita« 

tcm  etiamnum  agnofcunr.  Et  hanc  fuam  fenten 

tiam  Zuinglius  in  fua ad Lutherum rcipondotf 

ne  prius  amplius  declaraucrat* 

CMRttin-       Quod  veroaducrfarius  noncrair«nos  ncea* 

re,numanitatem  Cnnitiaiiquam  cum  diuinita 

tehabere  communioncm :  ad  id  reipondemus» 


humanitatem  Chrifti  non  effe  diuinitatcm,  ne« 
qUe  diuinitatedi  efTe  humanitatem^fed  vtramq; 
rtaturam  in  fua  effentia  impermixtam  6Cillgfam 
[pcrmanere. At ex co  nequaquam fequitur, nuU   1 1 
'j  Jam  omnino  efTc  veram  intcr  duas  hafce  ndturas    i 
lcommunionem:  Et  qui  nos  ita  fentirc  aut  doce" 
reaiunf,eosnobisiniuriamfaceredicimus.£x« 
tantenimlibrinollri,  quibusnonratndehacrc  it 
fententiam  iampridcm  abunde  declarauimus:  |' 
Nimirum  ,qu6detfi  natur^  iftscnonconfun-  L 
danturautpermifccantur,ncque  vnaidemfiat    ji 
quod  aitera  eft,eas  tamen_vnam  eandemgue  pcf    /, 
fonam  conftituere,&  SEtemQ_atque  indifToi uhi-» 
fi  vnioais  vincttlo  cflc  vqius;  adco  vt  liccc  vcra« 


AD  D.  ANDR.   SVGGEST^       10  I 

qiitiniftapcrfonatvnitate  fuasproprietarcsfcr  jl 

uei,nihilommiis  tamen  homo  Chriftus  Deus 

verusfif,  6CidemilIcChriftus,  quiDeus  vcrus  I 

eft.homoquoqaefitverus-.Vndefequitur,  vna       '  ;; 

illum Chriftum,non diuifum  ,qui  omnipotens  i 

Iternufque  Dcus  cft,pro  nobis  mortem  rubijfTj, 

ct  vnicuma:ternumqueefn;humanigcn2risScc 

uatore.  Ca?terum  dehac  naturaru  comunione,^ 

fratrcs  noHrrHelHelbcrgerTrerK  lofias  Slmle"^ 

rtjs  noftcfin  hbro  dc  prasrcntia  Unrilti,  SC  nunc 

itrcommunl  no{lra  Apologia  fic rerpondcrunt, 

vt  plura  iam  addere  non  fit  opus. 

Atprafalijsaduerfarijnoftriftomachoaduer  -,.  ^<^,.  ^^ 
fatur  Allctofis,  cuius  primum  authorem  atq;  in  'Zaw^-i]* 
ucntorcm  cfTe  clamat  Zuinglium.  Quo  loco  n5  '  ' 

pofTum  non  mirari^homines  non  vulgarcs,  qui 
aIiquamdo6lrina;6Ceruditionis  cxif^imatione 
fuftinent.in  caufa  tam  facili  8C  cxpcdita  tantope" 
rctumultuari,  Etenim  infanit  hic  tantumnon 
Doftor  nofter  PrgpofitU3,6C  Allasofim,ceu  inFe 
Hcem  aliquem  8C  abortiuum  foetum  ,  ad  infcros 
vfq;  pr^cipiicmdat.  At  fi  Zuin^lius  ipfeaudia 
turabauribuspaul6purgatioribu9,cumintota] 
hac caufi  Ti^oirianu d (en (mepatebitquam  quod. . 


iam  aritca  dmhibrus  fajculis renferunt  orthodo* 
xi  Chriftianar  Ecclefig  do<^ores,Qnamuis  enim 
tlle  Alloeofis  vocabulo  vtatur,  co  tame  no  aliud 
(vt ipfc  fatctur)quam  Idiomatu  vel  proprietatui 
communicationcm  intelligit. 

Ecenim  ciim  Lutherus,  quem  DocH-or  nofter 

V    i 


BVLLINGERI    RE5P0N.      ^ 

(ibi  imicandupropofiiir,  fimili  irasintempcric 

«it   -.«.     aducrfiis  AlloBofim  fiirerct ,  ira  ci  Zuineliusre- 

cademcom  rpondir;  Cum  Lufhcrus  Synccaochcn  a  vcteria 

^6m^***.j    "^  vfurpatam  fuifTc  agnofcat  6C  fatcatur,cur 

jjoJJJI"  ***  qua?ro  illud  indignius  fert ,  cur  nobis  rucccnfet, 

quod  alicno  nominc  commodion  nonmhil  nos 

Vtamur^  Quoorenosincefsitaccorripit ,  quad 

hajrctici  nobia  pirtiieritiorcs  nunquam  cxorti 

fint ,  cum  intcrim  Synccdochcn  apud  vetercs  {n 

vfu  fuHFe,  proprio  fuo  ore  fateatur!  An  vero  d^ 

folo  acnudo  nomine  furoretanro  tanti  qyec^gx 

inoribus  infanire  6C  dcbacchari  coniicnic<' 

Alio  item  inlocoTdemrdcTcribitiVtraq;  natit 
ra  in  Chnfto  Icfu  adeo  propne  6C  cerro  continc 
fur,  vtvtrifque  fuam  propiictatcm  5Cingeniu 
Deus  referuare  vohicnt,  fic  nimirum ,  vt  vtraq; 
cxa^ionibus  ftmu)  SC  p^fnonibus  fuis  liquiJd 
fentjri  ac  deprathendi  porfit.  Atqui  hoc  illud  mi 
racolum  cft ,  quod  iuxra  Pr opheta-  vacicinium 
(Pfa\  117  )  in  ocuhs  noftris  opcratur  Dominus. 
juxtadiuinam  cnim  naturam  omnia  poteiYati 
jpfiusfunt  fubdita.Match  2S.I0an.13.  luxrahu* 
manam  Rom«  Imperatori  fubdirr.sefl.  Luc.2* 
luxta  diuinam  nouit  omnia  loan  t6 :  lam  cog* 
jiouimus,qu6d  omnia  fcis,r:ec  opus  eft  tibi,(SCc. 
luxrahumanam  vero  inquic  Mar.  ij  :Cartcriimi 
dc  die  illo  actcmporcncmo  nouir,  neanseli  qui 
demqui  mcarlo  funt.ncc  tpfeFiliuSyfedtoIus  Pa 
ter.6Cc.  Erpaulopoft:  luxta  diuinacum  Patrc 
in  coelis  eiljab  xtcmo  in  Kternu  omnis  doloris, 

omnium 


AD    D*  ANDR*  5VGGE5T*      tl 

omniiim  affc^uum  denique  expers,  6C  immor« 
calis.Ioanj  luxca  humanam  (itir,eruri(,  metuicy 
flagcllatur,incrucemrurpendi:ur,moritur.Intc* 
rim  vtraqi  natura  fimul,  quarum  fingulae  mip« 
(o  erfentialiter  8C  reuera  proprieque  funt^vnum 
duntaxat  eundemque  Chri  ftum  con{)ituunt,ve 
rumDciSCMarise  VjrginisFjlium:quiaba?ter^ 
nogeneracurapud  Patrem  fuum  ccelcftem  finc 
inatre,intemporisautemplenitudmeexmatre 
generatus  eft  (ine  patre  corporco,<?Cc.Hgc  Zuinj 
lius,quiin  fcriptis  ruishanccauf.imtanca  cunnl 
Iimplicitate  8C  perfpicuitate  tra^at ,  vt  quifquis 
illa  lcgeric,mox  intelligat,illum  non  nouam^fed 
candemeumveteribus  (SC  orthodoxis  Ecclefiop 
doi^oribus  do6lrinam  tradidirTe. 

Caeierilm  tantumnon  cogorrufpicari,  D06I0  Cantem^ 
remhuncnoftrum  quoadhanccaufamdevtras  [J**  vmrl 
que in Chrifto  natura  6C  perfoncc  Chrifti  vnita-    *'"" 
ceatqueIdiomatumcommunicatione,nonmag 
nifaccre  vecerum  Patrum  do6^rinam;ade6,vt  de 
illo  idem  dici  poflic,  quod  dc  Neftorio Tn  (ua^Hr«r| 
ftoriaTcnpfirSbaatcstXniTrnam^^        quanJa , 
fiaberet  facundiam ,  eruditu  fe  pucabac ,  ac  Intcr 
pretum  libros  legere  dedignabatur.Elatus  enim 
propcerfacundiam  veteribus  nonaccurate  in« 
cumbebar,redpr2e(lantioremfeomnibusiudica 
bat  efre,5Cc.Verumtamcn  vtut  ifta  fefe  habeanr, 
(itque  Antagons(la  noAer  quantismuts  erudi-» 
f us  SCloquaciffimus  mortalium,iliud  tamen \um 
xe  cUrius  conftar,Anocofim^fiue  Idiomatti  conp 

'^'  V   4 


RliiiC. 


BVLLINGERI    RE5P0N*. 

fnunicationem ,  qna  illc  odio  plus  quam  noucr# 
cali  pcrfequitur,  iinn  inde  ab  initio  apud  otnnef 
IScriptorcs  orihodoxos  in  vfu  fuifTe.qui  Scripta 
frx  facrse  de  duabus  in  vn^  Chtiiti  perfona  natu> 
yris  locuiione?! ,  iam  olim  per  Idiomatum  com-' 
irnunicationem  inrerpretati  funt.Norunt  hoc6C 
/fatebuntur,  quotquot  in  illorum  libris  vel  me« 
diocriterfunt  verfati.QiiorurentcntigCvbi  nimi 
ru  fecundum  ScripiurasfacraspronuntiarintJ 
cgo  malim  infiftere,  quam  miile  Do^orumno 
puiorum  pbcitis ,  quos  infolens  fuae  fcientia?  dC 
joquentia?  fiducia  inflat  dC.  contumaces  facit 

luftinus  Martyr(^qui  vt  ipfe  in  fua  ad  Antoni 
pu  Piu  Imperatore  apologia  annotauitjvijcit  cir 
ra  annu  Chrifti.i^o^in  hbro  de  expo^tione  fidct 
djhgenrer  dccct ,  vtcuiquein  Chiillo  naturar, 
qvjodipfi  proprium  cft,  tribui  dcbeat  ;&inter 
alia  vocabulo  n<x7a:fSH>.ue  ideflaltcrnatjrn  vtitur^-4 
quo  a^o}j!ffif  non  nuiltum  abludit. 

JoannesDamafcenusitem  de  fide  orthodoxa 
lib.^.cap.4Jnc3demcaufa  tropoofj'^»^*^®?  vtitur 
ideftaltcrnacionis,  velalierna?attributionispro 
pter  hypoflans idtntitatem.  Atqui  fcro  demutn 
Pamaicenusil^e  floruit,  fubannum  Chrifti  via 
fJclicct^oo.  Quodideo  annotamus,  vt  videac 
Le^lor,  adhuc  co  tcmpore  orihodoxos  in  Ecclc* 
iia  cfo^orcs  ad  hunc  rnodumde  Chriftopie5C 
feligiofe  locutos  fuiflc.  Atqui  facillime  intcr  fe 
j ^ociliari  pofTunt,  Alloeofis  cC  Antidofis^figii ide 
ifiirysrfQrum  hQminuin  calumniar  c^nent  ,  8C 

fimpli^ 


AD  D.  ANDR*   SVGGE5T»        U 

fimplicitati  potius  (ludere»  quam  cocencionum  / 
libidini  indulgerelibeat.  ^ 

Hisabfolutisdicir  lacobus  Andreafncquas  AdqHxJc 
quamopuserTe.vt  (igillaiimad  mcum  defcpte  J-"^^^' [||r 

accufationis  Capitibus  libellum  refpodeat,  ciim 

in  fua  Gonfutarioncilli  abunderefponderit.Ad 
quaregorefpondco-.Pfimum/perareme^candi* 
dos  LetSores,  qui  meum  SC  illius  rcnptum  abfq; 
prceiudicio  diligcnter  contulerint  8C  aequa  lancc 
c8pcnderint,reuera  intellefturos  crTe,  illum  vt« 
cunque  confidcnti  loquaeitatc  fua  venditec,no^ 
ftra  tamen,  quse  in  libello  illo  feptem  Cap.  pro« 
poruimus^adhucfirmaracaqucconfiiterc^neq; 
perillumvlla  exparteerTe  labefa^ata.  Dcinde 
cum  iliius  Confuratio,  cuius  nomine  tam  info« 
lentcrtriumphat^percommunemnoftram  Apo 
logiam  proftrata  dC  euerfa  fit ,  confido  commu- 
nem  quoquc  noftrarum  Ecclcfiarum  do^rina 
eadem  opera  probe  defenfam  6C  ab  eius  calum- 
nijs  vindicatam  e(Tc.Quaproptercgo  quoq;  brc 
uitcrad  ea  modo  refpondebo,qua?  in  fua  Sug^e^ 
ftione  ad  mc  potiffimum  pertincnt. 

Principio  de  nonnuIlTs  noftraffidei  focijslo'* 
quitur,quosnoftrinominispudcre,(?Choctcfti>  Qs^Mant 
monium  iplis  perhibcre ait, quod  nemo  vnqua  nispudete» 
eis  carnalem  corporis  Chrifti  prxfentiam  obtru 
dercconatusfit,  At  nosiftis,  quardicit  Do^loc 
nofter,non  multu  fidei  tribucrc  poftumus,  ncq; 
fcimus  qui  nam  illi  fint  noftrafidci  focij^quos 
noftrinominis  pudeat»  £t  veniam  nobisdabif 

V    i 


Hah 


BVLLINGERI    RESPON» 

Dominus  Prsepofitus,  fi  non  cemereeius  vcfi>l§ 
credcndum  erfe  putemus^qui  rocies  iam  Falfi  co^ 
uiftus  eil,  cum  h«c  eius  vcrba  hoc  etiam  loco  bi 
lem  fapiantSCfellisplcnafim.Faceor  aurelibeti 
tercarnalemcorporis  Chriib  prjeic-ntiaa  nemi* 
nc  noftri*$  adueTarijsobtrudi  potnilTcnif!  ipfi 
ira  dc  illa  fcripfifTent^vt  ipforu  verba  aliter  intel- 
ligi  no  ponfent^ncuri  paulo  poilampiiiisdicetur* 
Quap  de  Bcrrienfi  difputatione  rcribit.  tam  firi 
uola  lunt^jfxum:ealeger^ar«"ec^uff»  dc  cofQ 
ribus  diflcrcntcm  audALe_|>utarem .  N  e  qu  c  en  i  m 
tuncinterparces  vlia  vtiquam  conuentio  fa6l4 
fuit,  quomodo  difputari,autrndeargumenta 
pecideberent:Scdamplirfimusinclic2eBcrnen# 
iiumReipub.  Scnacus  ex  ChrifitanimagiQra* 
cus  officio,matura  etgraui  deliberatione  habita, 
difputattonem  illam  indtxit«6Cipfcdifputandi 
ffnoduacque  fcges  vercChriibanasprcefcripfic« 
Teflimonij  loco  adducere  pofTcm  Senatus  con- 
fultumeaderefa^um,  in  quo  mtcr  alia  etiam 
lia?c  verba  leguncur :  Scatuimus  8C  decreuimus> 
W  in  hac  difpucatione  vllTsahis  prapccrqiiam  Vc 
tcrls^Noaitefiamenci^cripturis  (quaevulgo 
Biblicas  dicuntur,&  Oei  Verbum  contincnt) lo» 
cusdecur  :  vciccmpurum  Dci  Vcrbumhicad^ 
Wucatur^idemciue  nullis  Do^orum,  quicunque 
sfli fuerint, incerprecacionibus  violentcrdecor> 
qucaturautexplicecur;  fed  Scripturar  Biblicae 
tnutua  locorum  coHatione  exponantur,dcclare* 
lcur^coacilientur,  % fi  qu%  loca  obfcuriora  funr^ 

clario* 


clarioribiis  illuftrentur.  ludiciu  praercrea  huius, 
caufg  nulli  hominuin/ed  fcripturie  foli  permicti/ 
miis,vt  nimirum,ha?crui)piTusiud€X  fit,quaeio 
la  normTjregiila,runda m e n iu m  5C  v nlcii sTJHri* 
{iistnx  fi dei  tu dex  etl :  (u p e r  q u a^u o c q u oF Ch ri^- 
{fi  nomincccnfentur^frdcm  fuam  extruere^^Cfc- 
cunHum  eiuscanonem  eandem  debent  d-rigc* 
rc,  procul  rernotis  humanarum  craditionum  fig 
inenti^^humana;  rapientixargutijs,  aucprojB 
prij  animi  pi^ntis  8C  intencione,  6Cc, 

Arqui  in  hodiernum  vfque  diem  hoc  no"  InfTdcica» 

ftrumfund^mcntumeft  vnicum^hafcEccIefiaru  f^fo'?f<^V»f 

H,        .  .        .  r      n-        i\  turasaudU 

'•.iuetiamconUiiutio  atque  iantrioe(t,ne  jur» 

quid  in  fidei  caufa  recipiatur  ,  quod  Vetcri:;5C 

Noui  teftamenti  authorit^ce  non  poteflprobafi 

ri.  li\ad  vero  in  Bernenfi  difputatione  magna 

cum  diligentia  dC  bona  fide  obferuatumf  lifrc 

conftat.  bgo ccrce  mc iftorum  tcitem  oculatum 

porTum  dicere,qui  coram  audiui  aduerfariae  par 

tishomines  intcrdum  Patrum  6cDo6lorum  Ec 

clcfia:  teftimonia  adduccrc:quibus  rerpondeba" 

tur ,  ca  ex  Patribus  proferri  dcberc ,  quae  ifli  cH I 

Scripturis  facris  docuinent,6Cquas  fola  apud  om 

ncs  authoricatcm  mereretur ;  incerea  auicm  me«! 

minifTent,  foh  Verbo  Dei  hunc  honorem  dcbc-* 

rj  vt  ipfi  vni  abfque  omni contradi^ionc  creda^ 

cur.Adharc  D^IoannesOccoIampad.incompaytO.TdsiL* 

rabills  cruditionis  atquc  plctatls  vir ,  &Tn"Pa^  Occoia«j4 

trum  rcripti!>(qiub'dliernocruditus  ignoratjexcr  ^^ 

citatiAjauis^  ruum  in  h«ic  re  ofTicium  omnibus 


BVLLINGERI    RESPON* 

dcferebat ,  quod  ex  Vctcrum  atquc  orthodoxoc 

rum  Patrum  librisde  propofitis  quarftiotiibus 

rerpondere  vellct  ommbus^  qui  ipfum  in  hofpitf 

Nam  ieon  **°  ^"°  priuatim  conuenirc  dignarcntur. 

•cnttone  CGcterumobijcitnobisAntagonifla  noflcr, 

Berncn  di"  j^^g  ^\^  j^a^  qygp  jn  [,3^  Bcrncnfi  difputationc  ob 

recdleri'    fcruara  tuir,couentioneliuelcgcnimis  proculre 

•"*<•         ccffifrc.  Ne^cjiimnof  inhacnoflra  dc  perfona 

ChriOi3rrputationcrori3Scnpturisinniterc,red 

clo^ring  noQr^  fundamcntum  in  doflorum  £c 

clcfise  flC  Patrum authoritate  coUocare, cx  quo^» 

rum  tcdimonijs  perpcram  dctortis  ingentia  vo- 

lumina  conrarcinauerimus^cx  quibus  (1  qucecx 

Patribus  defcripta  funt  aufcrantur ,  exiguus  fu« 

JturusfitlocQrumfacrgScriptura?numerus,No8 

jvcroillirerpondcmus,nosa  Bcrnenns  difputaai 

cionis  A^is  ne  latum  culmum  quidcm  difccnfif' 

i  fe.Et  quoad  me^ficuti  illis,cum  difputatio  illa  ha 

berctur ,  propria  manu  fubrcripfr.  ita  eadem  ad« 

uerfusomnes,quiilIaoppugnarevoluerint,foli^ 

^tis  Dei  clemeritia  frctus ,  dcfcndere  8C  tucri  ani^ 

tnus  efl.Huius  enim  conclufionibus  atque  A6^is 

omnibusdo^lrinam  vereChri{^ianam  atqueor 

thodoxam  contineri  ccrt^  pcrfuafus  fum.  Dico 

pragtwa  noftrufnhpnc  Pyrgopoliniccn^quan^ 

dfejnos  ab  illanim  js  procul  rcccrfifre  fcribit»  pras 

cipitiiraatqueodij  affeftuabrcptumnon  rc£lc 

numcratis  paffibus  fpacium  illud  arquo  longius 

cxtendirre,ade6  v(  ipfe  fimul  a  veritatis  meta  ni 

rnis  procul  ad  mendaciu  deflexerit,6C  nobis  non 

minuf 


AD   D*  ANDRt  SVGGEST*       l4 

tninus  hoc  loco  quam  mulcis  alijs  iniuriam  atr6 
ctm  facere.Etcnim  quod  paulo  ante  dixi ,  eciam 
hodie  in  noftris  Ecclefijs  non  alijs,  quam  vtriuf* 
quc  Tcftamcnti  teftimonijs  fides  habctur.  Nc* 
que  ignorarepotefl  quadruplacorilleCcum  iam 


antenonfcmcl  adhancobie^ioncmrefpondc-  ««^«"onia> 

•    n-         o  adduca- 

rimus)quarationcainquoinItitutoratrumaut  mu«.        » 


Qua  ratf*^ 
nc  Patrumf 

1 


Veterum  Ecclefijr  doflorum  tenimotila  adduca 
oius:nimirum)fiquoJ3icunt,6Cquodnosip^^  ■ 
rum  authoritate  conprmarevolunius^ex  Scrip^ 
furis  defumpfcrunt^  earundc  authoritate  prq# 
barunt«  Quod  fi  feccrunt ,  fidcm  illis  habemus, 
nonvtPatribusauthominibusnonvuIgaribus, 
fed  vt  Dei  feruis ,  qui  ex  Dei  Verbo  locuti  funt. 
Ineo  autem  illorum  admonitioni  obtempera^ 
inus,quinonaliaconditione  fibi  crcdi  volunr. 
Notafuntenim  quaeD.  Auguflinus in  Epiflo" 
la  1 9 .  a JldicronymumrrcfcnbTt :  Ego  foUfiif! 
S>cnpturarum  ]Tbrrs7quTCaTK)nicTappeIIantur,r 
SiHiciTiuncTi nToTehonoremq;  deferrCjVtnuIIij 
cornm  authorcmfcribendo  aliquid  errafTe  fir« 
fr»iffimc  credam.  Alios  autcm  ita lego,  vt  quanta 
libct  fan^litate  do£lrinaque  prarpollcant  ,  non 
tdco  verum  putem  ,  quia  ipfi  ita  fenfcrunt ,  fcd 
quia  mihi  vel  per  illos  authores  Canonicos ,  vclj 
probabili  ratione,  quoda  vero  non  abhorrear^j 
perfuaderepotucrunr>6Cc.Etliaecquidemnonra 
icmpcr  fuit  fcntentia,6C  hodie  etiam  efl.  Dcindc 
<u  Scnipturis  Pa^rum  quoquetcftimonia  allcga 
^uf|Vt  hac  ricion^  noo  inctryuptumfejfcr pc* 


tuunriodum  ^Cconfenfum  doftrinjfideiinCKrr 

iii  Ecciefia  demonftrcmus:  vrque  appareat,  nos 

fion  primos  efTe^qui  hoc  auc  illud  dogma  ex  no« 

ftri  ccrebri  fabrica  protulerimus  ,  fed  eandecn 

do6lrinam  eciam  priufquam  nos  efremu**,  apud 

~  cos  receptam  5C  vficaramfiiifTe,  quos  vetus  Ec^ 

clefiaproorthQdoxIsdoftQribujagnouic.Arquj 

hoc illud  telum  eft,quo  aduerrarij  noftri  iecaliter 

yulncrantur,  quando  ipti  noua  fi^menta  profe» 

runc, nequeex  erudit^vecuriacis  monumenti» 

tjuicquam  proferrepofTunf,Tjuam  errores  illo?, 

quosfan^i  Patresiamolim  fuisrcriptisconfiua 

7.runr»  Pragtcrea  Patrum  teltimomis  proprer  eo» 

I  vtimur^  qui  horu  authoritate  magis  quam  Scrip 

\  turis  mouentur,vt  hac ratione  illos  quoq;  Chii* 

.Oolucrifaciamus. 

Kum  «lU        Quodfi  lacobus  Andrea:  invercrum  Patru 

^is  Scrip-  fcriptisdiligentiuscfretverrarus^qualemreucra 

Sumteft/-   cffe oportebat  eurn  virum,qui  feiprum  in  tatn 

«nonijs  ni*  fublime  faftigium  extulif»vtomnespra?rederpi 

ciat^neq-,  Lutherijolius  libros  ^gujbusjios  quq 


que  quem  merentur  honorem  non  derogamusj 
(upra  Patrum  erudirorum  6C  ran^orumlaboret 
cumfafiidiofo  horum  conrempfuextollcret:  fil 
dcniqueprajcipitisanimimotum  tantirperfra:^ 
iiaui{ret,quoad  cogirafret  aliquando  accuratiu9, 
/quorfum  illius  verba  tendercnr,  nunqnam  pra* 
I  fefto  hoc  temcrarium  di6lum  effuciuifTet^Nos  it» 
j  do^rina  de  perfona  Chrifli,  non  modo  non  infi 
'lAcre  folis  Scripturi$,fed  ferefola  Farrum  6C  Ec« 

clefiJi 


AD  D*  ANDR."  SVGGEST*        IJ 

clcfig  doftorutn  authoritare  niti.Etenim  fi  nos  d 
Scripturis  receffihius ,  quando  noilrse  do^rmaSL 
de  perfona  8C  naturis  Chrilii  fundamcnra  ex' 
Patnbus  dcfumpfimuSjVtique  ipfi  quoq;  Patres 
in  einfde  do^lrinse  afTcrtionea  Scnpcuris  facris; 
rccerTcrint  neccffe  cH:* 

Qiiid  ergo  dicemus  .^Num  vcro  nofter  illc  CocWifot 
Antagoni(tafamferox,candcm  cum  communi  l"*^^,^"^*^ 
hofte  noftro  Cohclseo  camilcnam,  ijfddcm  qni*  &is^ 
bus  ille  vfus  cft  numcris,decatarc  volct.^^Etcnim 
Tiui usjcncbrionis  6C  fuorum  compllcum  noii 
tninu£mT£iui^^  figmen^yim  cft,  iti 

Scripturis non cxtareea,  quse  Ecclena  dc Trini* 
taiis  myfterio>de  Chrifti  item  perfona  6C  naturis 
credenda  crTc  tradidcric.  At  hoc  comment um  e* 
goanceannos^o.  pubhco  fcripto  confiitaui,6C 
foUdisargumentis  docui^San^os  Pa.res  quarcu 
quc  dc  arciculis  hifce  cradiderunc,ex  Sacra?  Scrip 
turaf  hbris  deprompfifle.Quod  fi  vero  no  idcm 
cumCochlajo  SC  huius  focijs  lacobus  Andrca; 
fentic  y  fi  deniquc(qaod  virum  orthodoxum  de« 
ccc)  facetur ,  Patres h«c  fidci  Chrif^iana?  myHe* 
riacxSacrofan^o&infallibilidei  Verbo  hau^ 
fiffe,cui  foli  fides  debet  haberi,fcquicur  cercc  ir« 
refragabili  confequencia ,  neque  nos  a  ScriptU'* 
ris  rccc^fifTe  ^  fcd  haru  vefiigijs  adhuc  conftancer 
infiftcre  :  pacec  item  vel  ipfo  Iac«  Andrcatcflc^ 
quam  de  Chrifli  pcrfona  6c  huius  connexis  tra- 
dimus  do^rinam ,  cx  Dci  verbo  efTc  defumpta^' 
^iamatcnimilU,  nosdo^lrinse  aofirai  6ind4« 


Pattejfaa 
de  Chrifto 
doftrinlex 


BVLLINGERT   RESPO!^» 

tnenta  in  Patrum  fcriptis  collocara  haberc.  Si  tt 
gohirecundumScriptura?  regulam  dc  Chriftd 
re^c  rcntiunt  atq;  doccnt ,  vtiq;  nos  quoqj  rcft^ 
fentirc  6C  doccrc  conftat. 

Ccecerum  ^  fiCquod  modo  diximus^Magni-» 

ficusDominus  Do^or  Parrum  fcripta  dtligcn^ 

Sctipturr$*itius  lcgilTerjfacile  comperirTct ,  nc  ipfos  quidefri 

Cumpfetgt.  vnquam  tales  vidcri  volui(re,qui  de  Chrifti  my# 

j  Acrijs  alitcr ,  quam  fecundum  Vcrbi  Dci  norma 

ifcnrcrint&docuefint.  Nam  Vt  ex  multispauca 

huiusmei  diBi  teflimonia  adducam,  fnjiijivs 

IlBitinof.      Martyr  in  Expofjtionc  fidei  Cic  rcribit;S]quideitt 

•  apud  EcclefiseaUimnos  nonadhumanasratio* 

ticsdC  cogitationes  dirigendg  funt  res  diuing,  fed 

adfenfum  &  voluntatem  Spiritus  oratio  intcr- 

prctarioque gccommodanda.  Atqui co loco  f u* 

Ainusdehac  ipfacaufa,  qua?hodieinternOscon 

«H  «      Ai  trouertitur.dirTerir.D.  Auguftmusvcro  conira 

[Alaximinum  Ananorum  cpiicopum  dilputans 

L>ib.|.  interalia  hsoc  dicit  :Nunc  nequecgo  N<« 

ccnum,  nequc  tq/jebcs  Arimincnre  tanqua  praj 

sudicaturus  proferne  Concilium.Ncc  ego  huiu« 

authoritate,nectn  illuis  detineris.Scripturarum 

authoritatjbus,ncn  quorumque  proprijs,  fed  v- 

trirquccommunibusteliibus,res  cum  re,  caiifa 

cum  cau(a,ratio  cum  rarione  concgrictjimilitcr 

^coflorc^  TheodorctusCyriepifcopusCquem  nofterille 

*B*i  Do^orprse  alijshoftiliterodit,  vtpoftcadiccs 

fnus)  aduerdis  omnis  generis  hgrcfes  difputatU'* 

niS)  fub  primi  dialogi  inicium aic ;  Velim  ne  tu 

humanis 


Bpifcoput. 


AD   i).   ANDR.  SVGGEST.        i6 
tiumanisrationibus  Vencatisinquintioneper« 
tnittas ,  fed  Apoftolorum  8C  Prophetaru,  8C  qui 
tos  fccuti  funt  fanftorum  vcftigia  inquiras.  Leo 
itcm  Rom.  cpifcopus  cpift,  41,  ChalccdonenlTs 
Concilij  dccretum  Sacrce  Scriptur^  furidamehs 
tis  ita  inniti  tedatur^vt  de  eius  fide  nemo  dubita 
^pofljtTEx  quibus  iam  lucc  clarius  patet,ortho 
doxosEcclefiiedoftoresruamdc  Chriili  perio^ 
tiaeiufq;  naturis  doftrinamcxScripturjySacrae 
fontibushaunrfc,  8C  fupcrharu  fundamentum, 
ti6fupcrhominupIacifa,im6nefupcrConcilio 
fum  quidcm  celcberrimoru  decreta  cxgdificafTe, 
Quodvcro  lacobus  Andrcaenos  Patrum  tc^ 
Aimonia  in  alienum  fcnfum  dctorqUei-c  calnm-  P.ih-um  iei 
tiiatun  hoc  ci Cqii^  cft  linguje  volubilisacilitatc  ^'n>o"i^a 
in(tructus)tacilius  elt  diccre,  quam  argumetttis  pcructd. 
^Cratiohibusidoncisprobarc.Nccenimhocdbs  ' 

fc  vere  di^^um  cffe^vnqua  dcmonftrabit.  Enim« 
uero  fan6lirrimus  ChHrti  Manyr,  T  H  O  M  A  ^   - 
C  R  A  M  E  R  V  S,Cantuaricfis  Archicpifcopus,  JrS^s* 
lOAN.  itcm  OBCOLAMPADIVS  Bafllicn=  leachimui 
I  (is  EcclcfiiC  miniftcf  ,  6C  1  O  A  C  H,  V  A  D  I^.  Y*iijay* 
A  N  V  S    Sangallenfis  KeifJublicse  Conful,  atq; 
i  pXT  rTT  M^a  R  T"^r^Tn  noltra  ScTioTa 
I  TTicologise  profeflbr  (quorum  omnium  animg 
I  iam  in  cseliscumChrifto  viuunc)  vetcrum  Pa* 
trum  de  Coena  Doiiiini  fcntencias atque  ccftimo 
tiia  dilig«ntiffime  quctfita  8C  colic^la  cOti  munts 
do  lcgcnda  8C  cxamitianda  propofucrunc :  nccj; 
Cquantum  mihi  ha^lcnus  videre  8C  audire  concip 

X 


laiuhon. 


BVLLINGERI     RE5PCN. 

igi')quirqupm  adhiicprodijr,qui  quain  in  hac 
^canfa  coirimuni  Ecclefisr  prceftiterunr,  operam, 
Ifdlf?  argucreauf  aliqua  raltcmrarione  illi  fidcm 
dcrogare  potuerir.  Qil»n  jiTjO  jJoOremus  infiac 
caufa  D.  Oecoiampadij  libcrtantannapud^Tos 
6C  d\0(/liJ^a!i73s  viros  ajmT^orItarcmlromiit.^ja.  Phi-* 
Iippus  Melanthon  ab  eo  tempore  ,  quo  ille  a?di« 
PJiHtp  Mc  tuieft,  nobis  8C  do^frrnse  noitrjc  sequior  faftus, 
nobifcum  familiariusagcrecoeperit  ,&randem 
lireras  cuoqnc ad  nos  dare  fit  dignarus , quibus 
nospxoamicis  8C  fratribusjiijeffis  agnorcit:  • 

Nc^ero  Antagonifta  nofterrurfuspro  fuo 
more  Mendacij  fpiritum  ex  fua  cauea  ecJu^um 
conrra  nos  prcrirer,  ex  oprimi  illius  do^iff^mi* 
que  viri  literiv,  quas  ad  me  plures  dedit,vnas  mo 
do  bicadrcribere)uber,exquibus  .  quam  aniico 
crga  not  6C  Eccleflas  noftras  animo  »lle  fuerir, 
quiuis  inrclliger.Erenim  annoi545,Mani)  diezj 
in  h:rc  verba  ad  me  fcribebat: 

Infpexi  pleraqnc  qua»  sedldLfli  ac  degufiau?» 
fed  Enarrationcm  loannis  fere  toram  perleg»« 
Nam  ciim  c!e  miilris  renrentijs  mecum  fjrpe  con 
fcrar  quidam  mcus  amicus.qui  hic  loannem  in- 
tcrpreratur,  fnbinde  adruum  fcriprumredeo^tc 
*iquoq;  confulcns.Amo  enim  Eccleftam  ,  6C  fem* 
pcr  fcnfi  iudiria  Ecclefia^  magnifacienda  eiTe^ 
iSeo  6^  vercrnm  (?Crecenrium  fententias  confe* 
ro,  vt  ftrrr»Iicfm  ,  natiuam  ,  propnam  Ecclefio? 
do^rina^S^ipfereneam  ,  &  ahjs  tradere  pofsim. 
Ac  fjepe  tefiatus  fum,  placcrc  mihi  Enarraiionc 


jnisdedo- 
iftrina  Bul* 
hmgcri  iudi 
^cium. 


tuam, 


Ad   D»    A^TDR.    SVGGEST.       17 

tuani,6C  quod  vera  dicit  5C  oviutpxvz  verse  Ecclefia» 
Dci,'?^  falucaria.  Miilti  interpretes  alicnoru  ope 
rum  itacxpatiaturac  dcerrat  a  fuisauthoribus» 
vt  nihil  dicant  aut  pauca  Ttfh  w®'.  Tua  enarrario 
immoratnr  propolito  argumcnfO,(3C  id  illtirtrark 
Quarc  no  folum  pro  codicc  mifTojmeo  nomine 
libi  graci^is  agOjfcd  eiia  publico  nomine  pro  a?di 
lione,feq;,quod  facis,adhortor,vt  de  Ecclefia  bc 
ne  mereri  pergas  Jtdendis  pijs  vtilibu<i  dC  modca 
raris  lucubrationibus.Oro  autcm  de  Epiftolis,fi' 
qugfcribunturcx  his  regionibushorridiores  a 
aiiquibus,nientioobruaturrcs,Nostamcnreli 
qui  foucamus  confenfum  dC  animorum  coniu 
^ioncm  internos,necmagis  diuelli  Ecclefiasno^ 
ftras  (inamus.Non  tamiinquit  Bafilius^finiilras 
opus  eft  dextera,qnam  Ecclefise  cocordia  doccnj 
tium  Facilius  accendi  6C  retineri  bonoru  ihidia.j 
dC  maiori  grauitatc  difciplina  qualifcunqi  dcfcni 
di  potcftjl  do6tores,&  in  docendo  confentiant, 
6C  intcr  fe  mLUuabencuolcnrla  coniuniTH  fint. 
Ideo  quantum  pofTum  aftringere  noftra  coniun 
^ionem  ,  ncn  .jirsipsre  velim.   Hcec  fimplici  dC 
candido  animo  fcribojteqj  rogo  vt  detua  volun 
tatcrefcribas,  D.Pellicano  veteri  meoamicofa 
lutem  opto.     Benc  vale^die  zj.Martij,  quo  ant 
annos  >504,Adam  codiius  eft.  Ante  annos  ver 
x  5  4  5.conceptiJScft  Chriftus,6Canteannosi5ii 
crucifixus  ti\  Chriftus.Typographo^^roroifsi 
Biblijsago  grauas.  * 

Philjppns  Mclanthon 

X       2 


cap  loan» 

3  &:g. 


MmcnttsSe 
cipuli. 


BVLLINGERt    RE5P0N* 

Tam  probe  viro  optimo  dC  do^ifsimo.Phlf 
lippoMelanthoni  cum  noftrap  Ecclefiafdoftri^ 
tia,&  mea,qiii  huius  mini Aer  fum ,  coucniebar, 
^hanc  fuam  fraternam  erga  nos  voluntatem 
ad  flnem  vfq;  vita?  fuse^quem  felici{simumaai« 
gic.conllantercoluit  6C  feruauit. 

Atqui  non  ignoro,  quantas  iras  noftcr  illc 

Do^^orvifishis  Philippi  Mclanthlicerisaduer« 

fus  me animo  fuo  concepturus  fir,6C  qua  intcm* 

pene  tumulruaturus,dum(^quodolim  inter  Ccn 

fiauros  dC  Lapithas  fa6iu  fuifle,  Pocta?  fcribunr) 

iillifurorarmaminif^rat:  quam  dcniq;  indignif 

inodis  tra^aturus  fit  de  communibus  ftudijs  dC 

rcligioneoptime  meritum  virum  Phil.  Me!an« 

thonem.  Nam  furoris  fui  fpecimcn  iam  nunc  in 

fua  Confutatione  pr^buit.  Quod  dC  alij  quidam 

fa^itarunt,  homines  nimiru  ingratifsimi,  quoi 

Philippi  authoriras  promouit ,  8C  qtii  in  boni» 

litcris  exignosprogrefTns  fa^uri  fniCrtnt,  nifl 

buius  prgccptoribfideli  Sc  indefeffa  opera  elTcnt 

vfi.    Sed  retribijct  procul  dubio  if^is  omnibiis 

D^lis  lutlns  eam ,  qu*  ingransdcl>e(ur,  mc rcc» 

<(^|ln  :  Phirrppi  autemhonor^Cgloria  in  Eci^lc« 

^  coramTDco  &-pij§  nmnibus  sigcern^m  flo:« 


Irgenrium        Dicif  pra?terea  aducrfarius ,  rioflros  doftorct 

coifarcin"  ^^  Patrum  fcriptis  ingentia  volumina  confarci« 

tom.         nauiiTe.Quod  ab  illo  dici,cgo  non  miror.  Quia 

ctum  eius  flomachus ,  quem  cx  ncxiorum  affe* 

6uii  dC  bilis  redundancia  enata  cruditas  cotum 


corrii# 


AD    D*ANDR.    5VGGE5T.       i8 

torrupit,  do^lirnmonim  atque  pijOfimorum  f^r* 
uorum  Chriiti  (  cje  quibus  modo  diximus)  (ni* 
^os  vtileique  Uborcs  non  pore(t  concoqacrc, 
quid  mirum,  (t  ex  illis  dolores  fenciac  acucio' 
ra3,quim  fercndo  nr,ciim  qugilli  rcripferunc  ne  - 
querationibus  idoneisconfutare^neque  cci^rn 
ex  animo  expuerc  poffic.quem  vcl  inuitus  cij  iU 
Tis  concepit,purioris  do6lrin«guftu?  Ideo  quotj 
vnure(labathominivano<?Cpropri:econfcien'^ 
ficetcftimonioconui^o,  illosconfumelioro  coJi 
farcinandi  vocabuto  in  contemptum  adducere 
voluic.  At  quid  opus  erat  de  noltrorum  Scripto* 
rum  voluminibus  diccre,  cum  nos  aducrfariag 


partishominum  codiccs  tantumno  clitellarios, 
non  tammolismagnitudine  quamineptis  rap' 
fodijsfartidioros.faepcctiaminnumcrisdiabolo- 
run>  myriadibus  horribjlcs  illi  pofTemus  cxpra 
braref^Sed  valcant  illi ,  quos  omnes  pij  6C  erudiri 
indignos  iudicant,  in  quibus  legendis  occupen«\ 
|ur,nedunri  vcinUUscQnfutandisbonas  horasj 
malecollocen^ 

At  fimulhocloco  major  noftri  Doc^^orisra»  hc.  Andr, 
bics  crumpit  ,  qua  fan<ftiffinnum  Dei  fcruuni,  Tneodorc 
Thcodoretu,non  minori  irnpudencia  quam  va-  c^ugum» 
nicatc  Nef^orianqm.id  cft  hajrcticum  fuifTe  cla-*  ' 

mat.atque  cidem  non  abfq;  contemptu  conlnn* 
gic  Vigiliunn,  fan^um  Epifcopum  8C  martya 
rcfn.    Quo  fane  exemplo  difco  ,  paticnrer  feren' 
dummihi  elle  quicquiTconuitiorum  orilTu3I 
impuclens  dC  cemerariu  aduerfus  me  SC  noilros) 

X   , 


({auuin. 


BVLLINGERI    RESPON. 

omnes  expuic.Cum  enim  eo  vfquc  prografTa  fit 
prophanaiftiushomini3impudcncia,vt  neSan 
<^is  quidem  Dei  feruis,  quorum  animseiamin 
coehs  cum  Chrifto  viuunt ,  parcendum  efTe  pu* 
tet,  quo  minus  horribile  hwrefeos  crimen  iUij 
inrend3t,nos  certCjqui  cum  illis  minime  fiimu» 
ronfcr<2ndi,pacienterfcrreconuenitquas  innos 
cffundiccalumnias  6Copprobria.  yeruncamen 

Iquse  aducrius  Theodoretum ,  {anftifsimum  Dei 
(eru=:rnilledeblaterat,pforrus  difsimulare neq; 
porTijm  neque  debco. 
Thcodorc^  r  Thcodoretum  Neftorianum  fuifTediciccam 
tmn  non  ^forr^rsis  ob  caufam,  quod  hoc  nomine  Iuftinia« 
(u;j'c  Nefto  po  v?C  nonnullis  alijs  lufpeftus  fuerit.  At  quis  hi« 
ftoriarum  vetcrum  non  omnino  rudis  ignorac^ 
hocipfum  multisetiamalijsprs^ter  omncmertx 
tum  accidifll%vtaliquibus  fufpe^i  fiercnt<fCon^ 
ftatjtem  rnter  Cyrjllum  <SC  Thcodoretumalr* 
quam  d i iTenfione mfuifTe  obortam.  e xrurpicio^ 
ne  potiiis  fintdre  concepta,  6Cqu6d  fe  mutuQ 
non  re«Re  intelligerent  ,  quam  aliqua  de  cauf^ 
iufta  SC  graui.  Argumentum  huius  infallibilc 
^ft,qu6d  non  mulro  poft  rc  vtrinquc re<^ius  co* 
gnitaaliusalijreconciliatuseft,  fublata  prorfii^ 
omni  dififenfione.  Fatemur  pra;terea  in  Synodo 
£phcfina  I  I.  quam  Cqu^darmis  res  gcrcretur, 
&quiillic  conuenerant  ca;desacq>  ranguinaria 
confiiiaagitarent)  veteres  T^itsptnlai^  \^  c(\ ,  I^trn^ 
num  coticurfum  dixerunr  ,  Theodoretum  cy 
cpifcopamioiufte  deie^um  fuilTc;Atidempo* 

i^cain 


AD    ©♦  ANTDR*  5VGGEST*         i^ 

ilca  irt  frequentifsimo  cclcberriiTioqtic  Concilio 
Cha-cedonenfi  magna  ciin  i^iicle  vi3C  glor'a  ctt 
inincegriimf€i^itu(us.  T«t>anciir  hoc  Conulij 
iirins  Afta  3C  vctcres  hiftoria^cjuod  «pUim  ?hi^ 
lippusMelanthon  qnog je  inlauJjriGnno  illo 
fuorum  Chronicorum  operc  diligenccr  aniiotA" 
uTc .7\ dhafc  Lco,  tunc  cempons  Komanus  Boi ^ 
fcopus  ,  ad  Theodorctum   epiilolam  (cripritJ 
quar  ordme  41.  habccur ,  qua  ilkim  non  iolutTnB 
ab  omni  hajrefco»  macu!a  immuncm  ,  fed  iiifu-i 
pcr  cam  MeHiorij  quim  Eutychctis  hsercfcs.ib 
illo   v^lidifsimis    argumcncis  confucata»  cirej 
aperce  celiatur.  Sed  aliommjcilimoniisjie^^^     rheod^Tc. 
quam  opus  ei\  y  cum  giioj  ipfe  Theodoreius  fj^"^(|^^i^/' 
concra  omnes  hacrcfcs  rcriptjc ,  itbn  eiu  j  liTnoa  f^ripSu 
ccnriam  ab  omniTuTpicione  hafrefcus  abuiids] 
vindicent.  Nam  ipfum  Mcftorium  eiuiq-ic  hajsl 
refim  hbri  quarti  capite  penuirimo  giauicerf 
confurac  8C  dimnac.    Scripflc  prjtcerea  dialo-l 
gos  tres  dc  Chrifto  vero  Deo  SC  ilomine  ad^l 
ucrfus  omnes  falfas  do<ftrinas  3C  hc^refes,8C  q'«i«) 
demeas  imprimis,qu:Billo  viuciue  graffciban^l 
-  tur.    In  quibus  primo  veram  fdnamque  de  fide 
Chrilliana  do<^rinam  proponit  ,   illurtrat  at- 
qiie  defendi^c  :   fimulque  cx   vetuftifsimorum 
Patrum  fcripcisdemonltrat,  hnncipfam  doc^ri" 
nam  iam  ante  in  Ecclefia  craditam  fu<fTc.    Et 
ifi:a   quidem  ordine  tam  conimodo  rantaque 
cum  perfpicuitate  atque  diligeniia  fr.^cfat  ,  vt 
n^mo  tam  Cimplca  fu  6C  rudi^  ,  qiin  caufarn 

X    4 


BVLLINGERT     RE5P0N» 

/banc  totam  ex  eius  rcriptis  plene  6C  perfeft^ 
lpon>iccognorcerc.  Etenim  in  fecundo  Dialogo 
jBeatiCyrilli  rentcntiam  contraNe{loriumalle«> 

Igar,  quae  vel  fola  fufncere  potcft ,  vt  iilius  inno« 
centiamaduerfus  noliri  Do^loris  Andrcar  ma* 
ledicenriam  arrcrac. 
M.Toan.  DUIogosirios  nuper  adpropagandamSC  iU 

Conradus  lufti-andam  Veritatis  6C fidei  Chriftianafpurita* 
fccicfiaft?!  tem,m  Cjcrmanicum  oermonem  tranitulit  crii« 
|ca^M^  ^itus  &  fidelis  Chrifti  feruqs,  M,  loannes  Con» 
faduiVimerqs,  SchaphuCianagEcclcfia  mini'? 
ifTcrr^Quos fi quis  legcrit,facilc  deprahcricrct, 
qua  de  caufa  lacob.  Andrc^c  odium  ifiud  impU-^ 
cabilc aduerfus  Thcodorctum  conceperit.  Nam 
etfi  hic  antc  anqosplus  mille  rcripfcric,  ita  ta* 
inen  caqfam  iftani,  quachodiecontrouertituri, 
tra6lauit«vc  qui  cius  iibros  iegit,itium  cx  profef' 
fo  aduerfus  eosfcripfine  puccc ,  qui  hodie  nobi« 
licem  cnouent. 
Brcniijs  CaJferum  adiierfarius  nofter  haius  odij  v\* 
fot  iThcp.irqs ,  quo  Theodorctum  infei^atur,  magna  cx 
^^-'^-  pancexBrentjohaufit,  qui  non  minuspdiofe 
IJus  fcripta  confutare  inftituerac,  magnoqui* 
dem  cum  conatu,fed  euentu  plane  ridiculo,  pca 
f^inde  ac  fi  mufca  elephantem  morfq  fuo  conctur 
intcrficcrc,  jed  tunc  qqoque  Thyodoreti  caua 
fym  pro  gratia  mihi  a  Domino  concerfa  aduet'^ 
fps  Brentij  machinaciones  defendi. 

Qmicto  pMnc  bjrcuitacis  c^ufa ^  ^uaf  alij  pi]SC 

4q&\ 


do^i  viridcTheodorero  cradiderunc:  Cyri  inf 
5yria  Epifcopum  fuifTc,  qusdiQecefiseccle(ias>' 
panicuUres,  Hue  parochiaSjO^lingencas  comple 
^ebacur,quibusomnibusillenriagnocunn  fru« 
^ii  fidelirsimc  prajfuir»  Idcm  cocum  fcre  Vecus 
fellamentum  vna  cum  omnibus  D^Pauli  epif^o 
lis^commcncarijs  fuis  illuflrauic :  Libros  pr^cc* 
rea  plurimos  conrcrtpnc,parcimhi^oricos,par« 
fim  cheologicos  concra  gences  8C  hxrecicos,  qui 
tunc  Ecclefias  pafsim  turbabanc.Quarelaborio 
fa(SCfidelis  canri  viri  induQria  melioregraciam 
iperebatur ,  quam  arrogans  iftc  Do£tor  Tubingj 
genfis,qug  cius  conhdentja  acg-,  remericascfQlr 
U  rependac.  "Se  JBicaclftc  quod  lubec,in  memo« 
riacafnen  a;cernaeric  iuHiusyabaudicionemaial 
tioncimebic« 

Qnam  parum boporifice  aucem  idcm  Ancas  D«  S.  V/g| 

gonifla nofter  dc S. Vi&ilio  fcnciac ,  vel  cx eo  apc  »<oBp«rco- 
parec,  quodhunc  cuml  heodorecoconiungic,  Jyj^^ 
qucmhs^rereos  criminemodo  diffamauic.  Aus 
dio  prarcerea  Pacrem  iftum  fan^ifsimum  ab  eo 
nonabfq-,  concumelia  6d  (currilicer  pocius  quain 
Theologice  Dormilium  vocari:nimirum  quo  j 
inliHci  cauIaTpIi  ^rmrcauiAe>necaliquid  laude 
dignum  prarflicine  videacur.  Acquiexhiftorijt 
conflar»  Vigiliu  ance  annos  mille  Tridencinunftl 
Epifcbpum  fuifre,6C  iliic loci  propter  fidci  vcraB 
confefsionem  abarbarisidoloru  culcoribusoc^ 
cifum,marcyrii  coronam  meniifrcjcaquc  Chri- 
^g  Domino,cui  crcdidir^  no  do6lrina  mod6,fcd| 


BVLLINGERI    R  E  S  P  O  N. 

fanguine  quoque  fuo  tcftimornum  pcrhibuit. 
Scriprir  auiem  libros  quinq;  pro  Concilt)  Chal- 
ccdoncnfis  defenfions  :  In  quibus  pcnnde  vt 
Thcodorccus  ,  primum  doftrinap  fuas  funda« 
mcncaexScripturispecica  iacic  :  deinde  ijfdem 
Patrum  rentcncias  fubcexic.   ScripHc  etiamalia 
nonnuila ^dC  imprimis  Eutychtjnos  confuta* 
uit ;  qu J?  haud  dubie  pragcipua  caufa  eft,  quod 
eius  kripca  aduer{ario  noftro   lacobo  Andreas 
tantam  naufeam  mouent.  N.im  vtucrem  dtfsitf 
mulef ,  fcncic  tamen ,  illum  in  huius  caufa?  afrer" 
<cione  neqnaquam  dormitauiiTe .  fcd  vigilantio* 
|rcrn  fuifTe.quim  vcipreporsicad^iusargumen-' 
tarerponderc. 
Corpus  Etenim  pof^quam  in  quarto  (ibro  Pitcr  ille 

Chnftinon  d«;hac noftra controuerfia mulium  diuq;difpu' 
pr^kus.  tauif,  tan^em  non  minusgrauKerquam  perlpi^ 
Coed'rpurationem  fuam  concludit :  Apnnrct  v-* 
num  cundcmqiie  Chriihim  vtriiifque  cfTv'  n<uu> 
ta? ,  8C  efTe  quidcm  vbique  fecunJum  naruram 
diuinitacis  fuae ,  8C  loco  conttneTi  fecundum  naa 
lura  humanitatts  fuas-crearu  efCeydC  ininu  no  ha 
bcrcrmorti  fiibiaccre,6C  mori  no  pofTe.Quod  v* 
nu  iili  eftcxnatura  verbi,qua  Deuscft;aliud  e^ 
nacurac3rnis,qu3  ideDeushomo  cfl.  Igiturvs 
nus  Dei  Filius,idcmqi  hominis  fa(^us  Filiu^scir-» 
cufcnbitur  loco  per  natura  carni>  rua?,6C  loco  no 
capiciirper  naturam  diuinitatis  fug:morfuusefli 
naruracarnis  fu^^^CnoeH:  mortuusnacura  diui^i 
nuacisfue.  Ec  iiUs  ino^i  difene  uihn;Hxcc{l^^ 
'  ~3TSC 


AD   D^   ANDR.   5VGGE5T*      U 

dcs  6C  confefsio  catholica,qiia  Apoftoli  tradidc 
ruc^marfyrcs  roboraucrunc,5CfiJelesnuncvrq; 
cuftodmnc.  Hgc  omniaVigili)  func.  Difcancaut 
cx  his Vbiquari)TheoIo§i,aut  falccm  digicis  fuis 
palpent,quid  de  ipforum  do^rina  pij  fentirc  de-* 
beant,  3C  quam  procul  illa  abfit  apiaeSC  erudicg 
vccuftatis  confenfu.Ec  haec  quidem  de  eximijs  le 
fu  Chrifti  fcruis,Theodoreco  6C  Vigiho,  annota^ 
relibuiC)  vtaducrfario  noftrorcrpondcrcm  ,  qui 
occafione  exBerncnfi  difpuraiionearrcpcaho* 
rum  mcncionem  fccic  nimis  inuidiofam. 

Redcamus  ereo  ad  eius  Sugseftionem,quam  Denumcrfa 
numcrisadmarginemapponcisdiitinxic,vclpo  Suggcftio- 
cius  cemercconfignauic.  Nam  cum  hoc  illum  fe  ne  margm^ 
cifiTc  vidercm ,  a» bitrabar  ilium  aliquid  aducrfus  -  ■^** 
meferium&quodalicuius  momenci  foretaddu 
^urum  ,  i.deoquc  numeros  irios  ad  fcptem  ilU 
accufationisCapita,  quibus  cgo  refponderam, 
dcbererefcrri.Sed  dum  rcm  propius  infpicio,no 
( quod prouerbio dicitur)  pro  thcfaurocarbo» 
ncs  5  fcd  prorfus  nihil  prgccr  vanifsimi  bIatcro«> 
ni s  vcrba  inania  quidem ,  multa  tamcn  bilis6g 
fellis  amarirudine  redundantia^adhcec  SophiOi> 
cisfaIIacijs6CcfFugijsfubdolisfuca»a,inucni.Ex 
quibus  conijcioyfnfelice  ilium  intra  fcmetfpfutn 
turbatum,ne  fibljpfi  quidem  fatis  conftarc,atta- 
me  ne  omnino  filea^ ,  conflituirTc  aliqutd  ialtem 
confucre,  quo  fimplicium  dC  rudium  oculos  pet 
{Iringar  fiuc  fafcinec,  vtZuinglianosabsfe  di« 
gnismodisu4(^co:i  putenc,  cum  reucra  iiihU 


BVLLTNGERI    RESPOM^ 

Cpra? ftiteric.  Quia  cnim  ifti  rcm  eo addiixerunt« 

jvtnoftrorum  librorum  le^llone  aliqmprinci* 

Ipes  inrerdixerinc,  pauctorcs  iam  func ,  qui  quse 

auc  qualis  fic  noflra  doftrina  jnceiligant.  Acqui 

Ifacile  ^uerit  homini  locutuleio3C  fubdolofim^ 

'pliciores  (SCrerum  ignaros  vanis  pcrruafionibus 

fallere,vtqu2efidem  omnino  nullam  mereban«i 

cur.proverisrecipianc.  Icerumergo  dico,quo(l  . 

iam  ance  bis  abs  me  di<^um  efl ,  legantur  qua?« 

fo  qua?exnobisprodierunc  fcripca,  aut  ralcem 

vnica  illa  mea  ad  fepcem  accufationis  capit^ 

Rerponfio  cum  lacobi  Andrear  fcripcis  diligen- 

(terconferacur,  necdubico  cena  diuinapgratijB 

\fiducia  frecus,homines  pios^  cordatos facilq 

/jntelle^urose(re,firmaadhuc6Crata  coi(\Ci{kere 

lea,quje  illic  propofuimus,  n^que  prafiligiatoris 

^il^ius  nebulis  vel  minima  ex  partc  elTe  labefj^^ 

ta  Sed  ad  eius  capica.qu^  numeris  margin^iiibus 

4lle  cotingnauit,acccdamus. 

fda«.  Cap,       Subnumgro  fecundo,  fe  in  fua  Confutationc 

^r^  demondrauifTe  dicit ,  qua  ratione  caput  loannts 

Sextum  ad  Dominica;  Ccenap  negotium  re^e 

cransferri  pofsit ,  qua  icem  ratione id  fiat  perpe« 

ram.Sed intellexit  iam  niinc,opinor,ex  commu 

fii  noC^ra  Apologia ,  quam  procul  a  fcopo  aber» 

raueric  haciua  perfuanoiiQ  conBdenci 8C ia6las 

bunda, 

Noflpetfo^       Deinde,quse  ego  in  tertlo  me«  Refponfioni) 

jam  Chri-  Capite  dilucide  expofui  de  vna  eademque  lefii 

^^   ^'  Chri(ti  perfona  SC  duabus  in  ea  diflin£lis  n^tu'» 


AB   !>♦  ANDR^  SVCGnST,      it 

ris^eaillead  numerum  fecunclum  tranAulit,  fi^ 
mulque  fciens  volenfquc  iniuriam  nobi^  facir  a# 
trocem:  quando  nos  Chrifti  perfonam  dtuidere» 
6C  inrcrnaturasnon  folum  oiftinguere  >  (ed  ea^ 
3em  aTe  mutuo  diuellcrc  calumniatur,  Etcnim 
f\  legaTiturquse  ifij  6C  4  mcse  Refpbnfionis  Ca# 
pice  fcrtpn,luce  clanus  patebit,illum  pro  fuo  mo 
re  mendacium  dlxirre,&  nobis  do^rinatn  afRn^ 
gere ,  quar  nunquam  a  nobis  tradita ,  fed  potiut 
noftra?  contraria  cft.Quod  ipfum  cx  noftra  quo 
gue  Apologia  communi  Lcftorcs  intclligcnt» 
Et  fanenon  pofllim  nonvebemcntcrmirarj^tt 
tum  virum,omni  pudorctam  iTnprobe abuer« f 
fo,ca  nobis  auderc  afhngerc,a  quibus  nos  quam | 
alicnifsimos  clTe  non  ignorat.  Sed  arroganri  fua/ 
confidentia  deccptus  iampridem  fjbijpfiprrfu*! 
(Tt,eos  omncs,  qui  de  perfona  ChriOi  dC  cius  na« 
turis  no  pcr  omnia  idcm  fentiunt  SC  loquuntur 
cumBrcntio  illofuo  (qui  nouam  BC  prioribus 
farculis  inauditam  Jchis dilTcrcndi rationem cx 
cogifauii])  licetcadem,qugolim  prifci  6C  oriho<* 
doxi  Ecclcfije  Chriftiansedo^lorestradidcrunr, 
fentiant  6C  ioquantur,  eos  (inquam  )  omnes  qui 
Brentizare  nolunttpcrpcram  fetuirc  8C  loquijc 
quceamhumange  naturar  ChriTFrmaieflate tri< 
buerCjqua^Texluf^c  debcafurTEa  autcm  pcrfusi 
iionc  fiuc  prgiijdicioTafcinari  ifti  homines,mox 
fuas  illas  Confequentias  Sophifticas  colligunr, 
4quibu9  cmncs  abipfisdinenticntesproimpii« 
&a  fideChriiliaaaalientsdamnant»  Tamado^ 


DetFilius 
l>aflus  eft> 


I.Pcf.4. 


BVLLINGERT    KUSVOU^ 

niq;  eft  iftorum  confidenria  tamq;  praffumptuc} 
ratemeriras^vtfeipfos  non  rfulta  modo.fedcsccd 
dC  Oolida  fupcrbia  fupra  piam  6d  orchodoxam 
vetuftate  extollanc.  I^q;  illoru  fi^menttsaures 
prgbeat,  fi  cui  lubet  bonas  horas  malc  collocare^ 
Prajterea  fub  eodemTTcundo  fuo  numero  non 
minoricum  perfidia  fcribit,  nos  DeiFiliumab 
humano?  naturg pafsionibus  excludere,6c penn 
de!oqui,acfinon  Dei  Filius, fed  fola  eius  huma^ 
niras  nos  redemerit.  Zuinglio  enim  hanc  impia 
6c  blafphemam  hgrefim  vi(am  fuifTe.fi  quis,Dei 
Filium  pro  nobis  mortuu  cfTc  dicat.  Scd  ad  hanc 
calumniam  iam  anre  abunde  refpondimus.Con 
ftat  denique  neque  Zuinglium ,  neq;  nos  dc  re- 
dcmptore  noftro  lefu  Chrifto<SC  redempnonis 
noftr^e  negotiQ  vnquam  tamimpic  fenfine  ,aut 
ctiamnum  fentire.EtexiiirLDci  Filium  verum6C 


seternum  pro  nobis  pafrum&  mortuumcne^ 
nolq;  fuse^afsionis  8C  mm^tis  m c 1 1 1 oj;e<^rnT?Te^ 
Zuinglius  ingenue  8C  diferte  confcfTus  cft.  Quia 
Vero  lefus  Chriftus  in  vnacadcmque  indiuifa 
".perfona  vtramque  naturam  ,  diui n;:m  fcilicct  dC 
bumanam,  integras  atque il!a?fas  fcruat,  in  ca  i)« 
lum  pafTum  fuiffe  dixit,qu2e  pafsjbiiis  eratinon 
autem  in  ea  ,  qus  8C  impafsibilis  dC  immorralis 
eft,Idvcr6nonexfuoorc,fedcum  Petro  Apo< 


Aolo  dixit,qui  Chriftum  carne  pafTum  eflefcri*» 
Bit.  Sed  6C  veteres  do6^orcs  de  ChrlTti  palsio* 
nedC  mortenunquamalucrlocutifunr,  Et  ipfe 
Zuinglius,  ciimad  Lutheri  Confer?ionem  re« 

fponderer; 


AD  D.  ANDR»  5VGGE5T*  2j 
(ponderet ,  rentcnfiann  fuam  abunde  declarauic 
a t q;  de f e n di r .  Strtpfftitem  de  hac  regrauitcr6C 
folide  fin^ularis  do^«nnaF  dC  eruditionis  vir, 
CTiinnianusHcrbtarr^ff  ihco  1  fbro,  cui  titulus 
cft;Refi)tatio<fogmatibdt  fifliiiaCarnisChriftt 
omniprjtfentia^iiiCap.AnDeuidicaiurinvni-' 
tate  perfonsepafTus. 

Simili  tranfpofitionelacobus  Andrf|rubter  CaroChrl 
tium  fuum  numertim  rcftrt.qu»  ego  Cap.fecun  ft^vit»ifica 
do  rcripfi,6C  ibi  rurfus  eiufdcm  fpiritus,quem  fu  — ^ 
bi  familiarifsimum  habet,  inOm^u  fiue  motu 
nos  accu(at,Q5i6d  carncm  Chrifti  negemus  car^ 
nemeirevilTiftcam.  Afquieodcmillo  Capite  c- 
go  in  hgc  verba  fcripfi:Qua  ratione  vero  aduer« 
iai ii  noOri  de  nobis  audtnt  dicerc  ,  nos  Chriftt 
carnem  vere  viuificam  carnem  eflc  negare,  ciim 
cx  animo  credamus  6C  fimul  ingenue  atq-,  dtier« 
reprardicemus.ipfuni  Dominum  dixifTeiAmcn 
amen  dico  vobis^nifi  manducaucritis  carne  Filij 
homlnis,&  fanguinem  eius  bibefitis,  non  habe 
tis  vitam  in  vobisf'  Et  qucc  ibidcm  fcquuiitur, 
E n i m u ero  deChriili  f arne 6C  fanguine ^  non  vt 
de  hominis  vulg^aris  carne  6C_fan^uinc  loquia 
tnur,led  vv  dccarne  6C  (ang^ninCjqug gternusDci 
Filius  vt  (ibi  propria  afTiimpfit  in  perfonjfugin 
diuirgvniiarem.Quo  fenfu  illefcipfumdeclarar, 
dicens:  Egofnm  Panisille  viuus,  qui  e  (oelodc* 
fcendi;  Si  quisedcrit  tx  hoc  pane,  viuet  ina?tcr* 
f\u,6Cc-.PrJEterea  codc  loco  D.Cyrilli  deviuiHca 
(Chrifli  carnc  teniinotiiu  adduxi ,  &  c^use  huiu« 


loixuSi 


BVLLINGERr    RESPOW^ 

Patris  dc  illa  fuerit  fententia  docui.  Rurfus  igU 

f ur hoc eriam  loco noftra  ii jnoccntia  fatis^vt  (pt 

fo  )  pcrfpe^a  eritChriftianis  Lc6loribus,  qui  fi 

inulquamperfri^lafrontc  6Cquam  temcre  ad* 

ucrlarius  noAer  nos  dC  noflram  do^rinam  calu^ 

tnnictur,intclligcilt» 

Noi  Clirf*      Sub  quarto  hjo  numcf o,infe!ix  rurfusad  Al» 

dumdiuinc  Igo^ni,  quam  nondum  concoquere  potu>t,nail 

•naieaatis    fcat*  Sed  dc  ilU  iam  ante  diximus ,  quemadmo^ 

bucrcr*"'  dumadillamquoquc  eius  calumniam  fefport* 

^* —        dimus,  qua  pro  fuo  more  nobis  affingit,  nos 

Chrifto  Domino  nihil  prsetcr  titulutti  (luc  n6ai 

men  Diuinitatis  tribuerc :  cum  nihil  huius  fimi 

le  ncque  ipfe  ,  nequc  quifquam  alius  in  noftris 

jicriptis  vnquamrepererit,nequectiam  repcnrci 

ipofsit.  Csetcrum  quoad  huncetiam  articulum 

jinnocentia  noftrain  mea-RefponfionisCapite 

I5.6C  4.6C  infuper  in  noOra  communi  A pologiai 

^rolixe  defenditur. 

Pntpinto       Nuper  Sycopharita_ii^e  nos  Mahumetanoji 

r««  ad  Al-  Xurcas  dC  Turcis  deteriores  erfc  dixerat  ;  nurtc 

koraoimu ,^ j^. 3 -^ — ; ;  —j- 

• •     Vero  nelcio  qua  dc  rauia  moderatiusloqucns^ 

nosad  AlkoranumTurcicu  viam  fternerc  ait. 

Attamen  hic  quoq;  no  mifuis  quam  antca  men 

dacium  de  nobisdicit,quodinrui  ccrebrioffici* 

tiainfelix  ille  Vulcanus  fabricauit,  Ncquc  hic 

Mof  Chri-  pl"radicereopuseft,quando  lamamcadhanc 

lUanis  non  calumniam  fatisrefpondimus» 

*^u7mc'on      ^"  qninto  etiam  fuo  numcro.nihilo  integrior, 

roUticocn.  fed  fijcili  dC  fubdola  calumniandi  peculantia  ad« 

huc 


AD  D.  ANI^R^    SVGGEST*      i^ 

tiucfui  fimilis  ,  vcterem  qucrimoniamrepctiti 
qua  fioi  ChriQiarlam  Ecclefiam  prafcipua  ^  o*- 
tnnium  efficacirsima  conrolationef  qiiam  ii'a  e^i 
Chrifto  Seruatot-eruo^eiuscarneacq;  fangui- 
ticpfcrciperefolear.rpoliarevocifcracur.  Interim 
dolo  malo  vtitUrimprobus^  qtlando^calumniii 


iAam  Refpofiftone  illa  mea,  cuiipfehanc  fuam 
Sug^ertiorlem  oppofuit^perrpicue  dC  grauirer 
Confut^itam  efrejdifsimiilat.  lUic  enim  ex  ipnu9 
teru  Chridt  Verbisjqu^  ille  loan  i6«protu!it,ab(# 
quecarnis6C  rariguiniseiusabnegatione^abu 
de  docuimus ,  qu^  potifsima  fic  CC  efficacifsima 
ChriflianOruri^  hominum  confolatio. 

Dcinde^adcmmentiendi.prurigincjrritatus.  Ciitift'i«a3 
tiot  icdtire  5C  docere  fcribit ,  Chriftum  tie  nunc  n''*'*^** 
quidem  ad  dextfam  Fatris  omnia  rcii^c,  oC  pr6in|ma. 
dc  eum  etiamnu  a  Deitate  edoccri  dC  per  mcrc'* 
fnenta  difcendo  proficercjd  vero  auditu  horrcrl! 
dum  efTc  clamat.  At  nos  auditu  horrendum  eff^l 
ferpondemuSftantuiti  virum,qui  taiti  eximij  de 
feipfo  exiflimacioriem  concepit ,  qni  denique  iii 
ruisrcripcisMcndaciirpiritumnunqua  noncrc-* 
pat.Vtiilum  inuHisnobisaffricet,  tam  paruam, 
adeoque  nullam  vcriratis  ratiotlem  haberc,vt  o* 
inni  pudore  abflcrfo^C  fronteplus  quam  mefe- 
tricia  illud  in  nos  effutire  SC  in  ~ 


?pius  quam  mere^ 
idiper  publicojcrl 
bipiofalfirsime  ^t 


pto  diu ulgareaudcat  <  quo(Jab  ip lo 
mcndacifsime  confi^tum  efTe  ^  res  ipfa  loquituri 
quod  ipremec  quafi  in  myto^dp^  dcpra?hcnfus  fate# 
ri  cogctiir.  Eccnim  quifquis  paruiifti  illum  rtic^ 


Miwhh.ix. 


Refponfionis  libellum^de  qiio  hiv  agitiir,perlc« 
g(nc,mox  vidcbir^a  nobi&neanilliuspartci^cC 
veritas, 

Verumtatriennongrauaborfiocfocorepcrc* 
re,quod  Do(?lori  ic  vanifi^imus  fraudiilencerdif 
(imulat.t?^  fperoreperirionehancLe^on  Ciindi# 
donon  foreiniucundam.  Itncnim  adirtamcaliJ 
iTjniamiunc  rcTpondimusiTertio  ad  jerfanino 

iihi  fua  immani  petid-inria  intoltTabilc  nobis  in 
iuriam  faciunr,quanc*o  illos  non  pudet  de  nobis 
affirmare,nosde  Chrirtorcntirc,qucd  fupra  iti 
coelis  agens  ignorw,  dC  ncq;  videar  neque  audiac 
dolorcs  atq;  paGioncs ,  quibus  fui  in  hoc  f^^culo 
cxcrcentur.  Atquinoscum  Scripturisfentimus 
dC  fat€mur,Chriftum  ad  fe  vocarc  omnes  qui  Ia« 
boranr  dC  oncrati  funt, idquecum  dulrifsima 6C 
confolationis  plena  prom»fsionr,quod  eos  curit 
Ioan»i4*  omnibuscxonerare  &r€focillarcveIir«  Rurfus 
ipfeDominus  in  Euangclioair:Quicqnidpetic 
ricis  in  nominc  meo,  hoc  faciam ,  vt  glorificcruf 
PateriiiFilio.Quod  vt  magisconfirmarer,idefH 
reper edo  dic ir;Si  quid  peficrifis  in  nomine  meo, 
cgo  f^cia.  Quaproptercum  D.Srcphanus  intcr 
inedias  morfis  anguftias  Dominnm  lefum  in»»o 

'carer^hicfc  illicxhibuir  gloriofum^eradopem  f« 
rendamaccin^um  ad  dextram  Dei;  Nimnu  vc 

lcerro  arquc  in  :lubirato  argumento  tertaretiirje 
»on  videre  modo  8C  aiidire  omnes  fuorum  bbo 
res  atq;  drfcrimina,  fed  infuper  ad  iiiuandu  para 

lnim  atq;  vinbus  abunde  iniiru^um  cfTe^^  c 


AAo.7. 


Hsec  5C  qusecunq;  alia  funt  huius  generis  nos 
crct^mus  &  docemiis^Ctcm'ijn(ecmvdocU3triac 
ttiC^aonis  aduerfus  nos  inflitutae  articulo  anno# 
tauimus:Ieruni  Chririum  item  pra^dicamus  to« 
tum.non  dimidiarum._Eieaimil-^cerss]ij4s^Qji 
'mnifciiim  efTc,  diuinje-  natur^  propriumeft>>fi^ 

cntijnymfjpa»  nafiirg»  prnprinyrij^,  non  nmj^^ 

tcire:  Chrinus  dutem  homo  eft  vulgaris,  neq-,  a* 
iius,quam  qualcs  nos  fumus:  Ideo  Chrifius  noa 
bmnia  nouit,<5Cc.Si(inquam)ira  loqueremur,v- 
^  ItiqueChrifiu  dimidiaru  pra;dicaremus.AtChci\ 
ftum  non  homincrolumjfedfimulDeum  quo"/ 
qucverum  efTc  dicimus.  Q^re  ctiamfi,  quoad* 
humanam  naruram,non  fit  omnifcius,  eunSeqi 
camen,quoad  diuinitarem^omnifciu  tiTe.SC  ptofi 
inde  Chriftum  Dominu,qui  verus  Dcus  8C  Ho* 
mo  cft  /in  ccehs  nihil  prorfus  laiere  faumu'r>  i 
Qiiia  enim  humana  natura  diuinsc  in  eiufde  per 
^onarindiuifg  vnitateconiun6la*a*tq-,  vnita  ef^,ex 
co  confolationem  certam  8C  fohdaperciperc  no 
bis  licet.Quod  ipfum  Paulus  obferuans,n6  abr« 
que  dulcifsima  confolaiione  fcripfit.Nos  no  haa 
bere  Pontlficem,  qui  non  pofsit  affici  fenfu  infir 
mitaRum  noftrarum,6Cc,  Et  quse  fequunturad 
Heb.j  dC  4.Cap.  Quia  vcro  ifta  ingenue  8t  abf* 
queomni  tergiuerfatione  aut  dolo  malo  doce« 
mus,nodebebantaduerfari)nofiri  petulanti  fua 
temeritatenoscomumelia  tanta  grauare.  Hxc 
omniaverbotimex  noftraillaRefponfionead* 
fcriber«  hbuit ,  qua?  ad  afirercndum^quoad  hunc 


BVLLINGERI    RE5POW# 

qiioquearticulum,  noOram  innocenciam,|>ij§ 
omnibus(vt  rpero^rufficicnt. 
ti€  Jircm«      ^"^  Sexro  Cux  confignationis  mimeroDo* 
fionc  Chti*  c^or  ille  noOer  duos  inter  fe  diAin^losarticulot 
%.  nmul  compleftifur.Primo  enim,nosarcenfione 

Domini  noUri  lefu  ChriQi  peruertere,  eaque ad 
negandam  veram  corpons6C(angumtsfnCce^ 
tia  prarfentiam  abuti calumniatur.Et  cum  priut 
dixerit.minimeopusefTeyVtpriuatimadnngu» 
losmeos  articulos  refpondeat»  c6  quod  in  Cun 
Confutatione^qucecunq;  a  nobis  proponuntur, 
abunderefutarafint:  Egoillumhoc  fatis  quidc 
confidenrer  dixifTe,rerpondeo,at  quod  dicit,  ni* 
hil  cfTe  pra^rer  inanemverborum  infolenter  dis 
^otum  flrepitu.  Etcnim  nos  dicebamusjpfutn 
ChriilumfuaincGelos  arcefionetdifcipulosfuos 
docuifre,qu6d  corporaliter  non  edatur,6C  proiri 
de fe  nc  in  tcrris quidem  porr6  corporalitcr  ver* 
fari  ,  Ted  totum  SC  indtuulfum  in  coelos  vcU 
lc  afcendere.  £t  ne  quishancverborum  Chri^ 
Ot  interpretationem  nouam  8C  prius  inauditaoi 
cfTe  puraretyfimul  annocauimus ,  Vetercs  Ecclc« 
fid  do^^orcs,  Athanafium  5C  Auguftinum,  vcr^ 
bailla  eodem  plane  renfuexporuifre.Quidvcrd 
ad  ifta  Doftor  hic  nofter refpondit^fNc gry  qui« 
dem.Vanirsimumergofigmentumcfl^c^odad 
hoc  noflrum  argumcntum  infua  Confntarione 
fe^prout  par  erar^rerpondifTe  gloriatur.  Nos  vc^ 
ro ad ea ^  quse ipfe in  quinto fu^ illius  Confura* 
tionis  Cap«  dc  Chrifli  afccnfionc  dixic ,  in  com  . 

muni 


AD  D.  ANDR.   JVGGE5r*     l6 

muni  noftra  Apologia  rufficienter  rcfpondiric 
f«itebucur,quicunq;  eaabfq,  prgiudicio  kgerinc, 

Secundo .  no$  dc  coelefti  vita  auc  conucrfatio'  Ptiertfes  (lc 
fic  pueriles  acq;  carnales  adeoq;  prorfus  cerrerias  ctxeaibu» 
cogicacionesanimoconccpirreaic.Acqui  hociU  ^^f *'*"*** 
lud  c(l,quod  eius  pra?ccptor  Brcnciutlfi  ea,  qus^      ^ 
ipfi  mecu  fuicjconcrouerfiaf  mulcocies  mihi  ob« 
iecicicuius  obie^lioni  ego  cer,ica  faucnce  Dei  gra 
c<a,refpondi)VC  qua?  nos  doccmus ,  ille  nutlis  ar» 
gumencts  veris auc  folidis  vnquam  pocueric  rcfif 
care«  Ego  vero  illum  errarc  demonAraui  (  cuius 
rciccf^es  voco  librosvcrmq;anobis  fcriptosfiC 
publicacos)5C  oflendi  infupcr^iprum  do^rinam 
decoelo  nouamSCabfurdaatq;  prius  inauditam 
«xfeipfqfinxi(re,6Chocfuum6gmencum  con» 
Cumaciccrtueri;Nitnirumca?los(quarbeaLcyijTi^  CoaL- 
inorcaUcacis  fedcs  cft)non  cfTe  locum  ccrtum  fu* 
pra  nos  in  excel(is,in  quo  Chriftqs  cqm  foU  fan 
Ais  localicer  agar,fed  coelos  illos  elTe  vbiquc:  De 
quo  plura  deinccps  fcquencur.E  contra  ex  Scri> 
pcuris  facris  concraBrencium  addu^is  docuj.cQe 
los  ilios  (beacorum  fedcm  nimirum)  locum  ceri; 
cum  cfTc  fupra  nos  in  excclfis ,  qucm  ipfe  Chri'  ?P4n««4» 
ftusnobisparaueritacquepacefcccric,  in  quem 
sdem  ille  ex  n^once  Qliucci  corporalicer  afcende 
ric,vbi  localicer  agac,dC  quo  olim  nos  atque  om# 
nes credcnces ad ^  reccpcurusfic,  vc  cum  eo  fi- 
tnuSfVbi  ipfe  cft  ^uod  dcnique  in  fine  fa?culi  lU 
Iiric(n6  ex  ccc!oVDrquarip,nueJ/iopia)dcfce^ 
furus fit  ^  quemadmodum  illum  a  nnbcfubuo* 
^  Y    , 


BVLLrN-GERI.    R  E  5  P  O  N» 

ftam  rltrcipuli  afcenderc  videranr,  ad  iudicanda. 

vinos6Cmortuos,Demonftraui  prgtcrea\nos  dc 

coc!is  6C  calefti  conuerratione  nihil  vel  puerilc, 

velterrenum  fentireautcogitare,  fed  eamdehis 

rebus  do^lrinamrradere  dC  tuen,  qua?  ab  ipfis 

Aportolon^m  temporibus  inhunc  vfque  dieon 

in  Eccleiia(implicicer  6Cvere  tradita  atquercw 

ccprafuit* 

/CTe'3  bea-      Caetcrum  nc qu*fs  vcteri  SC  Apoftolica*  (impli 

iiJinccnTi'  ^»^3^'»  locus  eiTct reliquus,necerte  vifum fuit  fcio 

^runi  viTifui-  lo  noi^foVulcano,vtipfccoelosproprios6CpU 

And  ^^^*    ni  aouos  fAbricarct ,  6C ita  Ecdenar  nouas  con* 

"     '         tentiones  arqueturbas  pareret.Nam  coelos  illos» 

in  qiiibus  beati  olim  habitabunt,nondum  creac 

tos  eiT^  fcribitjfed  poft  nouifsimum  demu  Chri- 

fti  adiientumforccreandos.Atficoeluilludbea» 

jtorum  nondumcreatum  cft,  nontemcrcprotc« 

1^6  aiiquis  miretur ,  in  quod  nam  ccxlu  ChriOus 

lafcenderit  f  vbi  item  hucufq;  fuerint  in  vera  fide 

]def<in<ftorum  animg,qua;magno  defiderio  Chri 

iti  hmc  migrarunt^vt  cum  illo  propius  coniun«. 

gercntur.*'  vbi  deniq;  tam  illa?quamnoftraraiiis 

mj:efutur«fint,donec  nouus  ide  Da^dalus  noa 

'bis  coelum  illudfiftitium  sedificaucrit »' 

DecoeHj  Equidem  non  i^noramus.Ifaiam  8C  loannem 

ua  teira.      '"  npocalypH  de  nouis  ccelis  oC  noua  tcrra  vati 

~"  cinari:  id  verominimeeofenfufeccrunt,  vtdo^ 

ccrent  ncque  Chrifium,ncque  eos,quos  hic  redc- 

mitjocum  ccrtum  haberc ,  m  quem  ille  pcra^o 

idtertis  noAra:  redemptionis  negoiio  cfifet  afcea 

furusy 


AD    D*  ANDR^  5VGGE5T.     27 

fiirns,^  quocredcnriumanimasad  ipfiimcolrs 
ligt  oportcrec.Erenim  qiiia  fpes  noftra  omnis  dC 
omncnoftrumdefideriu  in  coelos  d»rigi  dcber, 
h^c  pijsSC  vcrs  fimpliciq;  fide  prceditis  ruiifii^ 
mj  deccrlis  diflTcrendi  rano  erit»  quam  Scnptu- 
r^  ^radunt:qutbus  doce.nur  ,  CoeIqs  ccrrum  lo:s 
cum  etTc/mquem  Dominus  lefusafccnderttC^'* 
{ccnderir  d»co,  qil^verbo  motum  ex  loco  in  los 
cum  denorarijpuerisnouimcfi)  quemq;  nobi* 
etiam  prorpararit,  vceodem  no9  quoq;  olimad 
fcrecipiat,  vt  cum  ipfo  fimusarq;  gaudeamus. 
Hgr  m  Scripturis  traduncur  docendi  gcnere  fim 
pltcifsimo,  abfq;  dubijs  vcrboru  ambiguoruni 
figmenris,qua:  fimplicioribusaliqua  dubitandi 
occafione  prsebeant.  Cum,enixn,Siripiurae  coe> 
!os  Jqcu  eiTe^  quide  coelefte  locuefTc  t^lentur, 
nis  nos  infirterc, 5C  ijfJc  cotcntos^elTe  conuenir. 

In  fepcimo  aut  pof^rcmo  mccc  Rerponfionis  Otx?,!>  da» 
CapitcbrcuiicrflC  vere€Xpofjido«^rined<?  Coe-  Cck"  a  Do- 
na  Dominica originc,qua irem  occaficMie Zuin  •  miQi; 
glius  6C  Occolampadius  cam  proponcrc  Bi  rra«| 
derc  coeperiut,vt  deniq;  Luiherus,  aliquoc  bonci 
ftispijs  6C  crudiris  viris  nequicquani  jpfum  de« 
lionantibu» ,  primus  aduerfu^  il'os  pugMani  in« 
choauerit.Quapropicrcum  Do<fl^ori'>  norTriin« 
OitutumefTet  defeptemillis  accnfafioni$  Capici 
buscamihifuggcrerc,  qn^ipfi  vicJeh  Hirur  ad  i!- 
Jorum  <ra^ation«5  pcrtinere  :  debebAr  vriq;  me, 
X\  in  numero  ^Q.iC7if^ctT\^6c  errorewdrriifro  admo 
ticrc.  Scd  co omiffo,  adconfuetu  fibiq;  faaiilia^ 


BVLLTNGERI    RESPONTt 

frlfsifnu  Criminandi  locu  duicrrir,5C  qnafi  quic* 

quid  in  bucca  venit  dixifTe  rufHciat,abrq-,  onini 

demonilrationtf  hiilorioZuingliu  di  Qecolani 

P^dium  (  deCarlorbadionuncnihil  duimus,  do 

quo  ahbi  rerp"»nrum cft)blarphema  fua  de  CcBn;| 

Dommi  do<5lrma  Dci  Eccjefia  turbauirTe  6C  ofa 

IfendifTe^vociferatur,  At  quia  hicnihil  quarn  mj| 

Jledi^ta  profen,qaa! ipfa  reru  ge(^arii  veritas  iam 

Ipndem  falfi  rcdarguit,n6  digna  nobit)  illa  vidcn 

itur.adqii^rerpondendovcicantiUiceoiporisia<^ 

l^uram  fa.iamqs. 

Qytdfiib  Stripfi  prgcerea^eodefeptimoCap^initiot^on* 

C<|>flcorJ  ae  f ordia:,quam  nonulli  incer  riclueticas  Ecclefias 

thiruspro-   v>  Luthcrum  conciliare  conati  funt,  noitram  d^ 

l^"f  ■        confroufcrfis  articulis  DeclarationeiTi^adcoq;  Ec 

clefiarum  noHraru  de  tota  reiigiQniscaufaiunc 

fcriptam  Confcrsionem,cum  ad  Luthcru  tr^nf- 

fnifTa  cfTef.ei  fui(re  probata.Ad  qug  aduerfariuf 

^  nafler fub  (uo  numero,Seprenario,Luthcru  dp^ 

^rinain  noftram  vnquam  probauiflVj^da^Ur 

pegaOdeoq;jnos^if^a  falfo  Jicerccontendit.  Sc4 


pegaf^22^2g'*J?gi''^^  tauo  Jicerccontendit.  ocq 
jafelix^latero  efFrcni  linauj  vojubihtate  5C  9ris 
indomiti  rabie  fe  abripi  finit ,  vt  quid  dicat,  mi- 
nu5  cogitet.  Qtiisvero  Lautheriusillefit,quetn 
aUegac,nefcio:mu]tominusj|u;em,quidillefcrf^ 
pferitjnoui.Quod  fi  autem  de  Ludouico  Laua* 
tcro ,  hiftona?  Sacramentariaj  fcriptorc ,  dilc^a 
|TicogeneTo,iftud  dicit,virooptimodCintcgerri 
fno  iniuriam  facit  minimc  fercndanxQuod  auc 
^m  cgo  de  Luchero  annocaui^hunc  noiUaru  Ec 

clcfiaruni 


AD  D.  ANDR*   SVGGE5T*       ^8 

cIen9rumConfcfsionefnatq;huicadiiin^amdc 
Verbo  Dci  (ScSacramcnns  Dcclarationem  pro* 
|>aiiilTe,icl  a  nobis  minimc  confi^um  ei\  (vt  im^ 
probus  illc  calumnia tur^  fcd  hoc  ipfum ,  Ci  opus 
(it,idoneisteftibus,6CjuihcnticisComitiprum, 
gd  qua?tunc^CIiri riianarum  in  Hclnetia  Ciuita'* 
tum  icgati^nuencrunt,  A^is  probare  atguc 
^nfirmare  porerimus.Neque  cgo  ad  huius  bla- 
ceronis  exemplumdc  rc  ignota  pronuntio,rcJ 
de  ijs  loquor,  quibus  ipfe  intcrfui.    Scd  6Cannq| 


Chrifti  t$7z.inlucem  sedica  funt  Heidelbergse 
9^i  Concordia:  illius ,  quibus  tota  eius  hiftoriae 
feries  verifsimc  dcfcripta  coniinetur. 

Qu6dver6LutheruspofUaomnipaci3Con« 
ciliacione  quafi  abrupta  nobis  inquior  fa^us,6C 
fe  aquibufdam  maleuolis  aducrfue  nos  irritari 
parTuseft,  quoditem  poftmuUas  acquevarias 
iniurias  nobis  faflas,Confersioncm  fuam  brc< 
|iem  diabolis  probe  fufFarcinatam  cuulgauif| 
pelcio  quanTbene  iHum  Jccuerit.  Sed  ifta  com^ 
snemorarc  non  eft  huius  loci  8C  cemporis,  cunt 
deiliisomnibusfuoIocoabundentdiAum. 

Poftremo  aduerfarius  nofter  iterum  magna  Tace.*»*. 
cum  confidentia  ia^at,  quam  folidisargumeii'  Se^b^ui^^* 
fis  obie^lioncs  noftras  confutarit,^  imprimis  der  anic. 
fncamadfepteillaaccufattonisCapitaRcfpon»  «^""ft»tt* 
(ionemdignismodistra^auerit.  Sedmifcrrur#  — ^ — 
fum  fui  oblitus  dC  a  lingua  fua  celeri  praruentus, 
cieijsquseipfefibi  ex  vanifsima  opinioneper^tf 
fuant^nimis  fuperbegloriacur.Placettame  mihf 

V  * 


BVLLINGERT    RESPON* 

Vahemcnrer  ,  quod  ad  Chrif^uni  Le^oris  iuditf 
CKun  prouocar ,  qui  hoc  ab^  (e  verc  di6^um  cfTe, 
liqtiido  fic  intelle^urus.Nam  quod  fupra  quoq; 
fion  rcmel  dixi^certa  fpc  frcrus  confido,LeAore» 
quinorira  abrq;praeiudicio  legerinc«f<ictlepe>'4 
fps^uro^  efTc^noilra;  do^rina»  fundamenra  ad< 
huc  jmmota  6C  incouulfa  ftare,  vi  qu«  ipHus  ve 
riiati?  Verbo  nitantur,  noQrum  vero  Antagoni 
ftam  nrq;ad  noftra  argumenia  formaUter  (^vc 
aiunt)dCdlecenccrrerpondilTe,neq;ruac6firmar'» 
fefnifi  quod  fupcrHua  veibo(icate  charras  aU« 
quoc  maie  compleuit ,  ne  dicam  contaminauic, 
Eriila  quidem  ad  huiui  operis  Condufioncm 
poreram  fufficerc, 

C^rerumcum  illiimiam  dicendi  finc  fecirTe, 

nofq;  randcm  ab  eo  dimilTos  putare,vc  «ihii  py^g* 

terea  nobi 5  etTct  expe£^andum,  eccc  noua  teUm 

concra  mc  ordicur ,  6C  conclufioncm  bipcnitam 

fiue duplicc  r*ibce!€>c,  Vnde  coHi^i  porell,  illum 

fion  rolum  iiime  animo  cnTc  va?hemencer  cxaccr 

bato,  vcrumecia  incra  rcipUim  omnino  eiT^  pcr« 

furbatu:  nimirum  qucd  ncff  io  quid  incligelUim 

€C  crudum  adhuc  llotnacho  fuo  gel^ar ,  quo  i  Ili 

perpetua  naufea  monef ur.  Nam  etfi  aliquando 

opus  fuum  abfoluifTt  6C  receprui  cecini(Te  vidca 

fur.mox  nouo  quafi  clabico  audito  rurfus  ad  ar<* 

)fna  ruit,»9C  fimul  alio<  fecum  excitans  nouo  im*. 

petu  fiueaffultu  nos  aggrcdicur. 

HiTiiTctip^     Ec  primo  quide  grauilsimi  criminis  loco  mihi 

p.i  .mpu#    pbijcic,  quddinquariuaccuiacioniscaput  impu 

deuier 


^eccr  aufas  fim  fcnbere^nos  ab  ipfo  5C  focijs  ciu» 
publicc  cum  graui  contumeha  d'.ffamari,pcrin- 
de  ac  (i  Chrirto  Homn/i  omncm  potcihte  m  coe 
lo  8C  in  terra  dacam  elTe  negemus:  huius  aute  dif 
famacionis  non  alia  caufam  elTe»  quam  quod  n<r 
limuscumipri8V'iramq;Chriitinaturaconfun* 
dcreaurpcrmifcerc,  idci>,qu6dnohmus  faceri, 
corpus  Chrifti,perindc  vt  Deum  vbiq;  locorum 
crTcqtioddeniq;  obaem^eis,neilludnercioquiri 
^hymica  deftilla»ionc  in  pane  Cccn§  porsini  dcA 
tisiherCySCc.  A  J  quam  criminacione  hoc  vnum 
rcfpondeo,  mc  Chriitianu  Lc<^orem  rogare ,  vc 
q.ia?  in  ^.anic.fcripfi,^  quidem  imprimis  quae 
foljoji»6C  ty  habemurjhidiofc  l€gar,<3Ccx  jllis, 
qii^e  mea  fit  de  hac  re  fentencii ,  vere  dC  re^^e  co« 
gnofcat.  Hancenim  nofterDoi^orpro  fiao  moa 
re,(3C  quse  cjus  in  hac  caufa  agenda  fidcs  eft  fcilitf 
cer.accifam  nimis  adduxir« 

Scire  prazrerea  illum  ve!im,mc  conim  qnse  lU  Cai-deVhl 
licfcripfi.ncquaquapudcre;  NecenimillaeiuP  J^"il|^pe^c^ 
modifunt.vtme  velin  D<ri  vclinhominucon'  perimad- 
fpe^u  coru  puderc  nccefife  fir,  ciim  secernce  veri  ^^^^yil 
tatis  fundamento  nirantur,  Etenim  toti  mundo 
c6riar,di/puratione  dc  Vbiquitate  aut  omniprjcl 
fentiacorporisChrin;i,nona)ium  in  fin&initid^ 
fuirTe  ini^itura^quam  vt  per  illam  eninccrer,  cor 
pus  illudChriAi  in  omnibus  rerraru  loKis/in  qut 
bus  CGcna  myftica  agirur,  prsefens  adcirc  corpo 
raIirer,(SC  no  foliim  a  Bdelibus^  verumctia  infidc 
lib.  oralitermanducari.Cui  fentetise  nosecotra 
noftra  oppofuimus,ct  ca  diuinis  qo^m  huRiami 


BVLLINGERI    RE5P0Jt* 

ffflimonijs  dcnionflraiiimus  ,  Corpus  ChriOi 
non  efCc  omniprasfens^neq;  vr  vbiq;  locorum  fic 
poiftifieri,  nifi  naturasinChriiloc5funderc,6C 
omniprgrcntiam,qua;  foli  diuinitattpropria  ci^ 
humanagjiaturg  cribuerc libeat: Quo  fundjmcn 
to1aHo,ampliu3  docuimus ,  coTpus  iliud  ncquc 
inomnibus  terrarumlocispraerensadc(T«corpo 
ralif  <r,in  quibus  Corna  celebratur. 
l^iMirsrum  A'cef um.quod  mihi  incendiC,€rifnec(l,qu6(l 
coH iiixco  incer alia fcripfi.Exiquatio  natiirarum.qua alia 
taaTiboM  aJiifi"^i''s,«^«*^><l"^vtraque,quo»de(reoiianii» 
~'  hociprume(Tedicitur,quodalfcrae(lynorolufii 
nacurarum  cofufio  fiue  commixtio,  fcd  vnionit 
ffucconiuu^ionisiUius^quaduasnaturasdiitifi 
^as  in  vnam  eamq;  indiuifam  perfona  coaliiidc 
pic  credimus ,  dirTolutio  fiue  abolitio  eft*  Ac  fi 
quod  virum  bonum  decet  agerc  votuififecDomi 
tius  Pr^poficus  ,adi)ccre  debebat,  quod  ibtdem 
mox  rubieci ;  Nam  diuiny  nacura?  propficcatct 
funsQmniporentem  ^  Qmnipf afientem  tjfe^ 
iTtaq;  fi  Chriftus  Homb  ecram  quoadhumanam 
naturam  OmnipotcnsatqueOmniprarfens  e^^ 
!  vtiquc  eius  humanitas,adeoq;  ipfe  Homo  Chri# 
jHus  in  Deum  totus  mutatus,<SC  proinde  no  am« 
jplius  homo eA.  Quod  G  (Utuatur,  iam  abruptu 
lcricinJirTolubile  illud  vnica;  SC  eiufdcfn  pcrfotf 
'  tiar  vinculu ,  neq;  potlhac  Chr i(^us  Deus  fimul 
6C  Homo,  fcd  nihil  aliud  quam  Deus  erit.  Ha?c 
mcarunr,  quarinquarto  articuloadrcripreram» 
,  ille  vero  maluiorc  diTsimuIat* 

Ego 


AD   D»  ANDR»  5VCGE5T»       Jo 

Ego  vcrd  de  his  amplius  dico,  me  eorum  nofi 
magis  pudere ,  quam  illorum ,  de  quibus  paulo 
•nre  diximus.  Nam  ifla  quoq;  abs  me  verif<im^ 
di^a  Tunc.  Teftor  item  omnes  eos,  qui  vetenini 
Ecclcfiap  do^lorum  fcripta  iegerunt ,  qui  procul 
dubio  ficebun(ur,illoi  quoq;  ex  Sacris  liceris  dC 
Vnanimi  fidei  Chri(liana:  confcnru  idem  nobif* 
ciim  contra  Eutychianos  atq;  alios  Se6)-arios  dn 
({frc,docui(re,rcripn(re»  &Cadeundemomnino 
modum  fuiflc  areumentatos,  Quare  Magnifia 
cum  Dominum  Do^orem  potTus  fuijpfiiis  pu« 
dere  debuic,  quam  vt  mc  in  caufa  cam  bona  falfi 
arguere  6C  pudore  fuffundere  conaretur.  Ac  (i 
tdem  renfu  commnni  vteretur .  haud  dubie  neq; 
mihi  nequealtjs  hanc  mo-efliam  facercr.  Deunn 
itaq;  precor,  vt  is  pro  fua  immcfa  bonitare  illiu» 
rcnfus  atq;  cogirationcs  corrigat  atq;  moderetur' 

Ac  ne  his  quidem  contcntus,  infuper  eos  imi  /ItTirerMmt 
«arur ,  qui  podquam  infelici  alea  pecuniam  fcrc  ^'  *"/^f 
omnem  perdiderunc,tandem  pra^cipiti  oC(vc  icaJ  poftuUuo» 
dtcam)  defpcrabundo affe^u  abrepti ,  quicquidl 
cis  reliquum  cA ,  vnius  ia^us  fortuna:  commic^ 
cunc.Eienim  magno  cum  conatu  hoc  agic,vc  mr 
in  exrrcmas  angufliasada^um,adeoq;CvtJjer« 
mj^nijoquuncur  )  facco  inclufum  araifsimequc 
conftri^um  omni  infamisejSd  coniumcliacgg 
iiicre oHruat , vi  deniq; mcquafi in maniFefto K 
turpi  mendacio  dcprafhenfum  cocius  mundio« 
diJ8acq;ludibrijscxponac,  Pctitcnim,  vcl  potf 
•iut  niiiiii  imponuoe  flagicac»  vc  ipfl  coounoi^ 


BVLLINGERI    RESPON^ 

ftrem,vbi  nam  LurV»erus,vel  Brentius,  aut  ipfc* 
mcrAndrcas,  Chririi  corpns  perinde  vtDcuwi 
(vtD?um,inqu3m)omnipi  gfens  cfle  docnenntf 
Vbi  itemhumanaChri">i  nauiram^quoad  efTcrt 
tiam,(efrenria,inquan.)hoc  ipfum  quod  diuini'' 
taseft,fa61aefreafftrmajini?Hoc  f:  ipficommon 
ilrem^feparatumforeait,  vt  iurorius  Ecclefia? 
Dei  conrpe6lu  mihl  palinodiam  caiiat,6^  me  vi* 
mmbonum  efTeagnorcararqjfateatur.  Sinmi« 
nus  id  prfflcm  (quod  mihi  prgOitu  impofsibilc 
foreiinfuperclamat)  meturpifsimimendacij  pa 
iam  conuiftum  tdc^dC  ab  omuibus  pro  hominc 
fnendacifsimoagnofci  dcbere,  qui  in  taliramq; 
grauismomenti  caufa^taaperte^tamcrafTe,  tam 
impudenter  (quid  vero  amplius  Magnihce  Uo* 
,  trtineUo^^or/jmentifi  audeaime  deniq;  dignum 
cfre,quem  omnes  pij  atq;  fideksChrifti  cultorcs' 
fugiantatq;  deuuent.Ethgc  quidemirati  iflius, 
vel  potius  furibundiGoljati  aut  Enceladi  ver* 
ba  iunr»  " 

At  fi  ex  iuris  formula  legitime  de  hac  cauGi 
c!irceptaretur,ipfepriufqnameaccufaret,  rcfpon 
deredtbcbat,num  ego  rc6^e  difiinxenm  inrcr 
vrriufcp  naturf  m  vna  eadcmq;  indiuifa  perfona 
vmone  flue  conncxinne,«i?C  navurarum  cxsequa* 
tione,qua  aha  alij  ita  exsequatur,  vt  neuira  quid 
j  fraius  aut  amphus  habear,  quam  alrr ra.  Ex  hac 
icnim  d«0in<^»oneillud  omne  perir«im  eH^,  quocf 
j  Do<^om  huius.oculisrantopcre  doler,tiufq;^nt 
ifnumtamimpotcmibLr^rabieacccndit.  Q^i )6d 

£ire(ffd 


AD  D.  ANDR.  SVGGUST,  Jl 
fi  rc(^c  diftiiixi,6C  in  mea  Rcfpofionc  qiiid  intcr 
Vnioncm  8C  exgquaiionc  nariirarum  interfic,re 
fle  decUraui,  dcreiiquis  certe  no  muUa  aut  ope 
roHidirpuratione  opus  crit.  Atqui  merc^edi- 
irinxirTe,  5C  vtriurn;  articiilidircrimerc^fedecla 

rauirrc.toftantcratfifmotNimirum  vnionefiue  VniodnarS 

f        .  t  naturaruiQ 

conncxionenaturasncq;  conlundtre  neq»ab03  inunaper^ 

lercjftd  vtramq;  int cgra  6C  ill^ram  reruare^adeo»  fonam,quiJ 

vt  quoad  cfTcntiam ,  neutra  haru  ^^^SH^odjiherjk  -— 

cft,  ncq; altcnus^prietatcs in  fc habeat,  nifipcr 

idiomntum  comimicationcrn^xequationc  ve«  Exapqaatio 

ro  naturarum»qua  alia  a^ij  «xequatur ,  &  quoad  ««""ruw 

cfrcniia  hoc  ipfuni  cfTc  dicitur»  quod  altera  eft,  ^ — 

non  folum  naturamm  c6mixiionem,fed  earun^ 

.demin  vnacandemq;  pcrfona  vnionisnueconc 

nexiopisrflrcdifroIiitioneautabolitioncm.Etc^^ 

nimdminae  natura!  propria  funt,omnipocetitia  | 

er  omniprgfentiaTItaq;  li  HomoChTiRus,quoad 

Fumaniim  naruraomnipotens  dC  omniprarfcns 

eft,v(iq;ei'nshMmaniias,adcoq;  ipfcetiam  vcrutj 

homo  in  Denmmur;ituse(l,  neq;  iamampliusl 

V(  rus  homo  fuerir.   Sinnul  crgo  indifTolubile  iUi 

Jiid  perfi>na?vniusvinful(im  lam  difloluium^l 

diiiulfnmeri(:fiqui4cChri{tt)sporr6  nihilaliudl 

qiiam  Df  us,non  autc  Deus  fimul  dC  Homo  eft.y 

Etha?c  quidem  cx  quarto  mea*  Rcfponfio^  Vmo  fiue 

nisarrifulohucadfcripfi.  At  lOud  dicendo.ne*  duarunma- 

qtiaqiiam  fenfif»,  humanam  Chrifti  naturam,  «"rarum  ia 

quoadfiiam  cfTenriam,  hoc  ipfumfi^am  cflc  r^^l^    - 

i^uod  diuioius  cU  kcuodum  fusua  dlcniiaai;         " 


BVLLINGERI    KESVO^. 

fed(qiiod  verba  nnea  perfpicueclocent^diiasliafe 
cehunian3e&  diuinarnarnr^efFentiasabfq;  onl 
fii  pcrmuiacione  SC  cofufione  integras  6C  infuo 
B  S  S  B  permancntes  in  vnam  eandemq;  pcrfo^ 
namvnitas  <3Cconncxas  efTedicoiita  nimirum^ 
VI  propter  hanc  indirTolubilem  Dei  8C  Hominis 
vnionem  ,  Chnftus  Homore6lifsime6Cfecun- 
diim  ChriOian*  religionis  Veritatcm  Omni- 
pra;fens  efTc  di catur.-non  quidem  quoad  huma^ 
na;  natur^  efn.'ntiam,  Ced  quoad  diuinse  natura? 
proprietatem,fccundum  quamidem  illeverus 
quoq;  Deus  efk^Et  fane  ad  conferuandum  incar^ 
nationjs^6C  maieOatis  IeJii_Chrifti  myfteriufrt 
nobisabunde  fufficere,po^teft  indinbrubile  ilTu^ 
vnionis  naturarum  vinculum  ,  vr  nouis  illis  dtf 
naturarum  communicatione  aut  exarquatione^ 
vel  etiam  vnius  in  alteram  transfu(ione,figmcil 
cis  nequaqua  fit  opus.  Eam  enim  loquendi  for« 
mulam,  qua  ipfa  Chrifti  humanitas  (cuius  pro« 
priume()vno6C  certo  loco  contincri^  vbiquc 
locorum  aut  omntprsefens  efle  dicitur.Chriftia-' 
ni  do^lores  omnibus  feculis^vc  abfurdam  8C  fal" 
fam.improbarunt.  Nam  flhoc  ftatuatur,nequic 
amplius  confif^ere  humanar  inChrifionatura!^ 
proprieras,fed  dium^  natnrse  proprietatem  afTii 
n»et.  Vt  vero  human^  narura  fimul  finita  ^CjnJT^ 
nira  fit,SC  tamcfLquoad  cflcntiam  fuam  integra 
eorpoViV  ' '  6Cincorrupta  manea r^ef^  impofsibik. 
Chrirti  oiti  Porr6,vt  eo  vnde  digreffus  fum,reucrtar,quid 
docctt?^^  aducrfarij  noflri  in  caufa  Sacramentaria  fcripfc 
rint, 


K^acrbril 


AD    D*  ANDR*   SVGQEST^       P 

Hrtt^quam  magnis  item  clamoribus  de  Vbiqui>s 
tatcvclOmniprgfentiavericorporisChrifticon 
tcticlerinf,tiemine  latere  poteft,qui  illoru  difpil? 
tationes  audiuic  vel  legk.Nbn  potui  ergo  no  v^« 
tiementeradmirari  Do^oris  noftri  imporcuna 
JjoOulatiolie/quodq;  fuijpfius  fimul  &C  anteacfto 
irum  quafi  oblitus  tanta  cutn  impotentis  iracun 
dif  fignificatione  qua^ftionis  iftius  ttieminic. 

Enirhuero  fi Chrifti  corpUs,authumana?  na* 
tur^inChriftoeflTentia.neqj  Deuseft^neq;  quo> 
dd  fuam  elTcntia  perinde  vtDcus  omniprarfens 
eft,vtique  illa  finita  &  circumfcripta  fit  oportcfj 
fiCproindeno  eritvbique^Qua  ergota^ioncilli 
Chrifti  corpus  in  omnibus  illis  Idtis  tcrrarum» 
in  quibusCbena  ctlebratur,prgfens  adcfTc  dicut^ 
Quis  vero  no  videat»iftos  homines(quod  inepti 
fartorcs  (blent^  fcierites  6C  Volcntes  ea  rurfiis  cfifk 
fuere,qu2e  diu  non  mTnlis  ifieptc  quain  malcTat 
ciueruntjVel  fTvcrum  cft,qUod  aduerlarlj  quoq; 
noftn  verum  effe  fateniur,Oftinipotehtia  vidc* 
iicec  8C  Omnifcientiatn  atq;  Omriiprajferiti^rhi 
Dei  proprietates^ adebq-,  Dei  efTentia,  Vel  ctiatHJ 
ipfum  Deum  efTe  :qua  rationc  qusfefo  human^ 
Chrifii  natiira,  quoad  fuani  effentia  Q efTehtiam 
dico^ncn  hoc  ipfum  quod  Deus  cfl,fiquide  ipfsi 
quoq;(vtiIli  !oquuntur)omhipotcns,omnipr^« 
fens  ct  omnifcia  fucrit?  Qua  item  rationg  negabl 
turomniacahabere,qugDeushabet?Quis  eniitl 
larrTignorat ,  hoc  illos  conftantcrTcriberc  6i  di^ 


L^theros. 


BVLLrNGERI    RESPON» 

ccrc,Corpus  Chrifti  omnia  vbiq;  implere:ade6» 
vt  vbicunq-,  dicitiir,Hic  e(i  Deus,ibidcmChrilH 
quoq»  corpus  fit^Qiiod  fi  vero  negarevolut.cof 
poiis  Chrifti  efTenna^it  potius  elTcniiabuma- 
iignaturce.vbiq;  c(Tc,dicanrqngronobis,quidifi 
bumana  natura  Chrilti  pra?tercius  circntiam  fic 
reliqutim,quod  vbique efTc  pofsit^Id  ccrte  cx  il- 
lis  audire^  difccre  magno  defidcrio  cupimus. 

Etfiverohsec  paucarufficerepotcrantadim^ 
portuna  8C  immodeftia?  plenam  lacobi  Andrca? 
poftularione,libet  tamen  aliquos  ex  illorum  ho 
minum  fcriptis  locos  adduccre,  de  quibus  iudi-» 
cium  penes  LecR^orem  candidum  dC  nullo  pr«« 
iudicio  occupatum  efle  volumus. 

Luchcrus  in  Confefsione  fua  maiori  ficicri- 
bii:Tcrti6,aliquidinlocoeftrepletiue  ruperna* 
turalitcr,ideft,quandoaliquid  totumfimulvbi^ 
quc  locorum  eft,6C  loca  omnia  replet,  ipfum  ta* 
men  nequc  loco  finirur,neque  loci.in  quo  eft,fi« 
nibus  corinetur.  Hic  modus  foli  Deo  tribuitur. 
Et  paul6poft:Cum  veto  Chriftusciufmodiho" 
jmo  fit,  qui  fupernaturaliter  vna  cum  Deoper* 
fonaeft,  ncque  cxtra  hunc  hominemDeus  fic 
aliquis/Tiincillud fequi  neceTTe  efl,qu6d fecuna 


Junvtertium  quoque  iftum  fupcrnaturalem  mo 
dum  vbique  locorum ,  vbicunque  Dcus  cft,  ille 
etiam  fimul  fit  6C  efCc  pofsit,quodque  vbique  lo 

jcorum  omni^  plena  fint  Chrifti,  fecundiim  eius 

jquoque  humanitaum, 

Brentius 


Brejinus  vcro  de  Maieftate  fol.yp.ficait;  Di«  ^XPttuK 
cimusquod  in  incarnarioneFiIius  Dciextulerit 
carncnn ,  feubonriintm  afTumptum  in  omncm 
fublimiTnrcm^vtquemadmodumipfeanteaim'» 
pleuciicomniaccclefti  8C  nobts  incomprajbcn* 
fibilimodlo  ita  nuncbomoab  ipfoin  vnitatem 
perfonajaniimptusj  SC  incoelefti  maiel£atecol« 
locptu-,omniatmpleai,6Cc4 

Idcm  inivbcllo.qi^em  Inilifutioncfn  c!iKit:Ex  ^fElfJ'* 
eo  tertirin-efequuur,  q']6d  vbicunque  diuina| 
Chnfli  cnVnriaftTcrit,  ibidem  humanaquoquel 
ciuseflenri?»  fit.  Qu la  crgo  cdnfclTum  eft,  diui- ; 
navn  Chrifii  effentiam  omnia  implere ,  non  mi* 
nus  confffTum  fit  oportet  apud  eos,qui  Chriftia 
no  ^  fano  inteiie6lu  prcediti  funtjhumana  quo« 
que  Chriftj  cfrentiam  omnia  implcrc. 

In  In-htutione6ChuicoppoficaRcnlica  VuiT  IBftitS^t^H 
tenbergenfium  i?C  Palatinacditionis  Theologo-  ^Jf*      ' 
rum  (ol.  2^5.  Theologi  Palatmi  lijcc  fcribunt:  ^    " 
Vnum  verc  humanum  corpus  Chrifli,  quod  csw 
ne  Bc  of^ibus^certa  quaniitace  8C  forma  conftar, 
fuamq;  habet  membroru  proportione  ,  eodem 
tepore  vna  cum  diuinitar e  m  omnibus  loeis  tam 
in  ccslo  quam  in  terra,adeoq;  in  omnibu?  cr^atu 
ris  eife^Vuirtenberg.  Theologi  docetatqjcotcn. 
duut.lcemPerronale  vcrnifqi  in  Chrii^o  naiur^l 
Vnione,vel  Incarnatione  Fil.j  Uei,eiufmodiefr(4i 
cu  Diviinir^re  cxgquarione.vt  caro  quoad  fapicit 
xiam^onuiipotenda^  infiuHace,  omniprasfennd|j 

Z    % 


BVLLINGERIRE5P0N*  " 

atq;  omnes  alias  diuinae  natura?  proprietatcs  di* 

uinitati  exsequetur.  Et  rurfus :  Chriftum  Deum 

«fTe  aiunt,quoad  vtramq;  naturamtquoad  diut^ 

fiitatem,quia  Deus  aeternus  6C  eiufdem  cum  Pa* 

treenentia?eO:quoad  humanitatem,  quiahuie 

Deus  omnem  maieftatcm ,  id  e(t,  creatas  d^uj*» 

fiitatis  proprietatcs  communicauir,jgug  ctiani 

jpfa?  infinitag  6C  eflentialibus",  qug^in  DcofunCy 

proprietatibus  funt  2equales,6Cc; 

Periculo-         ^' huius generis pluraalia annotarc  pofrcni. 

faiBagcre    At  quid  dicatnusautagamus  <'  Quicquidtand^ 

cumcomu*  ilJud  Ht.quodareumentis  irrefragabilibuseuin^ 

cas  atq;  probcs,ca  tamen  eit  noftn  huius  aducr* 

farij  atq;  quorundam  aliorum  cius  fimilium  in« 
(tcntio,noc  propofitum,  vt  equis  refragatoribus 
lcontumaciores  V^eritati  cedcre  aut  fe  vi^os  fate* 
ri  nolint,  6C  tunc  quoq;  de  fug  caufg  bonitate  glo 
rientur,quando  iniquitas  ipforum  omnibus  pcr 
fpe^la  eft.  Verborumverolubricitatcanguillai 
fuperantiadhsec  fcfc  in  omnes  fot  mas  Vertcre,  ir» 
omne  liatus  flc^ere  6C  mirifice  torqucrc  norunt: 
dcniqueSophifticisartibus  inftru6^ifsimi  ruin^ 
quamdeftifUunturfuis  modiselabendi,  diftin« 
guendi  >  vel  potius  peruertendi ,  neque  illis  vn^ 
(quam  verba  dcfunt ,  quibus  rupturas  fuas  obli« 
tiant,&  fimplicium  oculos  perftringant:  Intcrca 
Vcrocaufam  fuam  ita  intricant  arqueobfcurant^ 
Vt  nemo  fe  ex  illa  facile  expediat. 

Adh^cpchculofum  eftagerecu  hominibut 

lubricisy    ; 


'Brcnrij  de 
coclodoAri 


AD  D.   ANDR*   SVGGE5T*       J^ 
lubricis^qiii  fibijpfis  non  conftant ,  quiq;  vcrbis  PeHciiioni 
pcrindevttefrcnsludercnoniniiquoscJeniq;  n5  ^"'"qiiiSI* 
pudet  negare  quodmodoaffirmarunt,  aut  fal*  ipiisndccn 
tcm  quod  ab  eis  difcrce  dicflum  c(^,  in  rcnfurn  ^^!^ 
alium  detorqucrc.  Quoda  noftro  Antagonifta, 
quoad  do6lrina  dc  ccelo  ,  palam  8C  impudcnter 
ncri,nemonon  videt.  Etcnimcum  grauifsima 
conteftatione  illud  rimpliciterncgarcnon  vcrew 
tur,quod  Brcntius  ille  fuus  difertis  vcrbis  tradi 
die  dC  fcripfit*  Hic  etenim  in  fua  illainftitutione, 
Coe^Ium  illud,in  quod  Chriftusalccncjit ,  locqrn 
ccrtum^Cfinifu  efrenegar/cdilludDei  rcgnuin 
clTe  ait^quod tam  in coelis  quam  in  terris  vbique 
diffufurn  fic,vbicunq;  Deus  cum  fua  oninipotcn 
tia  regnat  atque  pra?fens  cft. 

Ide  in  libro  de  Maieftatc  foKi^^.ad  huric  mo*  CqjI5  j,„, 
dumfcribic.Si  loquendueftdcincorporeo6Cfpi  toxam  noii 
'  rkuali  coelo,n5  cft  cogitandum  ,  quod  fit  certus  J^J^^"* 

locus,fuisfpaci)s  circufcriptus,fupra  omnes  coc*  " * 

los ,  in  quo fan^li  localitcr  dC  corporalitcr  ftenr, 
auc  fcdeat,auc  dcanibulcnt;  fed  quod  fit  regnum 
ccBlcfte,quod  nec  locis,ncc  locoru  inccruallis,fed 
rnaieftate  Dei  definitur,vtvbicunq;  Deusmaie») 
ftacc  fua  rcghacTibi  (ic  lucorporeu  dC  (pirituarc 
illud  coelu,dc  quo  nobis  in  priefentia  fcr-mo  cCtJ 
Ecvc Cingliani  icerij habeanc, quod pro  jpforu 
ingenio  exagitare  pofsinc,coeIum  illudea  cft^qn 
dJtjone,vcineonontancutTiSan^ihomines,v9 
rumct4aai.Sacan.(8C  Angclj  cius  inueniaamn 


BVLLINGERI     RE^PQN* 

^upra  8c  Etrurru5fol.i62»hsecaddit:Cumiermo  cil<!c 
infraiioa  rcbiisfpiritoalibus 6C cQpie  iibus,hapc VQcabuIa, 
^mif^Mqp  syp^^  8C1NFKA»  vfurpanrur  qujdem  ex 
' — ^  bumanaconfuetudine^non  dtfinhintur  auicm 

locis,  fed  di^nitacc,  indiirnitace,  maiei^are, abie-* 
^ionc,gaudio,horrorc,la?titia,triltii)a,3C  ali)s  \d 
'genu?,<5Cc,  Etmox^ncquid  omutat  abfurdum, 
jpfcftbi  qugftionem  proponit^Uciis^Erjrqnc 
dC  batan  oC  infrernus  crut  in  rcgno  ccglefti/  Qiiid 
irbfiirdius^ci  potcffTFareor,  coram  Sycophants 
tJS,8C  ijs,qui  carnahbus  de  coelo  6C  inferno  phan 
tafmatis  (afcinati  funtjnihil  potcft  dici  abomina 
bilius*  Sed  qui  funt  in  facris  iiceris  rc6te  eruditi» 
dC  non  afferunt  ad  cas  (ua  carnalia  romnia,rctunt 
in  lobo  intcrfiliosDei,  afsiftcntcs  coram  Do-* 
mino,  affuiHe  ciiam  Satanam,  6Cc.  Et  paulo 
pof^;  Quidigiturdiccmus<  quae  c(liUaBabyc 
lon  ?  qua?  rerum  confuno^  Hoc  non  tamuin 
eft  CQjlum  rerr» ,  vt  hab^et  prQUcrbinm,vcrum< 
ctTamToerum  in^erno  mifc^rc.  Qi^iid  vero  fibi*' 
ipfi  ad~h^c  Brentius  refpondec  .*'  quam  huiut 
qug?fi:ionts  folutioncm  affcrt?  Sed  ber\e  habec 
CeBlom&^  rinquir).Etf»  cnim  nec  cgelefte  feu  fupcrnu  ,  nec 

iTilmiSiio^l  ■*'^^"*^"'^  ^^"  jnfernum  regnum  corporalibut 

ilocJs  aclocorum  jnteruallis  d«Bniumur , ac df<« 

ilinguuntur,  tamen habent  fuum , idq;  vt  ita  di« 

cam,)atirsimumdifcrimen.  EtquidnuncnobU 

I  de  locis  corporahbus  vel  coch  vcl  inferni.*'  Cura» 

^  vt  habeas  Deum  propiciu  propcer  Clih^um,6C 

6m 


AD   D»    ANDR.    SVGGEST.        JJ 

iiuevi  jas  fiuc  moriavis .  eris  in  coelefti  gloria  dC 
felicicace:  fi  aute  habueris  Deum  iratum ,  eris  in 
inferno,eciamn  fueris  in  mcdio  filioru  Dei,6C  in 
altiraimo  vcl  tcrrse  vcl  corporalis  coeli  loco,<8Cc. 

Egregia  fane  ec  lepida  qugftionis  abfurdifsim^ 
rolucio.Sedhabec  dignu  patella  operculu.  Quis 
vcro  non  vidcat,Brentio,dum  coelos  nouos  ccn* 
dtCjdCcofdem  confidenti  nimis  temeritate  per  o-» 
mnia  loca  fupera  infera  extendir,vt  cos  ab  omni 
loccrudimenfioneexcludar,  ideaccidifTe,  quod 
inccrdum  v^natoribus  fieri  folet.qui  dum  in  al^ 
piumiugis  vagamcs  capreas  audaciusfequun 
tur,3Cpra:ruptosatq;  ccclo  minaresfcopulos  in^ 
cauci  fuperantjtande  in  ca  prgcipitia  deueniunc, 
ex  qnibus  neq;  vlterius  pergere.neq;  rcdire  pof- 
funt.  Ita  fane  infelix  ille  ccelefiis  rcgni  fcrucator, 
dum  ccelos^  infcros  locum  ccrcum  cltcnegat, 
fuis fpeculationibus eo vfojaiccndic » vc vbi  ipTe 
conTiHterctTrocu  nullumlhuenire  potuericjideo" 
qiienonminiisipfs,quamincertum  iHud  noui 
fui  dogmatis  figmenrum.airvyaT^  merico  dici  dc^ 
bcac.  Qnodfi  veroharc  ab  illo  vere  rraduntur, 
quisnon  dicac  infelicifsimos  fuifH;  eosomnes^ 
quocquotaboriginereruad  cGelefi:ia  bona,qi'9 
fupra  nos  in  coelis  rcpofira  eCCe  Apoftolus tella* 
tur,  pcromnisgenerislibores  arq;  periculaafpi 
rarunc,  qui  denique  cum  Paulo  difi^olui  opta* 
runc^vccumChriftoin  cc&leftibus  eiTenc/£te^[ 
niwBrcncio  Mercurio  vceniibus  neq-,  laboribut) 

Z    4 


BVLLINGERI    RESPONf 

^ficque  votis  hifcc  opiis  crat,cum  in  tcrris  adbuc 

'agentes  ad  cttleftiuni  bonQrum  poflersionem 

.  pocui  (Tent  perucnire, 

^gelum- .  Sed  adderehis  libet,qugin  Vuirtenbcrgicom 

intraSan-    dC  Palatinorunfi  Thcologorum  libro  foLz^j.  fic 

-2£!!.         firipca  extant :  Vuirtenbergici  coejum  no  extra^ 

fcd  intra  fan^^los  efTc  dicunt,<Sdc.  Ergo  ne  qui  cqca 

los  ingredi  volutit ,  in  IpTdsTan^^os  ingrediatur^ 

pportet.^  Item:  Ccclum  ele<ftorum  non  cft  locus, 

in  quem  venire  aut  ingredi  oporccat ,  id  eft,  coe« 

lumilludeft  vbiq-,.Et  rurfusj£oelum  clc^oruin 

f  ft  ipfe  Deus>  Quid  vero  eft  Creatore  cujh  ^yc^* 

turis  pcrmirccre^fi  hpc  non^? 

Xac  Andr.  '    Hadtcnus  tirenti)  dc  cgelo  rententiam ,  quam 

'^Seca-  P"^^i^is fcriptis profefiTus cft^bona  fi4Q  cxpofui. 

io  fcripfit    Scd  audiant  nunc  Le<^ores ,  quid  lacobus  An« 

^rentius.     dre^,aduerfarius  noftcr,dc  hac  caufa  impudcn^ 

tifsime  fcribat.  Non  verentur  (inquit^  illufores 

ifti  conira  proprise  confcientice  teftitnofiiuiii 

(quinpotius[defua  confcientiaDoftor  ille  im- 

probus  folicicus  cft :  nobis  enim  noftra  falua  6C 

in  Chrifto  lasta  eft )  pium  illum  Brentium ,  iam 

pridcm  terr^  mandatum,cauillari,  quafi  ille  coe 

jqm  nouum  fihxerit,  dc  quo  ante  illum  nemo 

fcripferit,6C quod  Patriarch»,  Prophctsc^Apo" 

Dlftoli  8C  omncs  vctcris  Ecclefia;  do<ftorcs  ignora- 

''yerintj&c.  Ethis  non  multo  poft  denobislo^ 

qqcnsjinfcrt :  Quincrgoincipiatillostandejfi-* 

^yid^  V^aces  videri  vplum^  tam  manlfeilorum 

spenda« 


AD   D.   ANDR.    SVGGE5T»     J$ 

mcndaciorum  nonnihil  puderc,  dC  fi  ncq,  nobit 
neque  veritati  diuina? parccre  volunt ,  faltem fi* 
bijpfis  parcant.  Nec  enim  mentiri  folet  Spiritui 
i^n6lus.  Qpia  autem  illi  fcientes  volentes  (  ah  nc 
fiBui  tantoperCaDomine  Doclor)  nobis  nequic^^ 
qua  contra  ipfos  proteftantibus,  dc  nobis men« 
puntur,vcl  vnohoc  argumcnto  conftat  ,  iilos 
non  ex  Spiritu  fanfto^qui  veritatisSpiritus  cft, 
fedcJv  mendaciorum  fpiritu  loqui.    Scd6Cifta 
non   minori  audacia  fcribit  :     Vt  Zuinglia'  Falfa$te# 
nos  rurfusadmonGam  oportet:  In  Legc  fcilicct  ftisocciia^ 
fcriptum  efTejNc  dixcris  falfum  tcflimonium  ad  — 
lierfus  proximum  tuum.  Et  rurfus ,  Falfus  teftis 
inortc  moriatur,  Quia  ergo  Zujngljani^probe 
iciunt,fc  fub  CoEliVbiquari)  dC  Infernalis  prgte^ 
xtu  nobis  fententiam  blafphema  affingerc ,  qu« 
nobis  neinmcntemquidcm  vnquavcnit(alitcr 
ergo  fcribcndu  tibi  erat  Domine  Do^or,quani 
hucufqucfcripferis)  quisfpiritumvcritatisiniU 
lis  agcrc  crcdat?Hf  c  noftri  aduerfarij  verba  funr, 
At  nos  ifta  Chriftiano  Leftori  expendcnda 
proponimus  y  quem  etiam  rogamus ,  vt  ea  cum 
Brcntij  fcriptis  dihgcnter  conferat«  Etcnimea 
quafifpecimenadduximus,  cx  quo  omnes  di« 
fcant,quanta cum  audacia  8C impOdentia»ncque  ^^^  j^^^^ 
fine  grauifsima  conteftation«  nofter  hic  Aduer*  grauis coa« 
farius  ca  pcrncget,  quseBrcntiuspubliceloquiSi^iii?* 
8C  fcriberc  non  eft  veritus»  Vt crgo  ille  nos  ipfis 
iniuria  facere^cora  Deo  dC  cius  Ecclefia  tcftatur^ 

z    J 


Adhorta^ 


BVLLINGERI    KESPOK^ 

^mulq*,  eo  argumenco  omneshorcacur,nequi 
catumnijs  noUris  credanc/cd  porius  vel  hoc  vno 
indicio  innobisagentem  mendacij  fpiriiuma' 
gnorccre,6(l  fibi  a  nobis  caiiere  difcanc:  Ica  cum 
nos  e  contra  re  ipfa  demonrirauerimuSjhsec  (icu 
ti  diximus  illos  tradidiiTe  6C  rcripfifre ,  qua?ille 
diabolica  planc  impudentia  negat,  fperamus 
nos  eciam  hoc  ioco  noHram  muocenciam aduer 
fus  eius  maledi£la  fortitcr  afTeruilTc,  8C  quem 
[proceruusillenobis  afFncare  facagit,  mendacij 
Tpiricnm^icaanobisrepulifTe,  vtomncsliquidd 
vidcantjhunc  fuisalis  circa Dot^oris  ifliusca- 
put  ftreperc,  inquc  fuum  priflinum  nidum  redi 
rc,vtin  illius  finu  pro  more  foueacur.Eccnim  co 
gnaca  func^MentJfi^fC  quodfecerisnegare.  Hor 
tamur  prasterca  Chriftianos  Leftores ,  vt  cotam 
hanccaufam  animo  fuo  diligentius  expendanr, 
atqueeiufmodihominesagnofcerecSCcauere  di< 
fcanc,quibus  nullus  pudor  cft  in  Dei  dC  Ecclcfiat 
confpe<^a  tam  coniidcnti  coiittflationcfairum 
proveroaffirmare,  quodqi  non  multopridem 
rcuera  fecerunc ,  pernegAre ,  dC  infuper  homines 
immerences,  vc  falfi  telfimonij  reos  ad  mortis 
fupplicium  damnare.Enimijero  li  fimilis  nequi 
ti;:e  indicia  in  nobi^^  vel  iimidia  cx  partc  deprae- 
hcnderentur,procul  dubio  non  mendacij  folum, 
fcd  homicidij  quoque  fpiricu  indomi?a  orisfui 
mbxms  peiulanciaaducrfiis  nos  Salmoneus  ila 

lcdeto^ 


VID  D.  ANDR*  SVGGUSr.  $7 
lc  dctonarct.PoiTunt  etiam  hoc  argnmento  cor« 
danorcs  quiqiic  colligere,  qurim  paruni  apud 
eiurmddi  homines  difrcTcndo  dC  demonOrando 
proficiatur,  qaiceruicem  6C  frontem  iuam  ua 
obftinaucruntjVr  quoj  vul^o  omnibui»  compcr* 
ta3C  confefTarunt,  audacirsimepernegare  non 
vcreantgr» 

Itaque  quoad  palinodiam ,  ad  quam  canen^  Pa!inoiift 
dam  lacobus  Andreap.qua  ertanimiicuitaie,  fes  *i:ii^ 
ipfumoffert,  hcec  eipcrmecanfare6Crecanca- 
re,ruaiquerordesvclpalam  cffundere,  vet  ean» 
dem  filcntio  obruere  ,  prour  ipfi  vifum  fuerit. 
Mea  entm  hoc  nihil  refcrt  qui  tliius  di<f^a  fuiquQ 
dcque  fero*  Nam.  quod  pratcrammi  voUinca« 
ccm  6C  non  nlfTeiubHTiprnibirate  coafl-usknbo» 
eam  vita?  mea?  rationean  a  pueris  obreruaui,'m^ 


^rimis  autc  perannos  iaa>  qutnquaginca  duoB ' 
jn^erbhnintitcrio  (cuiUcus  me  iliTicncm  \tJt 
gitimavocatiQncdctTinauit^  gC  pro  fuahoriita^/ 
fcpaternatiucuTq  ae^guFernauit)  ita  vcrfatu  sy 
^um ,  vr  viri  boni ,  veracis  dC  fidclis  cxiltimatio- 
ncm  intcf  bonos  omnes,qui  me  noueruntjil^ 
Ixfam  6Cinuio1atam  fu^^inuerim^  lcaque  mihi» 
ipnbeneconrcius^mtnime  vereor,ne  blaterosj 
ciis  i  Aiiis  os  impudcns  QC  maledicum  fua  petu  lan 
cicalumniandilicemiamihinoiamaliquaminW 
urerc,aut  mcar  csciAimationi  quicquam  derogaaj 
f epofsittQ^arc  cum  Dauidc  l^tus  ^Cahlccr  diw^^^^i 


BVLLtNGERI    RE5P0N; 

PIaL17.     Dominiis robur  vit«  mcse.a  quo  expauefcerem: 

j(iingrueritcontramepr«lium,  illonicar.  Deo 

jaute  Opt.Max.  pro  fua  erga  mc  cura  plus  quam 

paterna  gratias  ago  quas  pofTumjCundcmq-,  prc 

cor,vt  mea  fene(ftam  pofthac  etiam  regere,mcq; 

in  finem  vfque  clementer  cu^odirc  dignctur» 

Refponde'       Porro  ad  alcerum  fuse  Conciurionis  capucDo 

«arad alte«  ftor  noftcr  crandc ,  5C  fe  vereri  ait,ne  fua  SugKc- 

c(ufioni$     "*^  exiguum ,  auc  plane  nullum,  apud  mc  pon- 

Andreanac  dus  habeac.Hic vcro  fua  conietflura  nequaquam 

capat* 


falfus  e(k ilmo  vc  hoc fibr  dcme pcrfaadcac iu^ 
^o»mc  Dei  opc frccum,  neq;  nunc  nequc  in  po 
flerum  vnquam  eo  vsefahif  deuentfurum  cflc,  vc 
a  ccrta  8C  fohda  vcritatis  docftrina  ad  nugacifsi- 
cnam  8C  obfcuram  vanif^imaru  8C  fibiipds  con<« 
cradicentiumopinionUm.quas  ipfc  paric,&rra« 
ginem  deflef^am.  Vc  vgrohoc  fuum  fcripcu  ma^ 
ledicum  a  probrofa  jfpirjcus  rnendacii  mentionc 
cxorfusfujc ,  qua  fingula  ferc  cius  folia  fc^difsi^ 
tnepoiiuic:icacodemfibiadmodumpropicioni 
iTiifq;fimiliari  iilud  concludens,  inccr  alia  atc2 
Quapropccr  cum  do6lrinam  noftram  argumcn 
cis  veris  ac  folidis  non  pofsinc  confutare  (  fed 
quam  vcre  hoc  dlcat,  iam  procul  dubio  fcnfit ,  (i 
quis  fenfus  in  eo  eft  rcliquus)  hon  cefTanc  camcti 
apnd  fuos  audicores  nos  apcrcis  mendaci;s  rncef' 
fcre,  6Cde  nobiscria  iftaimpudencerinvulgut 
fpargunc :  Primum,  nos  nacuralcm  dC  carnaicm 
Corporis  Chriftipra:fcntiam  ftacuercj  quali  ni' 

fniruai 


AD   D.  ANDR*    SVGGEST*      j8 

mirum  in  prima  Ccena  cum  difcipulis  accubuir: 
SecundQanos  manducationem  carnis  ChriAi  Csi 
pernaiticam  doccre^quafi  iAa  dentibus  confrin« 
gatur.TcrtiOihumanam  Chriftinaturam,quo# 
ad  fuam  ciT€ntiam,per  nos  diuina  cxsequari ,  vc 
illam  hoc  ipfum  quod  diuina  eA,  fa^a  dicamus* 
Atquihsecimpudentifsima^crafTaitemSCpalpa 
biliamendaciafunt,  exquibus,  quofpirituifti 
hominespr^diti  (int^omnes  meritodebenta^ 
nofcere.  Et  iftorum  quidem  verborum  fale  Do 
or  ifte  fui  operis  conclufionem  condire  voluit» 
Adiftaverorefpondemus.multaaiia  nobis  Aducrfa# 
€fle,qu2e  maiori  cum  fru6^u  6C  sedificatione  au«.  rlri^^^l! 
ditorjDusnoftris  pr^edicemus,  quam  vteosruu  gimusimef 
Jibus  aducrfariorum  noftrorum  figmentis  fati-  concionan 
garc  libeat.Etiampridemhoc^_nobisvfflfsime  -^^ 
eft  difium,nos  in  noftris  concionibus  non  euml 
modum  fiue  rationem  tenere,quam  illi  aduerfu0 
nos  abfentes  ftolide  debacchando  fequuntur« 
Quod  ft  vero  ei  graue 6C  moleftum  cft,  nos  dei- 
pfo  8C  fug  fa^ionis  complicibus,quoad  tres  iftos 
prsenominatos  articulos,ea  dicere,qu2e  ille  a  no# 
bis  mendaciter  fpargi  clamat^ipforum  fuerit  ca' 
tiere^ne  talia  vel  ore  vel  fcriptis  doceatit.Etenim 
(i  demonftrari  pofsit,iIlos  de  tribus  hifcearticu^ 
]is  ea  ipfa  fenfiCCcSC  tradidiffe,  qusenuncdiabo^ 
licaplanecontumaciafe  dixiffe  negant,  rurfus 
hoc  etiam  argumento  patebit^in  cuius  nam  finu 
£ue  gremio  famofus  ille  mendacij  fpiritus  nidu^ 


5VLLINGERI    RE5PCN* 

/lctnrinimiriim  apuc!  Magnificum  DoAorcm  M 

.itrum,qiii  magnoilpdiohoc  9gerevidccur,ne 

lilUipnclpbartir. 

QpMad-  Cxfeuim  hoc  loco  nobis  proliKa  ^Coperola 

tio  deChri  «pn^o"»*r»f»onc  nequaquam  opu» cnr,  Ltcrufn 

Hicorpons  ex  dfutiirn.}  illa  dtr  Sacramenns  concerration^ 

Sc(su^"i'*t.    ^'PP'*  ^  tonionbus  coniirit ,  nos  ab  ipfo  initio 

'  ccrtamini«  m  huncvfque  diem  vnam  eandcm*s 

que  do^rinatTi   conftantei  8C  ingenue  6e  tota 

haccaufa  rriididifre  :  econtra  flntemaduerrarisc 

parrishominesi,^m  inde  ab  inino  inui6^4i  con^ 

tumaciam  eo  fuifTc,  vc  loti  mundocorporalem 

Veri  8C  naruralis  corpon^  Chriiti  in  Ccena  ,  imd 

inpaneCctnje.pr^rentiam  obtriidercn%^cor> 

j.  ^       ^     pusiHudrubitantialitcr.cfrcntialiter^narufalitcr 

jUuJ'  ^^/^a^cfre,otiTnibu8perruadcr:ent.Hoc(.nquam)nQ 

(    t^  jf^fif-  tiusefl,quam  vt  demonfirarioporreat.  Decoe* 

vf^*-.  '         /nim  libn  ab  iofis  a?difi  publfcc  reitanfur,  At qui 

IfiosCorpiisChriAirerum  K  narurRit  nuHuno# 

liimus,quam  quod  »n  primaCGenacum  dikipu 

lis  ad  eandvni  me»iram  acciibu«t ,  n»inc  autem  in 

coelis  ad  dexcram  Pacris  omniporentif  refldcc» 

Cum  autem  ipfocertJirrinii^  hunis  euen^^ucdo^ 

6^i  fentiant  ,  fe  quam  jriodo  dixifriiis  prcelenrja* 

ranonem  tuen  non  potTt,noTm!i'it  iaoj  k*  jnuef 

fan  incipiunt,  <SC  non  abrqne  grauirsimv-  •  •'»Mtc* 

itation»bus,  lerale  quid  i^nqnarrv  docujfTe  ne- 

ganr.Ac  hoc  agendorudem  arq;  fimplicciT!  ple« 

bcm  denuo  failum,  dum  huic  conuntuz  pcrrua^ 


AD  D,   ANDR.   SVGC5E5T*     J9 

dere,  nos  ipfis  immcrentibus  prsefentije  Corpo- 

ris  Chrifti  modum  tam  crafTum  atque  carnalem 

fnalitioreaffingere.  Vtque  hocapudimperitos 

minufq;  in  hac  caufa  excrcitatos  obtineat  >  nunc 

nefciocxquo  pcnu  aliquid  tolcrabilius  depro- 

munt,  dequc  modo  pr^erentigc  perronalitatis  8C 

dextergeDei  fermones  nouosinnituunr.  Etmi^T 

rum  eft  tamamTncTftcruiTrhominum  fiuc  ftull 

titiam  fiue  confidentiam^vt fibi  perfuadeant,€o# 

rumquseinuio  tradideruntmemoria  cx  omni» 

um  animis  obliteratam  cfTe^ideoque  quod  nunc 

ab  eis  fingitur,pub]ico  omnium  confenfu  debe* 

re  probari ,  reh(flo  prorfus  vetcri  8C  iam olim  m 

Ecclefia  tradico  atq;  recepto  prsefentig  modo  fpi 

rituaii  8C  Sacramentah  :  aut  fi  qui  hunc  retinere 

ve!inr,cundem  exeorum  fenfuinterpretentur* 

Quiavero  Aduerfariusnoftcr,  illos  vnquam         1. 

tamcralTe  locutos  efTeTamauda^ernegat,  nos  Drcotp6-* 

vero  eisienten:iatam  craliam  cccarnalcmralio  raiicotpo- 

affin2erefcrjbir,nobisfacilcfueritdemonl^rarc,  nsChrifti 

.  j  c/  j  •       •     j        r    •  .  in  Cana 

quid  cC  quomodo  prgcipui  adueriana?  partis  co  prxfcnnju 

ryphai  de  hac  re  initio  fcriprerint  8C  locuti  fint,' 

Quoad  cwim  articulum  primum,  Lutherus 

Corpus  Chrifti  tam  vere  in  Coena  prscl^ens  eflc 

docuitjVtpanem  Dominire^ifsimepanemcar^ 

neum  (vcl  fi  mauis  ap70Ke\of/)tin  fIcif4)b:ot.>  dici  Jleifc^&JOf 

pofTe  fcriberct.  In  Confefsione  aurem  breui  x\z*jif^*4^7^ 

turalis  vocabulo  vfirur^dicens:  Ego  iilos  omnc$ 

eodem  numero  8L  loco  habeo^qui  pane  Domiiu 


-    BVtLINGERI    RESPOIT. 

(  cn  rurfus  de  paneipfo  loquitur)  in  Ccena  vc/ 
jrumdCnacuraleiilius  Corpuseflenblnmcrede^l 
rc ,  quod  impius  fiue  ludas  perinde  vt  Pctrus  BL 
\  ali)  San^i,oraliter  percipiat. 

Et  rurfus  contra  Suermcros :  Corpus  Chrifti 
in  Coena  vere  6C  corporaliter  manducari  6C_rc^i 
picredimus.Qua  ratione  aute  hocfiat,aut  quo* 
modoinhoc  pane  (  obfcrua  eum  rurfus  exprcfi: 
fe  de  pane  loqwi )  fic  corpus  Domini ,  nos  nefci* 
inus,neque  ctiam  debemus  fcirc.Dei  verbo  crc^ 
dere,non  autem  huic  modu  aut  menfuram  pra*> 
fcribcrc  debemus^Oculis  quidem  panem  ccrni> 
^  ,.  .  tnus,auribus vero Corpus hic pra;fens adefle ai| 
^  ^r^'^  dimus: 

J^^,  Idem  contra  Coelcfles  Prophet^s  fic  fcribit.* 

Nobis  no  mandatum  cfl,vtjjuo^pajlo  panis  no» 
fierChrifti  corpus  fiat  &  ficj  curiofius  fcrutc> 
fnur,6Cc.  Quo  loco  diferte  panem  Chrifti  corpus  j 
ficri  6C  efiTe  dicit*  Et  in  magna  Confefsione, hua 
ius  di^l^i  fui  quafi  rationem  reddens  ait :  Nam  irt 
tenebris  6C  occlufis  oculis  ambuIare,6C  fimplici> 
tcr  a  Dei  Verbo  pendere,  <SC  hoc  fequi  conuenif^ 
Chtifto»^  Etrurfuscontra  Suermerosidem  haectiabet: 
Dcfincora  QuiaChrifti  humanitasad  dextram  Deiincotn 
prehcnfibi^  prehenfibilisfa^a  cftjnequaquam  illumpalpart 
k52-  do  aut  contrc^lando  apprsehendes,  neque ctiarrt 

;  w;  illum  vtolusaliquodautofFamadtuamenfairt 
Aflringat.   vorabis  fiucdegluties :  fed  vt  ipfetibi  feaftrin-* 
gaCjtc^ue  ad  menfamaliquampeculiaremper 

verbum 


AD  D*    ANDR^SVGGEST*       40 
Vcrbumruiiminuirct,opuse(i:,ad  quamipfetifi. 
bi  panem  commonftret,in  quo  ipfum  manduca 
redebeas.  Id  veroillcfacit,  quandoinquic,  Hoc 
eft  Corpus  meum.Qjd.Domi  tuJS  libi  licec  edc^ 
repanem  tuu,cuicgo  quoq-,  ratispr-^pcadfom, 
Hocautemillud  verumatquepiopriuni  ihociti 
IiocCinduam)eftCorpus  meum.  Qaiido  hoc     -^  ^ 
comedts^corpus  fncum  comcdis :  aiias  vcro  TTe^  ^*"*  ' 
quaquam.Qnam  bb  remC  E6  quod  Vcrbo  meo  Affigcre, 
fTie hic affigere  volo:ne hinc  indepalpando  ine 
ybi^qu e  1  o c o rumjn  quibus  egorumJnueft^garc 
cogaris. Id  cnim  laboriofius  efTct^quam  vt  ru  pof 
iesfufterre.&c.Addehis,  quodin  vtraqueCon-r 
fefsionejMaicri  nimirum  dC  Minori ,  idem  Lu.j-Lutticrus 
therusjfe  non  aliud  quam  quod  in  Papatu  tradii  eandem  cf 
tur^fenrirc  6C  docere  teftatur.  ^  doArinani 

At  fi  LombardumiSCaliosScholafticos  vjg  tradit. 
dcas  ^  6Cquid  nam  in  Papatudehacrefittradi- 
tum  qugras,iIIos  docuirTe  inuenics,Corpus  Chri 
i>i  coderri  temporis  momcnto  pofTe  in  pluribus^ 
diuerfis  locis  eflc:Chriftum  itemj  quantus  quanj 
tus  in  crucc  pependit,  cum  omnibus  fuis  mem< 
bris,  non  folum  in  paruo  illo  pane,  fedin  fingu" 
!is  quoq;,6C  quidem  minutifsimis quibufq;  eius 
fragmentis  efTe  ,  verumtamen  inuifibiliter  QC 
tniraculore* 

Porrd  ne  quis  exiftimct,  Lutherum  non  quo 
ad  modum  prefentig  Corporis  Chrifti  in  Coena, 
fcd  alia  quadam  ratiooefentemise»qu;e  in  Papa** 

Aa 


>l#*.. 


fir^' 


BVLLINGERI    RE5P0N'» 

fumr^icaefi  afHpuIaii .  aiiaqiioqueeius  dehac 
rerenimoniaaudianrur,  &n>ox  pacebit  illum 
Iiijicperomnia  fimplifirerarTentiri.  ^tcnifnifi 
Hildebhcimenriin^  Confcfsione,  quagintermul 
ta?  al)oru  ConfefsioneSjqiias  loacTufinjsVucft* 
ph.)lus  hinc  iiide  ctnendicarasanno  i$;7.  inlu« 
ccm  dedK,cxTi»r,hgc  lub  L  utheri  nomincadfcri* 
pra  legunrur:  N05  coiTftanrercredimus,  vnicuni 
Ch^Hli  Corpus  cjflTe  in  locisplus  quam  centum 
ln> I [ji bus^  qnorquotjpancsper terrarum  orbefn 
rranguntur,  magnaque  illa  crura  6C  olTa  ibTetre 
inregreconcliifa  ,  vt  tamena  quoquam  non  vi« 
dcanrnraurfenriantur.^Cc.  ! 

)^^*  Inarriculisautem  f-ue  Propofifionibus^quas  1 
oucqiie^di?  n<^n  miifroanre  obiium  iiiumidem  Lurnerusad 
^  li«rrusThen!ogos  Lruanienfes  fcripfir,  fimili^ 
tcr  in  epiOola  Wva  ad  Francofurdienfes,  plus  fatis 
corpora'ifer  6C  iralTe  de  hac  rc  pronuntiar,  6C 
q »  emadmodum  iM,igi fier  fenrentiarumjta  Lu# 
ih(  tus  quoque, in  Chn<ij_vcr,bi&_Tropuiri  fub^ 
clTe  neg;ir. 

Qiioat^alrefnm  arnculum  de  manducatione 
Capcnrunca,  quaChriih  (orpusoralirerman* 
duierur  BL  den^ibus  coferarurXutherus  in  Con 
|fi  fs'onc  n  aior;  vna  cnm  SucT  meris  fiue  Fanati- 
*  cW  glorTarores  quoq;  Dtcrcralium  fiueIurisCa« 
ri^nici  d^mnat,  qui  Nicol.ium  Papam  reprehen  i 
diinr, f|nrBertngarium  ad  t  iuimodi  palinodiann  }■ 
ade^cnt ,  qua  vcrum  Chnfti  Corpus  dcnribua 

conteri 


TT 

Caro  Oiri 

dtn!;buS 


i%l 


AD  bI  ANDR.  SVGGnST.    %l 

ContcH  (SC  confringi  £iteretur ;  dC  infnpcr  addit:] 
Vtinam  vcro  omnes  Pontifices  tam  pje  3C  Chri' 
iiianc  cgjflenc ,  quam  Nicolaus  hic  cum  Ecrcnal 
gario  egir,quoad  iftani  Confefsioaem.  Quod  (l^ 
quii  palinodise  Berengiifii  formulam  vidcre  cu# 
piat,extat  b«?c  deConf.dift.z.Cap^Egoivbi  in- 
fcr  aba  ctiam  ifta  habentur:  Confentio  autem, 
&n^ce  Romansc  Ecdefig-^  apoftolicap  fedi ,  8C 
©re  6C  cordc  profitcor  dc  Sacran',entiiD.om  ini  cg 
fnenf^  fidcm  me  ttnerc  eandem ,  quam  Domisi 
tius&  venerabiljs  Papa  NicoIausdChsecfani^a 
Synodus authoritate  cuangelica  6C apoilohca  cc 
fiendam  tradidir»mihiq;  firmauit.Panemfciliccc 
&vinum,qu«inaItariponuntur,  poftconfecra 
fionem  nonfolum  Sacramcntum,fcdctiam  vg» 
rumCorpus  dC  fanguinem  Domininoftri  lefti 
Chrifti  effe,  3C  fenfualifcr  non  modo  Sacramen^ 
tLim,  rc"djnjcrjtate^man^ibul  ijicexd^        trafei^/ 
ri;,frangi,fidelium  dcntibus^ttCTJ^c^Et  hgc  quil 
dem  in  palinodia  iila  Icguntur,qua  Nicolaus  Paf 
pafuamfentcniiam  de  CoenaDomini  complct» 
5^u$  eil,  quam  plus  fatis  Capcrnaiticam  8C carna' 
jem  erfe ,  nemo  porcrit  negare.   Eandem  tameri 
Lurhcrusnonmmus_Capernaitice^5CcarnaTiter  j^jj^  ^ 
probat,  idqivc  eomagi9,qu6J  eiuslocT^o  iTa  m 
rcprsehendir^cuius  h«£c  verba fum:  Nifi  fane  in> 
telligasverbaBerengarij/mmaioremincideshg 
refim,  quam  ipfe:  Etideoomniarefcrasadrpe'' 
vicfr  ipfas.ld  vero  cum  Luthcrus  fieri  prohibeaC| 

Aa    * 


BVLLIKGERI   RES^PON, 

/cius  vtiqnc  fententia  fueric ,  ipnrsimiim  ChrifU 
,  Corpiis  &  fanguinem,qug  per  panem  6C  vmum 
rcprxrentantur,facerdotum  manibusvcrefran* 
gi,^  fldelium  dentibus  attcri. 

Et  h^c  quidem  de  fecundo  articulo  di^a  fuffi 

ciac.Eifi  cnifTi  mulca  alia  de  orali  corpons  Ctiri« 

Oi  manducatione,  quam  aduerfarij  potifsimum 

vrgere  folcnt,  dici  poterant.ca  tamen  brcuitaiis 

caufa  praetermitto ,  cum  alibi  dc  ca  di^lum  Cxt^dC 

I nos  qui  Ecclcfia;  Tigurince  miniOri  fumus,  ipfi 

Luthero  adhuc  in  viuis  agenri  prolixe rcfpond* 

rimus  in  noflra  Orthodoxa  Coafefsione>  quam 

,annot$4$.  breuieius  Confefsioni  oppofuimus, 

Dc  tertio  jrticulo  autem  ,  quem  ipfis  a  nobis 

falfo  affingi  lacobus  Andrese  qucritur,iam  anre 

diximus,quantum  necefTe  erat, 

-.     -  ..        lamergo  abunde  6C  vere  dcmonflratumcft» 

mpHum  in    nos  no(iris  aducrfarijs  nihil  vnquam  afnnxifTc, 

hac caufa     ^C  nc  nunc  quidem  affingere  ali quid  ,  quod  non 

jpli  priores  dixerint  et  lcriprcnnt.Qnid^crotari 

de  diccmus^o^oni.''  Plura  ccrce  intriuiftis^quam 

ytijs  omnibuscxedendis  pofsitis  fufficere,  ni(i 

veritatrcedere,  6Chuius  Confefsionem  amplc6^i 

^Jjbeat.    Atqui  hac  relit^a ,  potius  contumaciter 

perfeuerar  is  in  femel  concepta  SC  tridira  opinio* 

,T\c^SC  vt  ij  qui  faucibns  inhcerentcm  bolum  du- 

Iriorem  6dafperioredegIutircncqucunr,  itavos 

jquoquc  in  omncb  formas  mutamini,vo(q;  ipfos 

lindies  nouis  glofsis  fiue  incerprecacionibus  m  a« 

git 


cxccflcrSt. 


AD  D.  ANDR*   SVGGEST^      4t 

gis  intricacis.  Dum  enim  proreftamini,ea  quas 
dicicis.non  craflfo  6C  carnali renfu^neqiic  pro  ra> 
cione  hmus  fcecnli ,  fecl  dc  modo  ccelelti,  imper> 
ueftigabilitSC  ineffabili^accipi  «SCexponi  debtrc: 
non  aliiid  agicis ,  quim  quc3d  in  dubium  voca* 
tis,qiiaf  paulo  anre  de  vcra  corporali  8C  fubftan* 
tiali  ver»  acq;  nacuralis  corporis  Chrifti  in  Coess 
na  pra^fentia^  eiufdemq-,  reali  8C  orali  manduca' 
tione,qu2el  N  ,  SVB  vel  C  V  Al  panefiat,afrir^ 
mauiftis.  Ac  fic  agendo  ,  nccjuaquam  fimplici^. 
perfpicuccSrfibijpfirempcrconftanti  veruaciin 
fiilicis,  qum  infuper  nos,  qiii  in  ilUconftanter 
perfeueramuSjhortiliter  perfequimini. 

Horcdunur ergo  vos jn  DominOyVtad fimpli/  j^q^  ^*^** 
cem  6C  pcrfpicuatp  vcritatis  do^rinam  reucrtai^  ' 
mini,  neque  poi^hac  vcftri  cerebri  figmcntis  no, 
uis,(SC  qug  ex  his  nafcuncur,  rixis  contumelia;  8C 
iniurix  plenis,  Ecclefijs  earumque  miniftris  ali« 
quam  exhibeacis  molertiam,vt  histandemii* 
ceac  per  vos  fludijs  vtilioribus  vacare.  Quifqui» 
cnim  Ecclefiam  Dci  pcrtur^auerir^cumpcrtur;* 
6a  b  1  tUonu  hus7 

Vt  vero^oTTIongam  8C  molcftam  refponfiod 
nem  dicendi  finem  candem  faciam,quia  Magni* 
ficus  Dominus  Do(^or  fub  finem  fuce  Suggertio 
nis  dilemma  mihi  propofuit,  vt  me  inetitum  ca 
perec,  ad  quod  ei  hucufqucabunde  refponfuni 
cft:ego  vicifsim^vtmihiadquccfiionem  fimpli-» 
<;sm,  quamproculremocis  capiioforum  verbo« 

Aa    I 


Summa 


BVLLINGERt    RE5P6N* 

rumambagibuspropotumijingcnue  ^CfimpU- 
cirer  refpondeatjVelim, 

Noruntomncs,  quiCbriftinomenprofiten» 
tur^fidem  Chrifiianam  exScr«ptunsfacrisdc' 
fumpram  8C  ijfdem  confentaneam  e(Te.  'A^c  du6 
co^rx-     decimartivuliscomprajhcnfa^ChriftjanorumSC 

— -      Apoftoiorumfides  vere  SCretle  dicitur,  vt  quag 

ab  jpfis  Apoftolis  toti  terrarufti  orbi  tradita ,  8C 
pcr  fingularcm  Dei  granam  ad  nos  propaga^ 
ta  eft. 

FidetTLbajKj^^tfXcin ,  veram  6C  indubitatam 
fidelirer  feruarunt  8C  tradiderunt,  adhxc  inuiola 
tam  dC  nulla  cx  partc  mutatam  fcrfptis  quoquc 
mandarurttprinai  veteris  Ecclefis  dof^oresjrfr- 
nxuscontra  Valeniinianoslib.i.Cap^z.Etlib.}. 
Cap.4.Tcrtullianus  item  in  prsefcript.harret.SC 
coiKra  Praxcam-.Grcgorius  martyr  6C  Neoccefa^ 
ricnfi*  Epifcopus,plurefqi  alij* 
C^rcilix  Secuta  funt  Hog  vniuerfalia  prseftantifsiroo* 
^f^a^t^j*  riim  Ecclcfig  pcr  totum  orbcm  Chriftianum  mi 
ftiflroram  Concilia,qua;  ex  Chrii^ianorum  Im- 
pcratorum  auihoritaic  dC  mJtndato,vt  noxijs  hg 
fefibus,  quainEcclefiani  irrcpferant,  obuiam 
srerur.fuerunt  inftituta.  In  his  viri  ChriAiani  dC 
orthodoxi  prioresilios  fidei  articnlos  j  cum  faU 
forum  dogmarum  fimul  6Ceorum  quiillado* 
cebant  confutatione^in^auratos  confirmarunc«' 
Intcr  quse  Concilia ,  qua?  plurima  conuenifife  in 
lii(lori)^traditur,iociu8orbis  ChriAiani  coAferM 

fupr^ 


fu  praealifs ,  vt  vcra  8C  orthodoxa  celcbranuir, 
Nicenum^Conflantinopolitanum ,  Ephcnnum 
SC  Chalcedonenfe. 

Acccflcrunr  his  priuatim  viri  pii&cmditi, 
quorutntunc  prarcipuaerat  in  Ecclcfia  auiho* 
ritas6Cexi(limatio,  qui  veteris  fidei  fummam 
eadem  planeformaarqueraiione,  quama  pri« 
fnisillis  fuis  arntecenToribus  acceperanr,  dcrcri- 
prerunt.  Huiu.l^€neiLiseftceiebreinud  D.Atha 
nafij  SymSoliim  ^  8C  giiod  D  Auguftinus  pcr» 
fpicuc  Hmul  dC  pcrfcftc  conkripfit.  Nequc  ar^ 
brtrofjVcl  no4trum  Anragoniiiam,vcl  quenqua 
alium^ramaudacem  fore.vt  D.  AuguOini  Con- 
lefsionem  concemnat  nuc  reiiciat  Ea  enim  non 
fuam  modofidem  confcfTiiscft.  fed  rimul,  qiise 
iam  indeabmitiofidcs  vera<SC  orthodoxa  fiTc 
ri(,(SCq(ialem  tunc fuo  fajcuio vn  uerralis  Chrifti 
Ecclcfiarcruabatarqucprofiiebatur^fidelifsime 
cxpofiiit.  Addc.qnod  idem  inhac  fu.^  Confef»io 
ncomnibusrarctilisinhuncvrquedicm  apud  o* 
cnncs  pic  cruditos  pro  orihodoxo  eit  habitus, 
Is  vcro  in  cpiflola  4d  Dardanum^qu^  ordine  57. 
cft^ficrcribit: 

Nol/dubitarc  ibi  nunccfTe  homincm  Chri=  ^^^*'*'!''^* 
/lumlsrnm,  vndcvcnruruseft^memoriterq;  rc: 
cole<SCfidcliter  tenc  Chrifiianam  Confefsionc, 
quoniam  refurrcxir  a  mortuis,  arccndiiinfoe'U, 
fedetad  dexreram  Pdiris,necaliundequam  mde 
ventufus  cA  ad  viuosmorcuQrqiieiudicanJos« 

Aa     4 


< 


n;  fivlc:  de 
lefu  Chri- 

fio. 


BVLLINGERI    RESPON/ 

Et  fic  vcnturusefl  illa  angclica  voce  teftanrc, 

qiifim^dmodum  irc  vifus  eii  in  ccjeiiim,  id  eft,in 

cadem  carnis  forma  atq*,  fubftanna,cui  profe^o 

,  immof  t.jiiratcm  dedir^naturam  no  abiiuiic,  Se* 

cundum  nanc  formam  noneft  putandus  vbi<^» 

djfFufu^^Caucndum  eft  C!»im,neitadiMinitate«Tl 

altruamus  hon-iiniSjVt  vcrifatem  corporis  aufe-» 

ramns.  Non  cftautcm  conrcqucnsa  vt  quodin 

jDeQ  eii,i:aJjt_ybK]»evt  Deus.Nam^denobis 

veracifsima  Scriprura  dicir,  quodin  illo  viuis 

tnus  ,  mouemurCC  fumus,  nec  tsmen  flcut  illc 

vbique  fumus:fedaIiierhomoilleinDco»  quo>' 

niama!iter(ScDeus  illein  homine,  proprioquo 

dam  ct  (ingulari  modo.Vnacnimpcrfona  Deus 

6C  Hotno  efl,^  vtrumque  c{l  vnus  Chriftus  le* 

fus  ,  vbiq;  per  id  quod  Deus  eff,  in  cc3elo  autem 

per  id  qupd homo.  Ha;c  omnia  Auguftini  funr, 

^.Augnfti-        Qua  Confefsione  magna  pars  articulorum 

f^}^e2nica  fjdei  de  Domino  noftro  lefu  Chrifio  cotinetur: 

ccntrouer-   ^"^  eadem  quan  iudicium  fcr^ur  de  articulis»  qui 

ijsju^iiij,  inrernos  5C  Aduerfarium  noOrum  controucr- 

Jif^("}7.  tunturrDeafcenfioneChriftinimirum,  dc  Coeli 

lococerto<SCfinito,  de  vtriufqu^  inChriftonas 

turi?  proprietatibus  perpccuo  maneniibus,  de 

earundcm  in  vna  eadcmquc  pcrfona  vnione,de 

Corporc  Chrifti  itern,qu6ci  etiamfi  cum  Deo 

vniium,nontamenomnipr2efcnsfit>fedincoelis 

agat.Etcnim  diligcnter  obfcruari  ^Cinter  fedi^ 

ilingiii  4cbent ,  cjui  hac  ConfefsionQ  concincn' 

tiir, 


AD    D*  ANDR^  SVGGEST*      44 

turarticuli,  6C^quidem  ante  omnia  obfcriian- 
dum,qu6d  hancefTefcribitfidcm  SCConfefsio^ 
nemChriftianajquamquiChriftianidiciSCcnc 
voluntjfldelitcr  tenere  dC  profiteri  dcbeat.  Ita  vc 
ro  eam  ab  omni  h^erefi  8C  fuperfiitione  di(lin4 
guit&feparat,  Quifquisergo  adhuncmodum 
crediderit,  is  vere  ^Cre^le  credit,  ciufq;  fidcscas 
tholicaiSCorthodoxacft:  E contra  qui  diuerfuni 
quid  crediderit,  eius  fides  falfa  cd  8C  erronea. 
Compreh cnduntur  autcm  hacvcrg  fidciCon* 
fefsi o n e  i  fti  f er e  arncuj i; 

i  HomTnem  lefum  Chriftum  ,qui  exmora 
tuTs  refurrexitjin  cceIos  afcendit ,  8C  ad  dextcram 
Dei  rcdcijiliic  nunc  efFc,vnde  vcnturus  cfl. 

j_  Eundem  non  aliundequam  indc  ventua 
rum  efTc  ad  iudicandum  viuos  8C  mortuos. 

3  Ita  verp  vcnturum,  ficuti  angclica  vox  tc« 
Oatacft,  quemadmodum  in  coelum  afccndcrc 
vilus  fuir. 

4^Eademnimiruforma  carnis  SCfubflatia. 

5  Quod  huic  carni  fujc  immortaHtatem  dc^ 
derit,naturam  non  abftulerit. 

jS  Ideoque  ChriftiCorpus  fecundum  hanc 
formam  non  effe  vbique  difFufum. 

7  Cauendum  efre  in  tota hac cau(a,  nc  ita  di  NOTA; 
uiimatem  aflruamus  hominis,vt vcritatem  Cor 

poris  auferamus  fiuenegemus. 

8  Non  confequens  cffe^vt  quod  in  Deo  cft» 
ita  fit  vbique  vt  Dcus* 

Aa    $ 


BVLLINGERI    RE5PON* 

9    Vnam  8C  ea;)dem  perfonam  efCc  Dcnm  6^ 

llomincm,<SC  vinimq;  vinimerTcChriftum,  q«ii 

vbiquefirpcr  idquocJ  Dcu^Ci^i  Jncoeloauceni 

per  id  quod  homo. 

Qsid  BbI- /     Itaq;  hzcciam  mea.no  bipercira  neq;  captiofo 

fingerusad|diIemma(cfucacatrednmplictf>im»qii^i>io  eft, 

t^i^  Jquam  Coclufionis  fiueEpilogi  loco  tibi  lacobc 

Andrca  propono,  viq;  mihi  refpondeas  pero; 

Numiftam  a  D  Auguliino  dcfcnptam  hdt- 1  dc^ 

icriptionem,  vcram,  onhodoxa  dC  ChriOianam 

/,  efTcagnofcas^Si  vcramagnofcis,iam  ipfe  nosab^ 

ibluiitiabomnihserefeoscrimine»  quo  nosim^ 

mercnces  fophif^ica  tua  garruhcate  difTamare  co 

iiatuses.Eadcmcnimfcmperftiitnoftrafides,6C 

liancipfam  adhuc  hodic  tenemus  arq;  proficc* 

mur^SC  ita  nos  luuanreDeo»  vfq;  in  fine  vitar  no 

ilrae inuiolafam  tcnebimus,quatem  D. Augufti 

fius  in  totius  Ecclefise  Chrif^i  caiholica  confpc^- 

^u  profefTus  cfi:.  Patet  crgo.  lam  roii  mundo,  tc 

prccteromnenoflru  mtritum,  tum  t'bi  per  nos 

quiefcerc  liceret,  nobis  iniuriam  fecifTe  grauem. 

'iYQuod  fi  vero  hanc  fidei  ConfefVione  pro  vcra, 

jorchqdoxa  8C  ChriAiana  agnofcere  nolis ,  ex  eo 

i^omncs  pi)  dC  fidf  les  Chnfii  cwltorcs,  qui  fis  iniel 

iigcnt,6C  quod  omnes  ij,quibus  ftii  nom<nls  exi 

flimatio atq;  rehgio  cordi  eft^non  nos/c  te^tua^ 

qucfigmcntafugcre<5C  vitare  debeanr* 

|Bflllingerl    <    Hanc  igitur  lacobe  Andreapro  tua  Sugge» 

^doSo.  Hionerciponfioncmaccipe  abono  illo  fenecio* 

ne,qu6qpi 


AD   D*  ANDR*  SVGGnST*      4J 

ne.qiicm  mc  efCc  c!ixifti(quo  CenfoySC  qiio  animt 
affcftu.funofti)  tibique  perfLiadeas velim^me 
perDei  gratiam  in  hac  vera  dC  orthodoxa  San« 
^orum  Apoddlorum  dC  Ecclcfisc  Chrifti  catho 
licaj  Confcfsione  vfque  ad  finem  mese  vitap  pcr« 
feucrare,ncq-,  aliquam  porro  habcre  velle  ratio^ 
Hem  rug  loquacitatis  5Cfutilium  figmentorum, 
quibus  {implicem  Veritatisdo^rtnamobfcura'* 
f  e  SC  intricare  foles.  Hajc  enim  fcKta  Rcfpofifi^ 
cft.quam  in  hac  cauTa,  veftris  malcdiflis  prouo* 
ca t uj,/Vrip GjjVtdC  Veritatis  doftrina-^  noftram 
£cc  lefiamatquc  innocentiam  aducrfui  veftras 
calumniasalterercm.  Ijcrenim Brcntij  fcriptis 
oFioiris  6C  pcr^cxis  refpoiidi.  Quartam  vrti 
cum  mei?colIegisadBrentij  tcftamentumdedu 
Qiiinra  ieptem  illos  accufationis  aducrfus  not 
innitutaj  articulos  dilui^  Acccdic  iamiftis  fexca^ 
cx  qua ,  quid  de  tua  Suggeftione  fentiam,  inceU 
ligis»  Spcro  autcm  trm  Chriftianis  Le£Voribu9 
abundefatisfeciiTCfCofqueporrd  contentos  foro 
hoc meo labore 6C  ftudio,  quodinpropugnanitf 
dacommuni  Veriratis  dC  Ecclena?  Chrifti  caufa 
animo  non  minus  propenfo  quam  fideii  impena 
di.  Tu  vero  Iacobe.Andreavidcris^quam  ratio« 
tlcmDeo  rcddicurus  Hs,  qui  pctulanti  exprO« 
t>ffandi,conuitiandi  SC  rixandi  libi dint  arq;  ittt'» 
fnani  cordis  fuperbiarrogantia  no  folum  nobit 
immcrcnribuSfVerumctiam  communi  Ecclcfiae 
Chf  ifti  ha6lenu9  tqrbas  dcdiftit^utiimnot  cai% 


BVLLINGBRI    RESPON* 

(am  hanc  (qiiod  tu  quoq;  fjb  finem  tuac  Siiggc 
ftioni?  annotaO  Itbenter  iuilo  Dci  iudicio  fub- 
ijciemus  atq;  commendabimus.  Vtinam  Deus 
hac  re  gratiadoncc,  vc  po(^haCmaiorem  anct« 
i  quds  Vericatis  ,  fimphcicatis,pacis  dC  concordise 
Ecclefice  Chrifti  rationem  habeas,  quam  tuar  iU 
lius  a  vobis  confifl*  omnipraefenrije,  quam  pri 
uatar  gloriseftudio  fafciaatus,  cum  fuisconne" 
xis  non  minus  falHs  quam  abfurdis»  contumaci 
tertueri  inanimuminduxifti» 

Qnod  fl  vero  alicui  in  hac  mea  Refponfionc 
acnar  dC  vashemcnnor,  quam  pro  morcmeo, 
fuifTe  vicTcor ,  Chrilltianuriri-^^orem  rogo , vt 
quibus  cauflsprouocatus  id  fecerimexpendar, 
fimulq;  vcterum  feruorum  Dei^qui  me  multo 
fuerunt  pr^ftantiores,  cxempla  conHdcret,  qui 
intantimomencicauris  ferefimili  vichemcncia 
contra  fuos  aduerfarios  vfi  funt,  Redditenim  ex 
iyhiis^iias_VQcesaccipic,  Echo,  Ec  vulgo  dici». 
tur :  Q^ijguae  vulc  dicit ,  quae  tion  vulcaudict» 
OciisPacer  miferacionum  nofirum  omnium  mi 
ferearlir,  nofquecurtodiac,  vcm  pura  Veritatis 
Confefsionc  dC  fan^aEcclefiarChriftifocietate 
infincmvfqiconftantes  pcrfcuercmus,  Eidem 
Deo  noftro  «terno,omnipotcnti  dC  mifericordl, 

Patri,  Filio  8C Spiritui  San^o  debetur  glo- 

ria  6C  gratiarum  a6lio  ab  secerno 

in  £ecernum«  Amen* 

r  \  u  i  s. 


i 


ERRATA     ALIQ^rOT     MAIORIJ 

monDenti  interre]cg€nduniannotata,c%te- 

ra  n  qua?  funt  leuiora ,  candidus  Les 

^or  facile  cmendabit, 

pgg.iB.  vcr/«  $  ]dem  corpuSyUge.Nec  ident corput» 
P.22.fer.7.Df/ fcommw,/fgf,Dfi  cr  hominis. 
p.26.6.  ver.penuU,  Abijcitur,lege.,obijcitur. 
p.  42.  VfT.  t  j.De  Corporali  manducatione,legcXorp» 
^mone.        P.ioi.Vf  r.  28.  Pr^fcntia^ege,  Pr<f/f /i;* 
P.  110.   SarragOflegCyfarrago. 


JuJ*m40   h^nuJiLS  /^^m^l'  */  «W   — V^  , 
OMf^  a^k  £»mC  ?f^   ••mrU/i^  ^^ 


/•t^     p44iu^M     floUJ^     ^J^hi^     ^--/-f-.